Archief van
Maand: september 2012

In memoriam dokter Harry Thuyns

In memoriam dokter Harry Thuyns

Lezing uit Mattheus 25:34-40

Volgens Harry zouden we elkaar begin jaren 70 nog ontmoet hebben in de Minahassa(Indonesie). Maar pas in Rotterdam verkregen Harry en ik persoonlijk contact. Het was meer dan 25 jaar geleden Harry werd  wegbezuinigd bij een verslavingsinstelling die leed onder wanbeheer. Van hoog tot laag werden mensen aan de kant gezet.Ik ontmoette Harry en legde hem een plan voor. De situatie onder de druggebruikers was erbarmelijk slecht(onvoldoende opvang,de ziekte aids greep om zich heen,matige spuitvoorzieningen,het vluchtelingenbeleid was knudde,teveel mensen sliepen in de kerk)Ik verteldeHarry hoe goed ik het zou vinden als hij de medische dienst in de PK zou willen runnen.Hij ging daar meteen positief op in. We organiseerden een gift waarvan we  een medische kamer konden inrichten,eerst beneden in de kelder en later boven. Zelf was ik in mijn Indonesische jaren secretaris geweest van een ziekenhuisbestuur.Ik vertelde Harry dat ik een derde wereldachtige aanpak zou prefereren. In Nederland is alles zo goed georganiseerd dat mensen buiten de boot vallen en verstoken zijn van medische hulp. Harry ging accoord met mijn plannen en op onnavolgbare wijze gaf hij de medische dienst vorm en inhoud. Harry was in zijn element.Hij kende een fabelachtige omgang met patienten. We runden zelfs een methadonprogramma. De inspektie werd nerveus maar kwam in overleg met Harry tot een compromis.Harry was ook bereid mee te werken aan het Ibogain experiment.Het experiment kwam van de grond en werd later gerunned door Prof,Bastiaanse. Harry was geduldig en soepel, Ernstige problemen besprak hij met mij. We koesterden  onze  Indonesische cultuurverhoudingen. Hij moest het hoofd bieden aan uiteenlopende krises. Nooit vergeefs deed ik een beroep op hem sAvonds laat was een vluchteling plots ziek of wilde bevallen.Ik telefoneerde Harry en hij rukte uit. Zijn service was zeldzaam. goed.  Hij wist dat ik hem totaal vrij liet in medische beslissingen. Hij zag kans om  soepel om te gaan met het personeel van de kerk.Een  gebruikster bombardeerde hij tot medewerkster bij de contacten met de apotheek. Hij gaf vertrouwen.De GGD raakte in de loop der jaren meer enthousiast.We kregen versterking.In de loop van de jaren 90 trad dokter Marie  toe en kwamen er verpleegkundige medewerkers: eerst Henk Bennink,later Annet Hommen,Siawash,Bea ,Lina etc.Omstreeks 2000 kwam Frans Sikken ons assisteren. Dokter Huub  bood zijn diensten aan. Harry stelde het wel op prijs om in zijn waarde gelaten te worden.Het derde wereld principe wilden we niet loslaten.Er waren ook persoonlijke krises zoals het overlijden van zijn  eerste vrouw.Hij maakte mij ook deelachtig aan beslommeringen onder zijn patienten. Ik bezocht Harry ook eens op zijn volkstuin:wat een pracht.Fijn was het dat hij nog het afgelopen jaar in zijn tuin van Ommoord kon werken..Het afgelopen jaar hebben we elkaar vaak ontmoet.De kanker sloeg toe en kon een tijdje bedwongen wordenMaar afgelopen zomer moest Harry bekennen dat de strijd toch verloren was.We hebben nog  vaak gesproken over onze ervaringen en avonturen. Harry heeft zich ontfermd over zijn zieken. Wat hij niet wist was dat Jezus zich vereenzelvigde met de zieke junk,de opstandige vreemdeling, de lijdende mens.Jezus  trakteert hem op de maaltijd aangericht voor alle volkeren.Harry begrijpt dat niet maar zegt Jezus :in zoverre je hebt je  ingezet voor de zieke heb je dat voor mij gedaan. . Harry was geen theologische prater.Dat liet hij aan mij over. Hij was present.De zieke gaf de toon aan.Wij zijn God dankbar dat we hem hebben mogen ontmoeten.Het waren kostbare jaren.De dag voor zijn dood bezocht ik hem nog.Communikatie werd moeilijker.Ik reikte hem vocht aan dat hij kon opzuigen. We deden een gebed en ik zegende hem.Ik denk aan zijn vrouw Maria,alle kinderen en kleinkinderen.God zegene jullie

Gefascineerd door Vasili Grossman

Gefascineerd door Vasili Grossman

Mijn wijze en erudiete vriend Jean Paul Westgeest

Mijn wijze en erudiete vriend Jean Paul Westgeest maakte mij attent op het boek van Grossman over de slag bij Stalingrad. Met fascinatie heb ik dit boek gelezen . Ik sta stil bij enkele passages:

pagina 91 “ Maar tot wie kon je bidden en smeken in deze immense lege hemel,op deze genadeloze stoffige aarde “ Als de hemel leeg is en de aarde genadeloos valt er niets meer te bidden. Zo kan dit beleefd worden. Er is veel genadeloze nood onder mensen. De hemel zwijgt. De lege hemel doet pijn. Het zou kunnen zijn dat God de hemel heeft verlaten en participeert in de genadeloze nood van mensen. Het herinnert me aan een bevriende dokter van het ziekenhuis In Tentena. Ik lag onder zwaar politiek vuur,:was ongewenst verklaard en moest weg. Hij zei me toen:ik ga je dekken als er gevuurd wordt op je. Een beeldspraak waaruit warme solidariteit sprak. Ik was ontroerd. Op mijn bed staat nog een klein geschenk van hem. Ik vergeet het nooit meer. De hemel was toen leeg en de aarde ademde genadeloosheid. Maar in deze medemens ontmoete ik een moment God.

2. pagina 207-209 “De eerste helft van de 20e eeuw zal de geschiedenis ingaan als het tijdperk van de massale uitroeiing van hele lagen van de joodse bevolking op basis van theorieen over ras en samenleving. Een van de opmerkelijkste kenmerken van de menselijke natuur die in deze tijd aan het licht kwamen was volgzaamheid. Er was moed,verzet,opstand maar de massa was volgzaam. De terreur van totalitaire sociale systemen bleek in staat om op hele continenten de menselijke geest te verlammen. Ondergaat de menselijke natuur een wezenlijke verandering in de ketel van totalitaire terreur. ?Verliest de mens zijn aangeboren vrijheidsdrang.? Als het menselijke vrijheidsstreven blijft bestaan dan is de totalitaire staat tot mislukking gedoemd. De aangeboren vrijheidsdrang van de mens is onuitroeibaar “ Inderdaad zijn wij mensen volgzaam en laten de terreur over ons komen. Er heerst angst. Maar toch geschiedt er opstand. In Birkenau komen joden in verzet tegen de moord op hen. Ze slagen er in maar worden uiteindelijk allemaal uitgeroeid. Crematorium 4 wordt echter gesloten. Wij leven in een tijd dat marktwerking,bankencrisis en gebrek aan geld terreur uitoefenen. Ook hier is vaak sprake van volgzaamheid. Maar toch ontvlamt verzet. In mijn leven heb ik vaak gevochten tegen mijn volgzaamheid. Ik ben dwars gaan liggen en heb de terreur niet gepikt.

3. Pagina 291 “Maar de meest opmerkelijke onveranderlijke eigenschap van de steppe is dat deze voor alles en altijd-zomer en winter,bij het ochtendgloren,in lichte zomernachten en in donkere regennachten- van vrijheid spreekt. Wie zijn vrijheid heeft verloren wordt er door de steppe aan herinnerd “ De steppen in de Kaukasus en de berglandschappen als NAPOE in Indonesie hebben mij begenadigd met deze vrijheid. Heerlijk waren de overnachtigingen.In de steppen is mens ooit eens rechtop gaan lopen. Dat vergrootte zijn vrijheid.

4. Pagina 361 “Wat is vriendschap?Vriendschap kan allerlei vormen aannemen en allerlei invullingen krijgen maar er is een onwankelbaar uitgangspunt:: het geloof in de standvastigheid en de trouw van een vriend “ Op een vriend moet je kunnen rekenen. Ze zijn onmisbaar. Als ik aan mijn echte vrienden denk dan weet ik dat ik altijd bij hen terecht kon .Ze waren beschikbaar. Vrienden sterven.Je bewaart slechts herinneringen. Soms komen er nieuwe vrienden. Ik woon in een flat waar een oude man van 87 jaar met mij bevriend is .We zijn beiden niet gezond meer maar delen elkaars tekorten. Ik kan me de flat niet voorstellen zonder deze man. Als vriend kun je ook tegenvallen. Je laat misschien niets meer horen.

5. Pagina 369 “De lucht was zwaar en bedrukkend van de vijandigheid die er hing. Alles wat jarenlang in de schaduw had geleefd,zoals in bijna alle gezinnen-alles wat af en toe even wordt aangeroerd om dat meteen weer met liefde en vertrouwen bedekt te worden. -brak door en kwam aan de oppervlakte. Nu verspreidde het zich en vulde hun levens,alsof er tussen vader,moeder en dochter niets anders bestond dan onbegrip,achterdocht,wrok en verwijten. Had hun gedee lde lot dan alleen maar onenigheid en vervreemding voortgebracht ? “ Zo wordt het vaak ervaren. Het komt niet goed meer tussen mensen van het zelfde geslacht en dezelfde generatie. Aan familie bewaar ik grimmige herinneringen. Ik hoopte op beter maar die hoop werd neergeslagen. Onlangs hoorde ik via via dat een jongere zuster van mijn moeder was overleden. Afscheid werd niet genomen. Ook in ons gezin van mijn ouders en verwanten zijn onenigheid en vervreemding toegeslagen. Vasili Grossman leefde in een gecompliceerder samenleving dan wij.Maar toch lukt het ook ons niet vrede te stichten. Vijandigheid tussen verwanten is niet uitroeibaar.

6. Pagina 407 “De meeste mensen op aarde doen nooit een poging het goede te definieren. Wat is het goede?Goed voor wie?Goed van wie?Bestaat er een al;gemeen concept van het goede,toepasbaar op alle mensen,alle volkeren,alle levensomstandigheden? “ Ik heb geleerd het goede religieus te verstaan. Ik wil uitvinden wat God goed vindt. In dat goede is geen plaats voor respectloosheid,wraak,zelfzucht, haat etc. Altijd aan God meer gehoorzaam dan an de mens. Wat mensen goed vinden klopt niet altijd met wat God goed vindt. Wat mensen allemaal goed vinden zal me een rot zorg zijn. Zolang mensen creperen,honger lijden,gebukt gaan onder armoede en ziek zijn zullen we het goede moeten vertalen in beleid en maatregelen. Toch kan ik mij vergissen. Wat goed is voor mij kan kwaad zijn voor de ander. Ik respecteer de overheid niet als deze onmenselijk beleid ontwerpt. Ik zal dan burgerlijk ongehoorzaam zijn. Ik weet ook nooit in hoeverre mijn eigen belang is doorberekend in mijn keuze voor het goede. Uiteindelijk moet ik zelf uitvinden wat God goed vindt.Zeker weet ik dat nooit.

7. Pagina 446 “De mens begrijpt niet dat de door hem gebouwde steden geen vanzelfsprekend deel van de natuur zijn,De mens mag zijn geweren,spades en bezems niet neerleggen als hij zij n cultuur wil verdedigen tegen wolven, sneeuwstormen en onkruid. “ Tijdens een tocht door jungle stuitte ik op menselijke nederzettingen. Nu totaal overwoekerd door oerwoiud. Zo aanschouwde ik eens een irrigatiewerk dat totaal van water was verstoken omdat de rivier bij een banjir een andere loop had gekozen. Een stad is een menselijke keuze waaraan konsekwenties zijn verbonden. Alles wat we bouwen en construeren moet beschermd,onderhouden en leefbaar worden gehouden.

8. Pagina 490 “Zeg me waarvan je de joden beschuldigt en ik zeg je waaraan je zelf schuldig bent,Antisemitisme is een uitdrukking van het gebrek aan bewustzijn van de massa’s die niet in staat zijn de oorzaken van hun eigen nood en ellende te doorzien “ Ik vroeg me af wat toch de haat van de mensen was die zich schuldig maakten aan progoms tegen Chinezen?Afgunst over hun rijkdom en management.Je bent dan zelf niet in staat om je zaakjes goed te organiseren. Antisesemititische uitbarstingen kunnen herleidbaar zijn tot onbegrip,tot een volstrekt ongenuanceerd oordeel over de lotgevallen van de ander.De ander gaat het door jou geprojecteerde kwaad symboliseren.Je moet altijd relativeren en niet in de val;kuil van verabsolutering terecht komen. Wat is dat Marokkaans tuig, hooligangedrag,corrumperendegedragingen?Waar komt dat vandaan?Wat is mijn eigen aandeel in dat gebeuren?Mijn opstelling,mijn keuzes,mijn beleid kunnen verwerpelijk zigeunergedrag produceren. Met het tuig van de straat ben ik verbonden. Distantie kan een bron van kwaad worden.

9. Pagina 551 “De dood. Hij was amicaal en vertrouwd geworden,hij kwam zonder plichtplegingen bij de mensen langs. De dood deed zijn dagelijks werk en overviel de een na de ander. In vernietigingskampen wordt de dood georganiseerd tot moord. Mensen worden vergast. Het wordt donker in hun ogen. ,de hersenen raken levenloos en blind.Een mens bestaat niet meer “ Medici bestrijden de willekeur van de dood.In terreur en oorlog wordt dood georganiseerd. Ik bezoek mijn kleinkind in een kinderziekenhuis. Het kind ligt aan sonde voeding. Het is ziek.De dood waart rond. Ze kan nog lachen. Er is nog hoop.. Dood is ons einde. Sommige ziekten luiden de dood in:verlammingsziekten en altzheimer.Ik ben er niet tegen opgewassen. Berichten over dood verstommen nooit. Zovele malen heb ik gestaan bij kuilen waarin de kist daalde. Ik moest altijd een woord van hoop spreken. Je leeft ook al ben je gestorven. Dood maakt moedeloos

10. Pagina 564 “Wie sterft steekt over van de werld van de vrijheid naar het rijk van de slavernij. Het leven is vrijheid en sterven is een geleidelijke vernietiging van de vrijheid:eerst verzwakt het bewustzijn dan dooft het uit. “ In het sterven dooft de mens uit. Het universum wijkt. Er is geen besef meer. Ik denk altijd dat ik dan in Gods hand rust. Is er besef dat de dood te bovengsaat?Ik weet het niet. Ik wil wel gevoelig zijn voor wat me te boven gaat of buiten mij omgaat. Ik heb God gevonden in dit leven.Ik kan mij voornemen dat God zich in mijn dood over mij ontfermt.,ik kan hier eindeloos over piekeren. Stalingrad was een verschrikking van dood:bevroren doden in de sneeuw,uiteengerijte lichaamen,geroosterde lichamen,kapot geschoten lichamen etc. Duitsers en Russen die een oorlog uitvechten die in het hoofd van meneer Hitler is geboren.

11.Pagina 704 “Maar de mens zal niet stoppen als hij de gelijke van God is geworden Hij zal zich aan de taken zetten waar God niet tegen opgewassen was. Hij zal contacten leggen met verstandelijke wezens van het hoogste nivo in het universum,wezens uit een andere ruimte en een andere tijd “ Speculeren over menselijk leven elders in het heelal. De joodse God beschouwt de mens als medeschepper. De mens bij na goddelijk. Het is ongelooflijk wat een mens kan bedenken en presteren. Aan competitie met God denk ik niet. God bedenkt mij,ik bedenk ook weer van alles maar daardoor word ik zelf geen schepper van alles. Ikdoe mee. God gunt me inzicht in zijn bedenkselen. God vindt het leuk om samen met de mensen te zijn. Hij hoopt op cooperatie. We zijn ontvankelijk voor wat het universum voor ons in petto heeft. We leren berekeningen en verrassingen. Wij zijn ons brein waamee we denken,handelen en geloven. Ik laat me niet gek maken. Ik wil niet praten over wat mij van buitenaf wordt opgelegd. Ik wil ontvankelijk zijn voor wat in me omgaat.