Archief van
Maand: januari 2014

Machiavelli en Jezus

Machiavelli en Jezus

MACHIAVELLI EN JEZUS , naar aanleiding van Lucas 22:24-30.Jesaja 58:7-10 en de studie van Miles J.Unger over Machiavelli.

Wij kennen in onze wereld koninkrijken, sultanaten, dictaturen, democratieën, geleide democratieën (het volk regeert maar Poetin is de baas), republieken etc.
Vorsten, premiers en presidenten vo eren de macht. Er is een ontwikkeling geweest van autocratie tot democratie. Democratie regeert op basis van de helft plus 1.
Eigenlijk zou bij 2/3 meerderheid besloten moeten worden. In democratieën wordt altijd over minderheden heen gewalst.
In ons land wordt een eindeloze discussie gevoerd over het kabinet in relatie met de Eerste Kamer waar het kabinet geen meerderheid heeft. Wij geloven in het Koninkrijk van God (de door God gewenste werkelijkheid).
Maar welke plaats neemt dat Koninkrijk in binnen ons politieke bestel.
Een politieke auteur uit de middeleeuwen Machiavelli heeft zich omstreeks 1500 beziggehouden met de politieke situatie van zijn dagen. Hij leefde in de stadsstaat Florence. Daar verwierf hij zich de rang van Tweede Kanselier. Er was vaak een chaotische situatie omdat de stadsstaten van Italië met elkaar wedijverden. Bovendien streden de grootmachten van Duitsland, Frankrijk en Spanje om de macht in Italië. Niet te vergeten zijn de pauzen van Rome die zich stortten in de machtsstrijd. . De pauzen waren bepaald geen Christusgestalten. Machiavelli was zelf geen voorbeeldig Christen. Hij liet zich leiden door de bittere werkelijkheid van zijn dagen. Hij ontwikkelde een politieke visie die voor alle tijden actueel werd. (Hitler, Stalin, Mao, Bush, Poetin, Assad etc etc
De samenleving is een oorlog van allen tegen allen. Er is in deze wereld een niet te lessen dorst naar macht. Machiavelli stond met zijn poten in de modder en bedreef politiek voor Florence.
Machiavelli vroeg zich: wat is het goede? De wereld is ruw en hard. Wat is goed? Enerzijds brengt goed welzijn voort maar anderzijds ook rampspoed. Machiavelli prefereert orde boven anarchie maar het kan zijn dat orde zich met wreedheid handhaaft. De leugen regeert in deze wereld. De leugen die met overtuigingskracht wordt gebracht is een machtig wapen. Machiavelli en Jezus bespreken beiden de vorsten van deze wereld. Zij verschillen echter scherp van mening. Machiavelli neemt genadeloze oorlogen waar. Doe maar alsof je het lot in eigen handen hebt. Machiavelli analyseert de harde politieke werkelijkheid. Machiavelli was wel eerlijk. Hij gaf ronduit zijn mening. Hij sprak met onverhulde waarheden die door anderen liever worden verzwegen. Machiavelli berust in het kwade. Hij adviseert mensen te misleiden als eerlijkheid niet goed van pas komt. Machiavelli wijkt af van Jezus die kwaad met goed wil beantwoorden. Heb je vijanden lief en zoek vrede. Maar Machiavelli berust in wilskracht, sluwheid en genadeloosheid. Laten we eens letten op de politiek van onze dagen: verdoezeling van waarheid, leugen vermomd als waarheid etc. Volgens Machiavelli is het beter de dingen te beschrijven zoals ze zijn dan zoals men zich inbeeldt dat ze zijn. Jezus roept gerechtigheid te volbrengen. Maar voor Machiavelli is rechtvaardigheid niets anders dan het belang van de sterkste. Machiavelli en Jezus weten beiden dat de mens is geneigd tot kwaad.

Christenen voor Israel

Christenen voor Israel

Sharon is dood. Mijn omslag naar Palestijnen kwam toen onder het toeziend oog van Sharon de Palestijnen in Sabra en Chatilla werden vermoord. Ik ontving een cartoon van een goede vriend. Sharon arriveert bij de hemelpoort .Er is geen toegang omdat een muur is gebouwd rondom het paradijs. Het verheugt me dat mijn pensioenfonds PGGM(Zorg en welzijn)_haar geld onttrokken heeft aan banken in Israel die investeren in de bouw van nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever,die toebehoort aan de Palestijnen. De nederzettingenpolitiek en de bouw van de muur zijn onverteerbaar. Ik besef al te goed dat Hitler cs de trend gezet hebben. Op beestachtige wijze vermoordden zij miljoenen joden. Alle joden die zich vestigden in Palestina willen een herhaling van holocoust voorkomen. Dat is begrijpelijk maar betreurd moet worden dat dit heeft geleid tot het konflikt met de Arabische wereld en in het bijzonder met de Palestijnen. Israel blijft een geisoleerde staat in het Midden-Oosten die niet kan bijdragen tot welzijn voor zich zelf en de Arabieren.
Christenen voor Israel belegde een demonstratie tegen het beleid van PGGM. Deze organisatie geeft een krant uit die ik jaren heb gelezen. Christenen verklaren zich voor Israel(OK) maar tegelijkertijd tegen de Palestijnen(ONBEGRIJPELIJK) Het lijkt of de Christenen voor Israsel nooit het slot van de profeet AMOS hebben gelezen. DE inhoud van de krant is eenzijdig,partijdig en niet open voor discussie. Jaren geleden heb ik eens een casus voorgelegd aan Palestijnen ter plekke.Ze bestreden het waarheidskarakter van het blad met feiten maar Christenen voor Israel deed het zwijgen er toe. IK bezocht eens Hebron en Gaza.Ik dacht bij mezelf:dat zou Israel niet moeten willen. Israel zou kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de Palestijnse gebieden. Sharon maakte een einde aan de nederzettingen in Gaza,misschien had hij dat willen continueren op de West Bank.Tragisch is dat Israel zich schuldig maakt aan apartheidspolitiek.Het stemt tot droevenis. Hitler cs verpesten het lot van Israeliers en Palestijnen. Maken we daar nog eens een einde aan: het staken van de nederzettingen en de afbraak van de muur????

Over Stikvallei en rampen

Over Stikvallei en rampen

Natuurrampen zijn soms onvoorspelbaar. Ze maken vele slachtoffers(stormrampen als bij ons in 1953, vulkaanuitbarstingen, overstromingen, aardbevingen) Op 21 augustus 1986 voltrok zich een natuurramp in de Nyosvallei in de Afrikaanse staat Kameroen. Alle levende dieren en 1700 mensen kwamen om het leven. Vermoedelijk gaat het om een vulkanische uitbarsting in het meer. Er kwamen giftige dampen vrij die mens en dier van hun leven beroofden. Frank Westerman heeft daarover een boek geschreven:STIKVALLEI. Vulkanologen hebben langdurig met elkaar gebakkeleid over de oorzaken. Er is ook de idee geopperd dat sprake zou zijn geweest van een Israelische kernproef. Er waren Israeliers gesignaleerd. De oorspronkelijke bewoners spraken over de straffende hand van de voorouders. Gelovige mensen (moslims,katholieken) speculeerden over een straf van God. Mensen zijn gevoelig voor mythologische verklaringen. De ramp werd ook toegeschreven aan de duivel. Westerman heeft ook gediscusseerd met missionarissen die ook worstelden met de vraag waarom God als Schepper soms de wereld zo slecht in elkaar gezet heeft. De watersnood van 1953 werd ook toegeschreven aan God, die mogelijk strafte en waarschuwde. Mensen inclusief de gelovigen blijven zoeken naar verklaringen. Uit mijn Indonesische tijd herinner ik me nog de gevolgen van een tsunami in het Tambu gebied(Westkust van Sulawesi).Ik bezocht de plek en ontwaarde in de oceaan de kruinen van duizenden palmbomen. Alle inwoners waren verdronken. Al vlot veronderstelden de mensen dat hier sprake was van een straf van God/Allah. De inwoners van Tambu zouden een slechte naam gehad hebben. Mensen willen altijd graag greep kunnen krijgen op een situatie. Ik denk ook nog terug aan verkeersrampen in het gebied van het nikkelconcern in het Sorowako gebied in Oost Sulawesi. Er vielen onnoemelijk veel slachtoffers in het verkeer. Een man droomde van de noodzaak om een kerbau te offeren om de goden gunstig te stemmen. Het nikkelconcern investeerde geld in een kerbau.Alle geestelijken werden uitgenodigd om het offer van de kerbau bij te wonen. Mijn gewaardeerde collega Peruge was tegen zijn zin present en sprak het gebed uit: Vader in de hemel,geef ons verantwoordelijkheid om niet onder invloed van sterke drank te rijden, geef dat wij wegen tijdig en goed repareren, voorkom vermoeidheid onder chauffeurs. Westerman heeft een boeiend boek geschreven en goed geluisterd naar geleerden,missionarissen,bewoners.
Toch schenkt hij niet altijd klare wijn. Alle verklaringen blijven betrekkelijk. Mensen lezen soms de werkelijkheid allegorisch. Maar hun verklarende parabels suggereren soms verbanden die er niet noodzakelijkerwijs zijn. Mensen kunnen geloven in voorouders,hechten aan de macht van God,vertrouwen op het gezonde verstand. Mensen kunnen ook boos worden en zich afvragen waarom God zo’n idioot gevaarlijke wereld heeft gemaakt. Hoewel er meer is dan het waarneembare kunnen mensen prioriteit toekennen aan rationaliteit. Ik herinner me een vulkaanuitbarsting. Asregens daalden neer op de plaats waar ik verbleef. Elektriciteitskabels braken, huizen werden beschadigd,er brak paniek uit. Vele mensen vluchtten de bergen in. Zelf was ik niet bang:ik dacht aan de grote afstand tussen de vulkaan en onze plaats. Ik beredeneerde alles zo rationeel mogelijk. In de late avond om 23.00 uur kwamen de gelovigen samen in de kerk. Mensen begroeten mij met de woorden:fijn dat u er ook bent,nu we ten ondergaan. Ik geloofde er niks van.
Wetenschappers weten soms acceptabele verklaringen te bedenken. Voor ons westerlingen met rationele inslag opent dat uitwegen. Maar niet alle mensen denken zo. Ik herinner me het verhaal over rijst die in beweging kwam. Iedereen was present:de bevolking,de burgemeester,de politie,de geestelijkheid. Bij mijn bezoek werd het gebeuren aan mij voorgelegd. Ik opperde:misschien was er wind. Maar ik besefte dat mijn rationele verklaringen ontoereikend waren. De mensen geloofden nog in de rijstziel die de beweging zou hebben kunnen veroorzaakt. Mij collega bedacht de verklaring:God geeft ons een teken want de man die deze rijst leverde had de slechtste kwaliteit geschonken. Twee zaken zijn van belang:1. Wetenschappelijke verklaringen ten aanzien van de vulkaan onder het meer. Gassen hebben het leven gedood. 2. de vraag hoe je het verband legt met geloof,voorouderverering etc.
Wat God ten diepste wil wordt manifest in het leven van Jezus. Hij redt mensen van ziekten,ellende,dood. God berust niet in het kwaad. Er is sprake van tekorten en onvolmaaktheden in de schepping. Nu de schuldvraag. Aan Jezus wordt een probleem voorgelegd. Mensen van Siloam werden dodelijk getroffen door een vallende toren. Waren deze schuldig??Jezus antwoordt met een volstrekt NEEN. Waren de mensen uit de Nyosvallei schuldig. NEEN,zou Jezus hebben kunnen zeggen. Een ordinair willekeurige ramp kan mensen treffen. Stellig de schepping zit soms idioot in elkaar. Mensen verdrinken bij overstromingen.,vulkanische uitbarstingen en zeebevingen. De wetenschap helpt ons rampen te voorspellen en te voorkomen. We zijn in staat humanitaire hulp op tijd aan te wenden.
Toch beseft ieder dat we dood kunnen gaan bij een kleine of grote ramp. Ik had onlangs pech met een defect remsysteem in mijn auto. De rem hield op. Ik wilde nog parkeren bij een jachthaven. Maar mijn auto reed door,ging de stoep en het gras in. Ik realiseerde me in enkele seconden dat ik te water zou gaan. k greep de handrem en kwam tot stilstand vlak voor het water. Het leven is vol rampmomenten. De schepping is niet toereikend. Al die rot ziekten,al die ongelukken,al die rampen. God blijft heelmeester,redder,bevrijder. Er is ook herschepping in aantocht. De mens is medeschepper. Hij beschikt over kennis en macht om rampen te bestrijden. We leven als gelovigen in een tussenstadium. We drukken dat uit door onze doop in water(symbool van dood).Met ons oude leven gaan we kopje onder in het doopwater maar we staan op uit het water en worden wakker in een nieuwe wereld. Paulus moest vaak het hoofd bieden aan rampen maar hij geloofde dat niet hij maar Christus in hem zou overleven. Hetzij wij leven of sterven,wij zijn bii Christus. In een ramp kunnen we sterven maar met Christus staan we op.