Archief van
Maand: april 2015

Verbond met Noach

Verbond met Noach

GENESIS 9:1-17 en HANDELINGEN 15:1-21

De eerste christelijke gemeente worstelde met de relatie tussen joden en niet-joden. Sommige christenen onder de joden wensen dat de niet-joden zich houden naan wet en profeten. Andere christenen zoals Paulus zijn van mening dat de joodse wet niet meer geldt voor de niet-joden zoals de besnijdenis. Het conflict is geboren. Zonder besnijdenis kun je niet behouden worden. Paulus bestrijdt dat. Er komt een vergadering in Jeruzalem waar dat conflict wordt besproken Petrus treedt op als bemiddelaar. Gods Geest is aan allen geschonken. De genade van Jezus redt ons allen. Vervolgens neemt Jacobus het woord. Hij bevestigt de woorden van Petrus. Hij citeert uit Amos. God zal de vervallen hut van David oprichten. Alle volken zullen de Heer zoeken .Over allen is de Naam van God uitgeroepen. Alleen zo stelt Jacobus blijft gelden voor allen:onthoud je van wat door afgoden is bezoedeld,van hoererij en bloed. Je moet je dus niet inlaten met afgoderij. Handelingen 15 wortelt in de geschiedenis van Noach. God heeft hem de zondvloed doen overleven. De schepping begint opnieuw. Ook nu komen de geboden:geen bloed eten. Bloed is namelijk drager van leven. Dat hoort bij God. Moord op medemensen is een aanslag op God. Je mag niet een medemens vermoorden,die naar Gods beeld is geschapen. De Noachitische geboden hebben betrekking op het niet vergieten van het bloed dat mens en dier van God hebben ontvangen. Bloed is leven. Vooral afgoderij wordt scherp afgewezen. God sluit een verbond met Noach en de mensheid na hem. God verplicht zich zelf geen zondvloed meer te veroorzaken. De regenboog is het teken van het verbond. God is als Schepper bij uitstek degene die handelt. God verbindt zich aan zijn belofte om de aarde niet meer te treffen met een vloed. In de geschiedenis van de natuur en mensheid ligt het onvoorwaardelijke “ja” van God tegenover zijn schepping. Gods belofte is van kracht zolang de aarde er is. In de Petrusbrief vertelt hij dat God door Jezus de mensen redt die ongehoorzaam waren getroffen werden door de zondvloed. God is lankmoedig .Hij wil niet dat sommige mensen verloren gaan. Hij wil alle mensen tot bekering brengen In de kerkgeschiedenis wordt dat de alverzoening genoemd. God wil geen mensen op geven maar allen redden. Het bewaren van de mensheid en van het leven ligt volkomen bij God. DE profeten uit het OT geloven dat God de rest van het volk zal behouden. God is uiteindelijk redder. God vergeeft en bewaart. Denk aan de lijdende knecht des Heren die zonde en ziekte op zich neemt. Deze knecht des Heren wordt zichtbaar in Jezus. Hij is de redder van de wereld. God bewijst opnieuw dat hij de mensen bewaart zolang de aarde bestaat. Jezus is wegwijzer in het leven. Jezus roept op God en de naaste lief te hebben. Hij ziet om naar arme en verdrukte. Eens bezocht ik Jerevan de hoofdstad van Armenie. Ik bewonderde de berg Ararat,de berg waar Noach arriveerde na de zondvloed. Ik herinnerde mij het verbond van God met Noach en al zijn mensen. Dit jaar gedenken wij het bloedvergieten onder de Armenen honderd jaar geleden. Deze massaslachtingen zijn later bestempeld als genocide(een woord dat later werd uitgevonden).Het is evident dat jonge Turken die de Balkan ontvluchten alleen nog maar geloofden in het recht van de sterkste Zij beraamden de moord op de Armenen. Een van de Turkse aanstichters werd later in Berlijn vermoord door een Armenier die liggend onder het lijk van zijn broer de slachting overleefde Hopelijk komt het nog eens tot en verzoening tussen Turken en Armeniers.Het bloedvergieten in de geschiedenis is nog altijd vreselijk. Het houdt niet op. God wordt getergd door het feit dat zijn evenbeeld wordt afgemaakt. Het lijkt wel alsof het verbond met Noach vergeefs was Gods genade houdt stand.Hij blijft vergevingsgezind. Zondvloedverhalen zijn mythologische verhalen die vele volken kennen. Het bijbelse zondvloedverhaal maakt duidelijk wie God is. Hij heeft er genoeg van maar laat toch de mensen niet aan hun lot over .De schepping gaat voort. God zelf is de interpretatie van het zondvloedverhaal. Hij wil het menselijk leven beschermen. Wie in Jezus gelooft weet dat liefde en genade doorslaggevend zijn. We zijn geroepen de mensheid te beschermen,ook het leven van hen die fout zijn. Het conflicht in de eerste christelijke gemeente is bijgelegd. Aan God de eer die de schepping heeft behouden. Hij blijft trouw aan de mensen zolang de aarde bestaat.

Henry Kissinger Wereldorde

Henry Kissinger Wereldorde

Lezing sociocratisch centrum

In de jaren 70 was ik niet altijd gecharmeerd van Kissinger. Toen ik hem later ging lezen ontstond er meer enthousiasme. Kissinger legde uit wat appeasement is. Appeasement is de voltrekking van een soort kalmerende verzoeningspolitiek,waarin ook concessies worden gedaan ,waarin drukmiddelen worden gebruikt,waarin getracht wordt een hoog gehalte aan waarheid te scoren,en te zien hoe dicht je het doel dat je zelf gesteld hebt kunt benaderen. Het gaat om een vorm van dealen. In sociocratie ervaar ik een deugdzaam middel om de appeasement te volbrengen. Het gaat tussen mensen om macht en contra-macht.Mensen zijn niet berekenbaar,niet betrouwbaar. Mensen verzinnen,liegen en bedriegen. Van sociocratie maak je geen betere mensen. Sociocratie is een middel om communicatie te verbeteren. De kans op verzoening wordt dichterbij gebracht.

Kissinger meent dat de wereldorde haar oorsprong vindt in de vredesconferentie van Westfalen. De uitgeputte strijdende partijen moesten afspraken maken om het bloedvergieten te beeindigen. De vrede van Westfalen was een praktische aanpassing aan de realiteit en niet het gevolg van een uniek moreel inzicht. Ze berustte op een systeem van onafhankelijke staten die er van afzagen zich in te laten met elkaars interne zaken en elkaars ambities in toom hielden door middel van een algemeen machtsevenwicht. Elke staat kreeg souvereine macht over het eigen gebied. Elk van deze staten zou de interrne structuren en religieuze roeping van de andere staten erkennen als een realiteit en ervan afzien het bestaansrecht daarvan te betwisten.

Elders in de wereld laat Westfalen zich niet gemakkelijk toepassen. In China had de keizer de macht over alles onder de hemel. De Islam huldigt een goddelijk gesanctioneerd bestuur dat de wereld verenigt en pacificeert.De principes van nationale onafhankelijkheid,souverein staatsbestuur,nationaal belang en non-interventie blijken effektieve argumenten in de onafhankelijkheidsstrijd tegen kolonisators en voor de bescherming van staten die vervolgens ontstonden. Tijdens het beraad van theologen dat in 1550 door Karel V was bijeengeroepen in Spanje werd vastgesteld dat de rassen die op het westelijk halfrond leefden menselijke wezens met een ziel waren-en dat ze dus in aanmerking kwamen voor verlossing Volgens Luther had elke individuele mens een directe relatie met God,en dus was het individuele geweten-en niet de orthodoxie-de sleutel tot de verlossing. Westfalen bracht vrede tot stand in een reeks afzonderlijke verdragen die in Munster en Osnabruck werden gesloten. Westfalen ziet de staat en niet het rijk,de dynastie of de religieuze overtuiging als de fundamentele bouwsteen van de Europese orde. Het concept van de souvereine staat werd bevestigd. Het recht van elke ondertekenende partij om zijn eigen binnenlands bestuur en religieuze orientatie te kiezen zonder interventie van anderen werd bevestigd .Minderheidsgroepen konden hun geloof belijden en hoefden niet te vrezen voor gedwongen bekering. Het internationale recht(Hugo de Groot) kon de harmonie versterken. Volgens Westfalen zouden Europese staatslieden veiligheid gelijk stellen aan een evenwicht en beperkingen aan de uitoefening van macht. Rusland beleefde de tsaar als de levende icoon van God wiens bevelen niet konden worden geweigerd en als vanzelfsprekend rechtvaardig waren.

Hoe levensvatbaar een internationale orde is blijkt uit het evenwicht dat wordt gevonden tussen legitimiteit en macht.

Hoe verhouden zich legitimiteit en macht. Zoals gezegd is er sprake van macht en contra-macht. Mensen zijn altijd verwikkeld in machtsstrijd. Hier vinden allerlei schermutselingen plaats. Macht kenmerkt het leven en werk. Sociocratie kan betrokken raken in machtsstrijd. Mensen zijn immers niet berekenbaar. Daarom is legitimiteit belangrijk. Het gaat om wetten,afspraken,overeenkom sten. Legitimiteit is een partner van macht. Hier kan sociocratie behulpzaam zijn. We leren ons aan regels te houden. We maken afspraken. We kunnen op elkaar rekenen. Maar dat alles blijft betrekkelijk.

De Islam was een universeel systeem dat de enige waarheid bood De staat kan nooit het uitgangspunt vormen voor een internationaal systeem omdat staten seculier zijn en dus onwettig. In Egypte bleken leger en religie op het platte land sterker dan de midden klasse die op het Tahrirplein demonstreerde voor democratie. Hier komt geen sociocratie aan te pas. In Saoedi-Arabie is de monarch van de Al Saud familie hoofd van een ingewikkeld netwerk van stammenverhoudingen die gebaseerd zijn op eeuwen oude loyaliteiten en verplichtingen Dat is ontoegankelijk voor sociocratie. Staten als Irak,Syrie,Lybie,Somalie zijn uiteengevallen en zijn overgeleverd aan conflicten tussen stammen en sectarische eenheden. Staten die niet meer functioneren scheppen desintegratie. In Iran moet de Islam de wereld inrichten en domineren. Vrede is er alleen voor hen die het ware pad volgen. Sociocratie is uitgesloten. In Azie is Westfalen aangeslagen. Staten kiezen voor de bevestiging van elkaars souvereiniteit en mengen zich niet elkaars binnenlandse aangelegenheden. China koos zelfs voor Westfalen. In een land als Indonesie kent men de musjawarah.Dat schept vruchtbare grond voor sociocratie.

Het vinden van een evenwicht tussen twee aspecten van de orde-macht en legitimiteit-is de essentie van staatsmanschap In de huidige wereld sluiten de politieke en economische organisatie van de wereld niet langer op elkaar aan. Het internationale economische systeem omspant nu de hele wereld terwijl de politieke structuur nog altijd gebaseerd is op de natiestaat Economische globalisering trekt zich niets van landsgrenzen aan. Internationaal beleid legt de nadruk op grenzen.

De wereld zit gecompliceerd in elkaar. We geloven teveel in geweld en te weinig in overleg met elkaar. Dat overleg is moeizaam maar kan gebaat zijn bij sociocratie.

Laat de doden hun doden begraven

Laat de doden hun doden begraven

Ik ga u volgen,  sta mij toe mijn vader te begraven.. Maar volgens Mattheus 8:18-22 zei Jezus: volg mij,laat de doden hun doden begraven. Jezus benadrukt radicaliteit. We denken terug aan de profeet Elia die Eliza roept. Eliza wil afscheid nemen van zijn ouders .Maar Elia is not amused en verlangt directe inzet. Eliza slacht de ossen en deelt het vlees uit onder het volk. Vervolgens volgt hij Elia. Grote profeten als Jeremia en Ezechiel ontraden het rouw dragen. De stad Jeruzalem staat op instorten. Geen rouw om de vrouw omdat stad en tempel vallen. De joodse wetgeving stond niet dat priesters zich bezig houden met het begraven van doden. Zij moeten letten op hun reinheid. In de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan passeren priester en leviet de half dode man. Zij willen zich rein houden,anders kunnen ze hun werk niet uitoefenen. Het volgen van Jezus betekent dat je familie en werk achter je laat. Jezus roeping tot navolging moet prompt worden opgevolgd. Laat de doden hun doden begraven. Jezus oproep is radicaal .Zelfs de vrijere omgang met wetten en rituelen is geboden. Jezus gaat boven alles en allen. Alle schepen moet je achter je verbranden om dienstbaar te zijn aan het Rijk van God. Hier geldt prijsgave van alles.Vossen hebben holen en vogels hun nesten maar Jezus heeft geen plaats om zijn hoofd neer te leggen .Het Koninkrijk van God impliceert:vrede stichten,zieken genezen en armen bijstaan. Deze roeping is onherroepelijk. Laat de doden hun doden begraven. Er zijn allerlei verplichtingen. Maar het Rijk van God heeft boven alles voorrang. We moeten het Rijk van God vertalen naar onze tijd. Konkreet betekent dat:vrede stichten( let op ISIS,Jihad en Oekraiene).Het genezen van zieken(denk aan de diskussie over de zorg) Armen bijstaan(let op salariering,belasting op vermogens).Jezus is de weg. Laat haat en nijd verdwijnen. Let op de mensen die doodgezwegen worden. Er zijn altijd mensen die vergeten worden. Dat is ook het lot van de gemeente die het zout der aarde is.Het Rijk van God heeft te maken met de toekomst van de wereld Veel verandert. ER komen nieuwe mogelijkheden. Er is zoveel financieel geknoei. Korruptie tiert rond. Ons gas geeft winst maar tast de veiligheid aan. Zovele concrete zaken komen op ons bord. DE journalistiek en politiek zijn niet absoluut betrouwbaar. Dat Rijk van God is Gods orde voor de wereld. Het Rijk van God zal de wereld moeten vervullen Jezus navolgen. Laat de doden hun doden begraven. Nu moet het gebeuren , niet straks. Confucius zei het reeds:wat gij niet wilt dat u geschiedt doe dat ook een ander niet. Deze gouden regel van het Rijk van God gaat ons aan.