Archief van
Categorie: Preken

Jefta

Jefta

We keren terug naar de geschiedenis van Israël in de tijd van de Richteren zo omstreeks 1100 voor Christus. Er is een permanent conflict tussen God en Israël. Israël loopt de afgoden aan. De stammen van Israël en andere stammen aan de Oostzijde van de Jordaan strijden met elkaar. Er waren nog geen koningen in Israël. We kennen alleen de door God aangewezen Richteren.
We maken kennis met JEFTA. Israël verkiest Baal en Astarte boven de God van Abraham en Jacob. God is boos en bestraft Israël met Filistijnen en Ammonieten. Israel bekent schuld maar God heeft er schoon genoeg van. Israël wilde straf niet accepteren. Israël doet afstand van de afgoden. God komt op zijn besluit terug. JEFTA wordt als Richter aanvaard. De levensgeschiedenis van JEFA is ingewikkeld. Hij is zoon van een hoer. Daardoor is hij uit de familie gestoten. Hij is gevlucht naar Tob. Maar hij wordt teruggehaald. JEFTA heeft nochtans kwaliteiten. Hij wordt door God gesteund. De situatie van Israël is benauwend. De meeste stadjes kennen nog geen versterkte muren. God heeft er genoeg van. Kennelijk is er een grens aan Gods genade. Maar Israël betert haar handelen. Gods genade vlamt weer op. Het volk komt tot inkeer. God blijkt niet alleen maar wraakzuchtig. JEFTA wordt door God aangesteld als Richter. Deze zoon van een hoer is een outcast geworden. Maar God prefereert soms de outcasts. JEFTA kan goed onderhandelen en voert de manschappen aan. JEFTA is een wat onbekende richter. Hij beschikt ook over diplomatieke gaven..JEFTA betekent dat God de moederschoot opent. De Geest van God daalt op JEFTA neer. JEFTA verslaat de Ammonieten en brengt de rust terug in Israël. JEFTA heeft een dochter. Van zij gezinssituatie weten we niks. Jefta doet een gelofte. Zo’n gelofte is een soort verzekeringspolis. JEFTA zegt toe dat bij een overwinning hetgene hem tegemoet komt uit zijn huis zal worden geofferd aan God. Zo’n gelofte moeten we verstaan binnen het kader van de Heilige Oorlogen. Mensenoffers waren nog bekend in die dagen. De gelofte van JEFTA is te gewaagd. Het blijkt namelijk dat zijn dochter hem tegemoet komt vanuit het huis. Zij heeft de gelofte geaccepteerd. De komende dood van zijn dochter maakt een einde aan zijn gezinsleven. JEFTA ‘s dochter komt hem tegemoet met tamboerijnen en reidansen. Ze accepteert de gelofte die JEFTA deed. JEFTA’s dochter vraagt of zij met haar vriendinnen enige tijd mag doorbrengen. Gedurende 2 maanden viert zij nu met haar vriendinnen het maagdschap. Aan het slot van de 2 maanden brengt JEFTA zijn dochter als brandoffer. Vreselijk. JEFTA’s dochter is een sterke persoon. Ze speelt een gewichtige rol in de geschiedenis van de vrouw. In de middeleeuwen is het verhaal van JEFTA’s dochter gekoppeld aan het celibaat. Zij zou de weg geopend hebben van het celibaat. Het is echter verstandig het verhaal te verstaan in haar context.
Het is een verhaal uit de oude geschiedenis van Israël. Na de dood van zijn dochter leidt JEFTA nog de burgeroorlog met de Ephranieten. Zij voelden zich gepasseerd. Na de overwinning valt het doek over het leven van JEFTA. In de geschiedenis is veel gespeculeerd over de dochter van JEFTA. Zo heeft men een verbinding gemaakt tussen het offer van Jezus en het offer van JEFTA’s dochter. We moeten respect hebben voor het verhaal in de historische context. Het gaat om een Richter die door God geleid wordt. Hij doodt zijn dochter volgens een gelofte die door haar geaccepteerd wordt. Zij ondergaat gewillig het offer. Zij is een voorbeeld van een gelovige. Ze blijft haar vader trouw.
Laten we niet vergeten dat het verhaal dateert uit de tijd van mensenoffers. God blijft Israël trouw. Hij volhardt in zijn liefde voor mensen. JEFTA heeft daarop gerekend. Gods genade is spannend. Genade wint het van wraakzucht. Dat is ook de boodschap van het NT. Jezus wordt het slachtoffer van wraak en haat. Hij wordt vermoord. Maar God doet hem opstaan. Het huidige Midden-Oosten is nog altijd vol gewelddadigheid. Het is droevig hoe het er voorstaat. Maar moedeloos worden we niet. God is de God van JEFTA en Israël. Hij is de God van Christus. Hij is de God van de profeet Mohammed. Die God is en blijft BARMHARTIG. Zijn barmhartigheid wint het in de geschiedenis.

Sjema Israel

Sjema Israel

Een humaan Godsbeeld treffen we aan in de bijbel. Gods kiest voor mensen. Talrijke goden zijn ten onder gegaan. Doch die Ene God bleef van zich spreken. Mozes ontmoette God in de brandende braamstruik. Hij vraagt naar Gods Naam. Die betekent: ik zal er voor u zijn. God is bondgenoot van mensen. God kiest er voor bij de mensen te zijn. God is een humane God. Deze Gods is Bevrijder en Schepper.
God oordeelt dat het scheppingswerk goed is. Zo wil God begrepen worden. Hij doet wat goed is. Natuurlijk de schepping wordt geplaagd door rampen. Maar God blijft omzien naar zijn mensen. God reikt de helpende hand. Ook de vreemdeling is God tot zorg. De humane God ziet om naar de mens in benauwdheid. Hij redt hem daaruit. Niet altijd zoals wij willen. Je lijdt aan Altzheimer. Daarvan kun je niet genezen. De komst van ziekten en rampen is niet tegen te houden. Wat heeft God daarmee te maken. De bijbel sluit daar niet de ogen voor. Het humane van God uit zich in betrokkenheid bij de mens. Een moeder troost haar kind, zo zal God mensen troosten. God spreekt met de mensen. Dat altijd in overeenstemming met wat wij aankunnen en accepteren. God voelt met ons mee. Zo hoopt God dat wij mensen elkaar aanvoelen. God schept niet alleen licht maar ook duisternis. Hij bewerkt heil maat sticht ook onheil. God speelt niet altijd mooi weer. In het donker kan hij ook present zijn. God prefereert het licht maar toch aan duisternis valt niet te ontkomen.
Er verbleven joden in Keulen tijdens  de wereldoorlog. Zij schreven: ik geloof in de zon ook als deze niet schijnt. Ik geloof in liefde ook als ik de liefde niet voel. Ik geloof in God ook als Hij zwijgt. In het getto van Warschau schreef een jood in zijn laatsate dagen een dagboek. Hij verstopte het in een kruikje. Zijn huis wordt beschoten door de Duitsers. Vele makkers van hem komen om het leven. Hij schrijft voordat hij getroffen wordt. Op het moment van zijn sterven besluit hij met de woorden: SJEMA Israel, hoor Israel, De Eeuwige is Een God is uniek, enig in zijn soort. In uw hand leg ik mijn ziel. Hij sterft. Ook in de gaskamers spraken velen het SJEMA uit. God laat ons niet alleen. Alle sterven is rampzalig. De mens is dood. Maar God heeft in het hart van zijn mensen Zijn Wet geschreven. Gods Geest is ons nabij. Vruchten van de Geest zijn: liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid en goedheid. God spreekt met Adam, Noach en Abraham. Hij beschouwt de mens als gesprekspartner. God discussieert met Abraham over de ondergang van Sodom en Gomorra. In Psalm 8 is de mens bijna goddelijk gemaakt. Het lijkt wel of er vonken van God in ons mensen zijn. Het heil is in Chritus. Het geloof is gave en werk van de Geest. Zonder Jezus Christus en Zijn werk is er geen uitstorting en inwoning van de Geest. De Geest is uit de Vader en de Zoon. In de Logos als person zijn goddelijke en menselijke natuur verenigd. In de Geest ben ik mijzelf. Ik ben bestemd om woonstede van God in de Geest te zijn. De mens moet Israel worden. strijder met God. De Geest wordt menselijk in zijn werk maar de Geest wordt geen mens. De Geest woont bij ons in. De Geest wil volledig menselijke gestalte krijgen. Het wezen van geloof bestaat dan in zelfbeaming, aanvaarding van de wereld, geestdrift voor het zijn. God getuigt tot onze geest maar hij getuigt ook met onze geest. Gods Geest woont bij ons in. De Geest woont ook in volkeren en cultruren. Door de Geest ga ik alle dingen met God mee weten, willen en doen.
In Handelingen 17 zwerft Pauluis door Athene. Hij ontwaart de vele griekse goden. Maar hij stuit ook op een altaar voor de onbekende God. Dat wordt nu het uitgangspunt voor Pauluis prediking op de Areopagus. Deze onbekende God is de God van Israel en Jezus Christus. Deze God woont niet in en tempel en laat zich niet door mensenhanden dienen. In deze God leven, bewegen en zijn wij. Zo ontwaren wij de Enige God. Een beeld valt niet te maken van Hem. We kennen slechts zijn Naam/SJAMA Israel, hoor Israel. God is uniek en enig in zijn soort.

Johannes 8:1-11

Johannes 8:1-11

Gerrit Achterberg was een vooraanstaand dichter van christelijke huize die zeer gewaardeerd werd door zijn collega’s. Hij had een bewogen leven. Hij leefde van 1905 tot 1962. Helaas vermoordde hij zijn hospita in 1937. Hij wordt opgenomen in een psychiatrische inrichting. Hij was geestelijk niet in orde. Gelijktijdig was hij hoog begaafd. Na de oorlog gaat het wat beter met hem. Hij trouwt.  Zijn werk bloeit op. Hij ontvangt daarvoor de P. C.Hooftprijs en de Constantijn Huygens prijs. Hij bereiktr daarmee het absolute hoogtepunt van de literatuur. Achterberg was bijbels goed onderricht. Het gaat om de betekenis van het WOORD. In de beginne was het Woord van de Schepping dat vlees werd in de mens van Nazareth. Het woord heeft het eerste en het laatste woord. Daartussen valt een ideaal aan scherven. Achterberg onderzoekt de relatie tussen God en Jezus en de Geest. De mens is voor een tijd een plaats van God. God gaat verder, zwenkend van hem heen in zijn miljoenen. God is nooit alleen. Wij zijn voor hem een vol benzinevat, dat hij achterlaat. Hij moet het kwijt al de afval, met zijn wezen in strijd. Wij gingen dood en liggen langs het pad. Wanner niet Christus, koopman in oud roest, ons juist in zo’n conditie vinden moest, alsof hij met de Vader had gesmoesd. In de ballade van de gasfitter staat hij bij het graf van directeur Jansen. Hij ligt in de grond en rust in God. De aarde dekt hem toe.
Jezus schreef in het zand. De Farizeen stellen Jezus voor om een op heterdaad betrapte vrouw (overspel) te stenigen. Hoe gaat Jezus met dit voorstel om? Volgens Mozes moet de vrouw gestenigd worden. Jezus schrijft met zijn vinger op de grond. We weten niet wat hij schrijft. Jezus spreekt de woorden: “Wie zonder zonde is werpe de eerste steen”.  En Jezus schrijft weeer op de grond. Deze woorden hebben Gerrit Achterbeg getroffen en geinspireerd. Nu blijkt dat alle mensen afdruipen. Niemand voelt zich zondeloos. Jezus spreekt tot de vrouw. Ik veroordeel u niet, ga naar huis en zondig net meer. Achterberg voelt de barmhartigheid van God. Achterberg kent de weg uit ellende. Hij schreef over de Jabbok. Toen ik het einde had bereikt van mijn verdorvenheden stond God op uit het slijk en weende. Ik stond naast Hem, ziende neder op een verloren eeuwigheid. En God zei: je had geen gelijk maar dat is nu voorbij, van heden tot aan die andere eeuwigheid is maar een schrede. God geeft nooit op. Achterberg weet zich gered door God. Zijn schip gaat voorbij de laatste stad. Hij passeert de dood. Dat bemoedigt Achterberg. God is barmhartig en reikt de hand. Hij laat ons niet alleen. God vergezelt ons door de dood hen. God vergeeft de zonde en deelt in het dragen van de last van zijn drankprobleem en zijn zwakke psychische toestand.

Jesaja 53

Jesaja 53

JESAJA 53 De lijdende knecht des Heren

Wie was de lijdende knecht des Heren?? Misschien koning Cyrus van Perzië die het volk Israël toestemming gaf terug te keren naar Jeruzalem. Of wellicht een grote profeet als Jeremia. In de tijd van het Nieuwe Testament wordt Jezus vereenzelvigd met de lijdende knecht. Kruis en opstanding roepen de herinnering op aan Jesaja 53. De knecht is een wortelscheut uit dorre aarde. Dat bepaalt de gebrekkige aard van zijn verschijning. Gewassen uit waterarme grond gedijen niet. De knecht is er zo maar. Een kansloze figuur. Eigenlijk een onmogelijk iemand. De knecht heeft een onaanzienlijke gedaante. Hij is verstoken van wat het leven in stand houdt, verlaten door God en mensen. De knecht is er om te lijden. Hij is de man van smarten. Verdriet beheerst zijn bestaan. Hij is bekend met ziekten. Hij ervaart fysieke onmacht. Aan wat voor ziekte leed de knecht? Misschien was hij melaats. Elk lijden roept de vraag op naar de zin van het leven. De knecht beseft ook niet welke plannen God heeft. De knecht draagt onze zonden. Deze zonden bezorgen hem de ondergang. De knecht draagt ook ons kwaad en ruimt het op. Nu kunnen vrede en genezing ons deel worden. De knecht werd veracht en verlaten door de mensen. Hij werd doorboord en verbrijzeld. De knecht geraakt in de greep van de dood. De knecht draagt onze ziekten en smarten. We weten allemaal wat ziekte en smart voor ons in houden. We voelen ons rot en alleen. Zo treedt de knecht in onze sporen. Door zijn striemen is er genezing voor ons. God doet onze schuld op hem neerkomen. Wij handelen altijd naar ons eigen hart. Daarvoor wordt de knecht vervolgd. Hij zwijgt. Hij is als een schaap dat naar de slacht wordt geleid. De knecht heeft het pad van de rechtszaak door God gewezen aanvaard. Dichtbij de food bekommert niemand zich meer om hem. De dood wordt een hyperbool van uitzichtloze ellende. Zijn dood staat in verband met de ontrouw van het volk. De knecht wordt tot in het graf miskend. Hij geeft zich over aan God. Lijden en dood impliceren verzoening voor het volk. God zorgt ervoor dat de knecht uiteindelijk de gerechtigheid vindt. De knecht doet in de dood afstand van het leven. Hij lijdt plaatsvervangend. Het brengt ons het kruis van Jezus in herinnering. Hij gaat sterven en voelt zich door God verlaten. Hij gaat dood en wordt begraven. Maar God wekt hem op uit de dood. De opstanding van Jezus is grondslag van onze hoop.

Geen geweld

Geen geweld

Geen geweld’;  n.a.v. Deuteronomium 25:17-18

Er is de gedachte dat het geloof in de ene God onverdraagzaamheid met zich meebrengt. Er is geen plaats voor andere goden. Vandaar dat religies als jodendom, christendom en Islam aan het godsgeloof geweld verbinden. We willen met elkaar onderzoeken of dit waar of onwaar is.  Israël roept Jahwe die zich openbaarde aan Mozes in de brandende braamstruik en Zijn Naam bekend maakte  (Ik zal er voor u zijn) uit tot EL. Hij wordt de enige God die andere goden niet accepteert. Er breekt strijd los tussen Israël en andere volken. In een bepaalde tijd is Israël verwikkeld in strijd met andere volken die hun eigen goden hebben. Jahwe verdraagt geen andere goden. Ons is de strijd met Baal bekend. Deze populaire landbouwgod was ook geliefd in Israël. Elia raakt in gevecht met Baal. Elia proklameert Jahwe als enige God. We kennen het verhaal van Elia op de Karmel. Baal verliest het van Jahwe. Deze ontsteekt het vuur in het altaar. De Baalpriesters zijn niet in staat hun god het zelfde te laten doen. Er is een strijd op leven en dood tussen Jahwe en Baal. Geweld blijft niet uit. Elia doodt 400 Baalpriesters. Een gewelddadigheid van hier tot ginter. Onze schriftlezing vertelt over de Amelekieten.  Zij moeten worden uitgewist uit de geschiedenis. De bevolkingsgroep die er het slechtst vanaf komt. WAAROM? Israël was in de woestijn uitgeput en verhongerd. De Amelekieten vallen van achteren aan.  In de achterhoede bevinden zich de zwaksten. Voor Jahwe is dit onverteerbaar. Amelek wordt uitgeroeid. Bijbel en Koran kennen hun heilige oorlogen. In de discussie met de Islam wordt vaak gesuggereerd dat de Koran gewelddadiger is. De bijbel wint het echter in de gewelddadigheid. De uniciteit van God duldt geen andere goden. Jahwe hoedt over Israël. Psalm 137 is een van de gewelddadigste psalmen. Een joodse balling lijdt onder de ballingschap. Hij wordt wraakzuchtig en hoopt dat God de kinderen van Babel op de rotsen zal verpletteren. Houdt het daarmee op? Niet ontkend kan worden dat Jahwe gedurende een bepaalde tijd zich ontpopte als God van Israël en slaags raakt met andere volken en goden. Maar toch zit er ontwikkeling in Gods handelen. In de loop van de geschiedenis raakt God ook geïnteresseerd in andere volken en goden. Jahwe doet recht aan weerlozen en wezen, aan verdrukten en zwakken. Hij is de redder van armen. God bevrijdt ook andere volken. Amos leert ons dat God niet alleen Israël redt maar ook de Filistijnen, Ethiopers. Andere volken ontsnappen niet aan Gods aandacht. Israël moet zich niets verbeelden. God zelf zegt: niet door geweld maar door Mijn Geest. De stamgod wordt universele god die Schepper en Bevrijder is. De Perzische koning Cyrus krijgt zelfs messiaanse trekken. God is van de hele aarde. Deze universele God leren we kennen in Jezus. Wie kwaad doet en jou op de rechter wang slaat wordt geconfronteerd met iemand die de linkerwang toekeert. Heb je vijanden lief!! Een Ethiopier, de minister van financiën passeert. Hij leest uit Jesaja 53 maar kan de tekst niet begrijpen. Als een schaap dat naar de slacht wordt geleid. De lijdende knecht des Heren die vernederd wordt en aan wie geen recht wordt gedaan, dat is Jezus die aan het kruis sterft. De God van Jezus zweert het geweld af. Jammer dat in de geschiedenis de lijdende knecht des Heren is vergeten.  Christenen hebben in de VS Indianen verdelgd die zij beschouwden als Amelekieten. Men beriep zich weer op de stamgod. Helaas zijn er christenen, joden en moslims die het geweld niet schuwen. Dat is heel verdrietig. Dat scheidt de geloven in de ene God die er is voor alle volken. Denk aan Amos en Jesaja. Wij geloven niet langer in geweld en zullen ernaar streven om met onze vijanden in gesprek te geraken. Deze tijd is vol van het geweld in Mosoel. Onverkwikkelijk en onverteerbaar. God wil mensen redden die oorlogen maken en aanslagen plegen. We doen niet langer mee met geweld en vertrouwen ons toe aan God die alle volken verenigt.

Schepping

Schepping

Onlangs verscheen het boek Adam, Eva en de Duivcel van Marjo Korpel en Johannes de Moor. Het boek handelt over in Ugarit gevonden kleitabletten met Kanaannitische mythen over schepping en zondvloed.Ze dateren uit de 13e eeuw voor Christus. Ons scheppingsverhaal in Genesis werd geschreven door een joodse priester in de 5e eeuw voor Christus. We kunnen nu meer begrijpen van de achtergronden van ons scheppingsverhaal. De auteur van Genesis heeft de mythen van Ugarit gekend en bewerkt. De slangachtige tegenspreker van God die bij ons in Genesis 3 opduikt leren wij reeds kennenin de Ugaritische teksten. In Ugarit is ook God de schepper. Interessant zijn de verschillen. De monotheistische godsdienst van Israel kent en erkent niet de goden van Ugarit. De schepping van de mens is opvallend.Adam komt in Ugarit voor maar Eva niet.God schiep de mens naar zijn beeld en gelijkenis:man en vrouw. De auteur van Genesis 2 en 3 laat eerst Adam verschijnen.God vindt het niet leuk dat Adam alleen is.Hij schept uit de rib van Adam Eva. De hof van Eden bevindt zich in het brongebied van Euphraat en Tigris. De Ugaritische God schept uit klei maar schept ook door het Woord. Ugaritische teksten laten de vloed vooraf gaan aan de schepping., Er is strijd tussen goden en chaos. Genesis 1 vermeldt dat de aarde woest en ledig was.Duisternis lag op de vloed. Maar de Geest van God zweefde over de wateren.Dan gaat God spreken:er zij licht en er was licht. Dag en nacht schept Hij. God schept ook aarde en zee.In Ugarit pleegt de god Horan rebellie tegen God en wordt uit de hemel geworpen. Horan is de duivel.Ook in de bijbel speelt sathan de rol als rebel tegen God.Uit de Ugaritische teksten blijjkt dat God een gewichtige rol speelt.Hij was woonachtig in het gebergte van de Ararat.Daarom wordt in de bijbel God El Shadday genoemd.Dat betekent niet:de almachtige maar bergbewoner. .Eva zondigt als eerste door in te gaan op de invitatie van de sprekende slang. Demonen werden altijd vereenzelvigd met slangen en oermonsters in de zee. Psalm 104 vertelt over de Leviathan een gevreesd oermonster in de zee. Maar psalm104 vertelt dat God met de Leviathan speelt. De duivel is aan God onderworpen. Eva zondigt.In de Timotiusbrief wordt Eva de zonde zwaarder aangerekend dan Adam.Daarom moet de vrouw een bescheiden rol spelen en zwijgen in de gemeente. In de bijbel blijft Adam mens.Door zijn zonde is de dood in de wereld gekomen. Door de nieuwe Adam Christuskomt de opstanding.Het zondvloed verhaal wortelt ook in Ugarit.Noach wordt gered en strandt met zijn ark op de Ararat.Hij legt een wijngaard aan en geniet teveel van de wijn.Hij wordt dronken en door zijn zonen bedekt om tot rust te komen. God schept zon en maan.Op de vierde dag.Zij hebben geen goddelijke status.Het zijn lichten door God aangebracht.Het scheppings verhaal loopt uit op de sabbath.God rust op de sabbath en geniet van zijn werk. God schept de mens die hij bedoelt als zijn medewerker en medeschepper op aarde..In de bijbel maken wij kennis met Jahwe,die zich openbaart aan Mozes en zijn Naam bekend maakt:ik zal er voor u zijn.Deze God bevrijdt Israel uit Egypte.In Ugarit komen wij Jw wel tegen maar er wordt niets verteld..Van de Ugaritische God wordt verteld dat hij genadig en barmhartig is.De bijbel betrekt deze activiteiten op Jahwe.Deze is Elohim.

Psalm 8 vertelt ons:wat is de mens dat Gij zijner gedenkt en het mensenkind dat Gij naar hem omziet.Gij hebt de mens bijna goddelijk gemaakt.Gij doet de mens heersen over de werken van Gods handen.

Zo is die mens bedoeld: als medeschepper naast God

Micha 6:1-8

Micha 6:1-8

Frans Rosenzweig heeft het boek geschreven over De Ster der Verlossing.Hij leed onder een gecompliceerde ziekte waaraan hij in 1929 op 43 jarige leeftijd overleed. Zijn boek sluit hij af met Micha 6.God vertelt ons wat goed is. Doe recht, wees van harte goed, wandel in eenvoud met uw God. In eenvoud wandelen met God gaat uit van vertrouwen in God. Dat leidt tot de weg van het leven.Wees eerlijk,rechtvaardig en trouw.Denk niet alleen aan jezelf.Leef dichtbij God. Doe recht.Dan komen weduwen,wezen,slaven,armen,onderdrukten en vreemdelingen in beeld. In onze tijd zijn dat de migranten,vluchtelingen,daklozen,mensen die geen recht ontvangen.Het recht sticht een sfeer van vertrouwen en verbondstrouw. Bas de Gaay Fortman schreef een boek over moreel erfgoed. Hij vraagt aandacht voor de mensen voor wie geen recht en orde zijn. De staat faalt vaak in het scheppen van orde en recht. Rechteloosheid is een ziekte die de staat ondermijnt. Denk aan Jozef K. bij Kafka, op zoek naar recht die geconfronteerd wordt met kwaadwilligen, bureaucratie en misvormd recht. Rechtvaardigheid betekent een ander niet schaden. Je moet eerbaar leven en ieder het zijne geven. De Gaay Fortman beschouwt de confrontatie tussen Nathan en David als moreel erfgoed. Een rijke man jat het ooilam van een armne. Dat geeft hij aan zijn gasten.Volgens David verdient deze man de dood.Nathan reageert scherp:jij bent die man!! David heeft de vrouw van Uria ingepikt en Uria op een gevaarlijke plaats in de oorlog laten overlijden. Micha 6 rust in Deuteronomium 10.Vrees God,bewandel zijn wegen,heb God lief,dien God met je ganze hart en ziel. God bevrijdde Israel uit Egypte. Deze God kent geen partijdigheid,Hij komt op voor weduwen,wezen en vreemdelingen. Paulus roept op niemand iets schuldig te zijn dan elkaar lief te hebben.Heb je naaste lief.De liefde doet de naaste geen kwaad. God is licht en waarheid.Liefde overwint de dood.In Afrika leren christenen respect te hebben voor de voorouders,aandacht te hebben voor het nageslacht.,Allen horen bijeen voorouders,huidige mensen en nageslacht.Allen horen bijeen. Zieke mensen zonder je niet af maar blijf je betrekken in het geheel van het leven Opa die lijdt aan Altsheimer wordt niet opgeborgen maar blijft op het erf De G od van liefde ontwaren wij in de Schepper en stichter van het verbond. De gang van de verlossing van de wereld geschiedt omwille van de Gods Naam(ik zal er voor u zijn)De waarheid is van God.God is haar oorsprong. Gods waarheid impliceert liefde voor ons.

We denken na over onze situatie.Doe recht.Aan de minsten:de armen dichtbij en ver weg. Hoe verloopt onze ontwikkelingssamenwerking.Komt de hulp ten goede aan de armen. Politiek is belangrijk. Wees kritisch tav de partijen. Wat gebeurt er met migranten.De brexit, de nexit, Oekraine ne, het nationalistische gif in het populisme. De relatie met moslims is van belang. Ze zijn niet allemaal IS.Talloze moslims in Europa ontwikkelen een Europese variant van Islam. De ouderen kunnen nog conservatief zijn maar jongeren gaan met hun tijd mee. Hoe gaat het in je eigen woonplaats Lees de de bijbel. Bewandel de weg van Abraham naar Jezus. Zij leren ons wie God is.Kun je nog in God geloven?Probeer eigentijds in God te geloven en vertaal het geloof in de taal van onze tijd. God heeft voor ons in deze wereld gekozen. God ontmoeten wij in het diepst van ons har.Hij gaat de weg van Abraham naar Mozes,de weg van Jozuya naar David, de weg van koningen en profeten. Doe recht.Denk aan het morele erfgoed.Micha schept duidelijkheid.Laten we zijn weg gaan

Opstanding

Opstanding

Efeziers 1:15-22 en Rom.4:16-18

OPGEDRAGEN AAN DR J.M.DE JONG

Wij maken onderscheid (als in het Duits) tussen Historie en Geschichte. Historie berust op onderzoek. Historie valt te verifiëren. Je kunt foto’s maken. Historie kan worden vastgelegd. Het gaat om feiten. Geschichte is beleefde geschiedenis. Dat speelt zich af in ons hoofd. Het gaat om beleving Dat valt moeilijk te onderzoeken en te bewijzen. Het gaat er om hoe ik de belevenis interpreteer in mijn totale leven. Geloof hoort bij Geschichte. Voorbeeld is de opstanding van Jezus uit de dood. Opstanding wordt beleefd en toegeeigend door het geloof. De opstanding valt niet te bewijzen en te fotograferen. Jaren geleden moest ik hierover twisten met een cameraploeg van de EO. Zij waren van mening dat de opstanding van Jezus viel te filmen. Kruisiging en opstanding behoren tot de boodschap van de bijbel. De kruisiging valt historisch te verifiëren. De opstanding niet. In de vertolking van de boodschap staat Christus op uit de dood. Hij is het JA van God tot het in schuldverstikte leven en aan de dood prijsgegeven leven van de mens. Jezus dood is ongerijmd. Hij verwachte het Rijk van God. Hij besteeg de ezel, het volk juichte. Maar het Rijk bleef uit. Jezus voelt zich door God verlaten. God waarom heb je mij verlaten?

Waar is God gebleven? God wekt Jezus op uit de dood. God is er in het handelen. De Schepper herschept. God vernieuwt de schepping. Het scheppingsverhaal is ook Geschichte. Het gaat niet om biologie en natuurkunde. Maar er is sprake van de belevenis van God die licht en donker scheidt, water en land. De woestheid van de aarde wordt begrensd. De Geest van God rust op de chaos. God schiep het Licht. Dat is een belevenis. God roept Abraham en belooft hem tot een groot volk te maken. In het verbond kom t God de mens tegemoet. De opwekking van Jezus uit de dood is Gods genadige toewending in de gekruisigde. Dat is niet een dood verleden maar een levend heden. God heeft Jezus gegeven aan de gemeente die zijn lichaam is. Jezus maakt alles in allen volmaakt. Aan de gemeente is het Rijk van God toevertrouwd. Dat is het mosterdzaadje dat een grote boom wordt. Jezus opstanding is het begin van de zending. Het slot van Matheus roept op: maak alle volkeren tot mijn discipelen, doopt hen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Laat hen onderhouden al wat ik bevolen heb. Ik ben met u al de dagen tot de voleinding van de wereld. De opstanding wordt beleefd als het begin van het Koninkrijk van God. De dood gaat daarin tot het verleden behoren. Hemel en aarde worden vernieuwd. De opstanding is uniek en als zodanig een novum (iets totaal nieuws). Hoe verhoudt zich de opstanding/Koninkrijk van God tot de wereld waarin we leven. Opstanding maakt opstandig tegen het onheil, het kwaad, de hopeloosheid, de ziekten, de dood, de moorden, de aanslagen. We zijn geroepen vrede te stichten. Opstanding is de grond van universele hoop voor deze wereld. Geen berusting maar verzet. Uw wil geschiede, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome. Opstanding doet ons de grens overschrijden van onze zintuigelijke waarneembare realiteit. Opstanding wordt mogelijk gemaakt door Gods Geest die de grond is van onze geest. Opstanding doet ons de wereld anders beleven. God wordt eens alles in allen. Opstanding impliceert verzoening. Het betreft hier de toekomst van God. Het beeld van de opstanding verbeeldt onze werkelijkheid. We gaan deze wereld anders beleven. Opstanding is een voor goed begonnen begin. Paulus verbindt de opstanding aan de roeping van Abraham. Hij zal tot een groot volk worden. Maar hij heeft geen kinderen. Hopen tegen beter weten in. Maar God maakt de dode levend en roep het niet-zijnde tot aanzijn. God heeft zijn kaarten gezet op de mens. Deze is zijn representant op de aarde. Het immense heelal is door God tot aanzijn geroepen. De mens is naast God medeschepper en vernieuwer. Het wordt vaak donker in de wereld van on heil, geweld en ellende. Maar wij geloven dat Gods Licht doorbreekt. Dat Licht overwint. We doen niet mee met wat de wereld onleefbaar, hopeloos en ellendig maakt. Koester hoop voor deze wereld. Geef de moed niet op. Doe mee aan de heerschappij van God. Weet hoe je de wereld mag beleven. Dood gaat voorbij en het leven wint.

Daniël

Daniël

Het boek Daniël handelt over de ballingschap in Babel toen Nebucadnezar regeerde. Het boek zelf is echter omstreeks 170 voor Chr, geschreven toen Epifanes in Damascus de tempel in Jeruzalem liet ontwijden. Er wordt dan een forse aanslag gedaan op het geloof van Israel. Maar Daniel houdt de moed er in.Aan verhalen uit de ballingschap wordt troost en moed ontleend. De Chaldeeeen kunnen aan Nebucadnezar niet de droom uitleggen omdat deze weigert over de droominhoud te spreken. Chaldeeen zijn een groepering ten Westen van Babel die expert zijn in waarzeggerij en exorcisme. Daniel grijpt in en vraagt God om hulp. Hij vraagt de God van de hemel om barmhartigheid. Hij vraagt God de verborgenheid van de droom van Nebucadnezar te openbaren. De God van de hemel weet wat er is in de duisternis. Maar het Licht woont bij Hem. God begrenst het duister. In het duister vermoeden wij dingen die niet teruggaan op Gods goede schepping. God heeft licht van duister gescheiden. God zelf is het licht. Maar hij weet wat het duister is. In ons leven kennen we ook de duisternissen die niet tot Gods goedheid behoren: ellende, ziekte, oorlog. Ons leven wordt niet bepaald door het lot. Ons leven lijkt vaak een noodlot maar toch wordt ons leven niet geschreven in de sterren. Mensen hebben in hun wanen goden bedacht. Maar uiteindelijk bleek de God van Israël, de God van de hemel, een bondgenoot te zijn tegen het lot. Hij is en blijft het Licht. De God van Israël is over de aarde heengebogen zoals een moeder over haar kind.
In de droom van Nebucadnezar openbaren zich de verborgenheden van zijn hart. Hij bedreigt de Chaldeeen met de dood. Eigenlijk is hij bang dat zij hem onderuit zullen halen. Hij heeft gedroomd van een beeld met een gouden hoofd,borst en armen van zilver, een buik van koper, benen van ijzer en voeten van leem. Een steen verbrijzelt het beeld. Het beeld stelt de rijken voor van Babel, Perzië, Alexander de Grote en Het Romeinse Rijk. Maar dan blijkt dat de God van de hemel een koninkrijk opricht. Een koninkrijk tot in eeuwigheid. In het Nieuwe Testament wordt Jezus de grondlegger van dat Koninkrijk. Het Rijk vangt aan met Jezus. Maar het Rijk is van God./ Gods Rijk gaat niet ten onder. Liefde, goedheid, geweldloosheid blijken sterker. Wij bidden: uw Rijk kome, uw wil geschiede. Deze bede moeten wij waar maken. Daniel houdt aan God vast.God buigt zich over de aarde zoals een moeder over haar kind. Wat is dat Rijk van God? Het Rijk is waar God de dienst uitmaakt. Jezus gaf het startsein. Hij zag om naar zondaren en tollenaren. Hij vergaf de zonden. Hij beantwoordde kwaad met goed. Hij was solidair met de minsten. Het Rijk van God brak aan toen hij de boze geesten uitdreef. De toestand in onze wereld is soms precair en vreemd. Vluchtelingenstromen, bombardementen, aanslagen, Honger en dood terroriseren de wereld. Mensen worden angstig. Maar toch is er in de wereld liefde en gerechtigheid. Overal binnen en buiten de kerk zijn er plekken van barmhartigheid. Mensen voelen zich geroepen naar elkaar om te zien. Van Daniël kunnen we leren tot de God van de hemel te bidden. Bij Hem is het Licht dat ons kan helpen door het duister te gaan. Het kwaad wordt soms aan banden gelegd. Dood heeft niet het laatste woord. We mogen hopen en vertrouwen. Het noodlot regeert niet langer. Ik wens u allen de ervaring toe van God die zich over u buigt zoals een moeder over haar kind.

Morgen

Morgen

DE MORGEN KOMT JESAJA 21:11-12

Lucas vermeldt de namen van Keizers, andere hoogwaardigheidsbekleders en Hoge Priesters wanneer het Woord van God gehoord wordt. Johannes de Doper verschijnt uit de woestijn. Hij roept op tot bekering. Wie dubbel bezit aan kleding en voedsel deelt uit aan anderen, tollenaren mogen zich niet verrijken en soldaten mogen niet plunderen en afpersen. De Amsterdamse hoogleraar Anton Wessels publiceerde onlangs een boek over gastvriendschap van joden, christenen en moslims. De titel ontleende hij aan een sinterklaas liedje:” ‘t is een vreemdeling zeker”. Het gaat om de God van Abraham, Mozes en Jezus. Deze God maakte zich ook kenbaar aan de profeet Mohammed. Vergeet nooit dat de bijbel ruimhartig is. De Perzische Kores die de joden deed terugkeren naar Jeruzalem wordt afgeschilderd als Messias. Mohammed zoekt aansluiting bij joden en christenen. Dat lukte niet. Hij legde grondslag voor de Islam. Islam is overgave aan God en dan daarin vrede vinden. Vaak wordt negatief gesproken over de sharia. Ten onrechte. De sharia is als Tora de weg die je moet gaan, de weg naar de bron. Natuurlijk zijn er verschillen tussen Islam en Christendom. Maar Wessels probeert bruggetjes te slaan over de kloof tussen Islam en Christendom.  Jezus wordt in de Koran niet gekruisigd maar ten hemel opgenomen. De evangelist Johannes vertelt over de kruisdood als een ten hemel opneming. Godsdiensten kunnen zich laten misbruiken. Voorbeelden zijn kruistochten en heilige oorlogen. Nu zucht de wereld onder ISIS. Het Westen heeft ISIS voor een deel aan zich zelf te danken. Denk aan de Soennitische generaals van Saddam Hoessein die overliepen naar ISIS toen de VS er niet slaagde de Iraakse staat opnieuw op te richten. Nu luisteren we naar de godsspraak over DUMA. Dat ligt in het Noorden van de Arabische woestijn. Het betreft een korte godsspraak. In die tijd werden nederzettingen bewaakt door wachters die met elkaar in verbinding stonden. Zij vertegenwoordigden de militaire macht die de nederzettingen en steden verdedigde Ten Westen van Duma ligt Seir, de bakermat van de Edomieten. Wellicht stellen zij hun vragen aan de profeet in Jeruzalem, zeker weten doen we dat niet. Seir let op buurman Duma. Hun lotgevallen gaat ook hen aan. Wachter wat is er van de nacht? De nacht is de de tijd van duisternis en verdrukking. De morgen brengt licht en verlossing. De vraag is nu: wachter wat is er van de nacht DUMA heeft geleden onder Assyrische, Babylonische bezetting. Het is vaak onder de voet gelopen. Mensen zijn geinteresseerd in Duma. Dat ligt nu ten Zuiden van ISIS./ Wat is er van de nacht? De wachter is realistisch. Er komt morgen. Er is hoop maar toch wordt het weer nacht. Het gaat niet helemaal goed. De wachter nodigt ons uit opnieuw te vragen

Mensen willen alles militair oplossen. Tot op heden. Bombardementen moeten worden verhevigd.Joden,christenen en moslims leerden recht te doen en lief te hebben. Jezus was een levend voorbeeld Maar helaas werd er onrecht gedaan en liefde werd verzaakt. De nacht slaat toe. Verdrukking, oorlog, dood en ellende. Nacht kan ook neerdalen over het Westen. Wat is er van de nacht? Lijken, doden, angst en geweld. Oog om oog en tand om tand. Er is hoop en verwachting: er komt morgen. Wellicht bevrijding, verlossing van angst. Maar de wachter blijft realistisch. Toch weer opnieuw nacht. De wereldbedreiging blijft: kolencentrales, CO2uitstoot, klimaatverandering, terrorisme. Jezus stierf in het duister en riep: God waarom heb je me verlaten? Maar het werd morgen. De opstanding geschiedde. De wachter bemoedigt: nacht, morgen, nacht maar eens voor goed morgen.

Bonhoeffer (70 jaar dood)

Bonhoeffer (70 jaar dood)

70 jaar geleden werd de vermaarde Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer op 9 april 1945 door het Nazi-regime vermoord. Een arts vertelde dat hij onder diepe indruk was van zijn dood:hij stierf biddend. Bonhoeffer is beroemd geworden door zijn brieven uit de gevangenis. Bonhoeffer had deelgenomen aan het verzet tegen Hitler en was daarom gearresteerd. Er zijn theologen geweest die hun mond verheven hebben tegen het fascisme. Een ander voorbeeld was Kaj Munkj,een Deense theoloog die zich openlijk verzette tegen het Duitse regime. Hij werd vermoord en dood gevonden in de hoofdstraat van zijn dorp. Zij die niet Arisch waren zoals de joden moesten eruit. Er werd geroepen in de kerk:Niet-Ariers eruit.Christus stond op van het kruis op het altaar en verliet de kerk.

In de gevangenis heeft Bonhoeffer nagedacht over de toekomst van kerk en religie. Volgens Bonhoeffer gaan we een tijd tegemoet zonder religie. Hij stelt voor het religieuze a priori te laten vallen. Hij wil over God spreken zonder al die religieuze rompslomp. Volgens hem behoren wij totaal bij deze wereld. In religie bestaat de neiging om de wereld vaak te verdonkeremanen. Bonhoeffer wil over God spreken niet aan de grenzen van het leven maar in het centrum Niet in zwakheid maar in kracht moet God worden ervaren. Geloof in de opstanding is geen oplossing van de dood. Bij opstanding wordt dan reikhalzend uitgezien naar het hiernamaals. Maar opstanding heeft betrekking op het leven op deze aarde. Jezus staat op en zijn werk op aarde wordt voortgezet. Dood kan het leven niet verpesten. Het leven op deze aarde kan niet door dood beeindigd worden. Wij leven in de hand van God die ons trouw blijft tot in de dood. Midden in dit leven is God transcendent. We moeten leren God en zijn woorden a religieus te interpreteren. Jeremia zegt in hoofdstuk 22:29:O land,o land,o land ,hoor het Woord van God.Dat Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond. We hebben zijn heerlijkheid gezien van genade en waarheid(Joh.1:14).Jezus maakt duidelijk dat de gerechtigheid en het Rijk van God op aarde middelpunt zijn van alles. Wij bidden om het Rijk van God op deze aarde .Dat garandeert de opstanding uit de dood.

Volgens Bonhoeffer betekent christen zijn :bidden en onder de mensen het goede doen. In zekere zin dragen wij God en de hele wereld in ons. Wij ontmoeten God in Jezus in ons hart. In wat we kennen moeten we God vinden .God is geen stoplap en wordt uit het leven van nu teruggedrongen. We leren in de bijbel dat het gaat om historische verlossing,hier en nu en dus niet aan gene zijde van de dood. De christen moet leren het aardse leven tot de bodem te doorleven. Je moet God niet stilletjes binnensmokkelen ter verklaring maar je moet de mondigheid van de wereld en mens eerlijk erkennen. Je moet leren leven zonder God als verklaringsmodel .God heeft zich uiteindelijk laten terugdringen tot op het kruis.God is zwak en machteloos. De lijdende God kan je helpen. Uiteindelijk bestond Jezus alleen voor anderen.Hij was mens onder de mensen.Dat is de echte beleving van transcendentie Onze relatie tot God is deelname aan het leven van Jezus,God als mens voor anderen. God zelf laat zich door ons mensen dienen in het menselijke.Dat is kern van het vlees geworden Woord . Vertrouw je toe aan God die in Jezus kwam om mens te zijn voor anderen.

De redder is de schepper

De redder is de schepper

Waar komen wij vandaan? De evolutieleer leert ons dat.De oermens begroef reeds zijn doden en maakte vuur. Vroeger bedachten volkeren hun scheppingsverhalen. De joden namen kennis van deze verhalen.Zij maakten een eigen verhaal.Ze gaven een theologische betekenis aan hun verhaal,. De verschillen met andere verhalen zijn opvallend. Het babylonische scheppingsverhaal Enuma Elisj verhaalt ons van de god MARDOEK die mensen maakt om de goden te dienen. De rebel Kingu wordt veroordeeld.Uit zijn bloed en botten maakt Mardoek de mens. Bloed en botten worden met klei vermengd en Marduk spuugt er op.Daar is de mens in wie zich het geweld van Kingu zal voortzetten. Het menselijk ras is opstandig en gewelddadig. Geweld zit in ons bloed. DE mens is een slaaf van de goden. Mensen zijn geroepen hun plicht na te komen in het handhaven van de goddelijke orde. In de bijbel schept God hemel en aarde. De aarde was woest en ledig.Duisternis lag op de vloed maar Gods Geest zweefde over de wateren. Gods blijkt nu doorslaggevend . God zeide :er zij licht en er was licht. God schept door het Woord.Dat Woord komt uit zijn mond en keert niet ledig tot hem terug.Het Woord volbrengt wat Gods behaagt en doet waartoe God het zendt. In de bijbel maken wij kennis met God als Redder.Hij redt het volk Israel uit Egypte.De Redder ontpopt zich ook als Schepper. In ons bestaan zit zin. Mensen zijn ergens voor bedoeld.De mens wordt geschapen naar Gods beeld.De mens is bedoeld als medewerker van God.De mens doet mee aan de schepping. Wat niet is wordt door God tot aanzijn geroepen. Wat God schept is goed en schoon en beantwoordt aan de bedoeling ervan Zoals gezegd is het Woord doorslaggevend. God is Redder en spreekt tot de mensen in Mozes:ik zal er voor jullie zijn. Het Woord volbrengt waartoe het gezonden wordt. Dat Woord is zichtbaar geworden in Jezus. Hij is het beeld van God.

Ik vroeg reeds : Waar komen wij vandaan. Mensen hebben een lange voorgeschiedenis. In onze ziel hebben wij God gevonden of God vond ons. We hebben deze God ingevuld met de inhoud van de bijbel. Deze God vinden we terug bij Israel en Jezus. God ontpopt zich als Redder.Jezus de Redder van Godswege wordt in de kerstnacht geboren. De Redder b ekent zich tot de schepping.

Schepping is niet altijd redding. De schepping kent gruwelijke kanten. Toch manifesteert God zich als betrokkene in die schepping. Hij gaat niet op de vlucht voor het kwade,de chaos,het duister. God is en blijft het Licht. Hij leidt mensen door het duister heen. Wij kunnen ook godverlatenheid ervaren. Het is jammer dat mensen Gods afschrijven of vervangen door iets of iemand anders. God zoekraken is jammer. God is ons nabijgekomen in Jezus.Hij was mens onder de mensen. Schepping is veelkleurig,mooi en afstotend. Toch geloven wij dat God de schepping bemint. Niet zo dat alles overeenkomt met Zijn Wil. De mens speelt een eigen rol.Dat is opbeurend of afstotend.Maar God wil de schepping vernieuwen. Dat is de rol van Jezus. Aan Hem is de schepping onderworpen. Jezus vernieuwt de schepping. Het zal allemaal niet volmaakt worden. Er is ondergang,dood en verderf. Maar toch verlaat God ons niet.Hij blijft trouw. Hij laat de mensen niet los. God spreekt nog altijd.Zijn Woord is het geheim van de schepping. Er zij Licht en er was Licht. God zelf is en blijft het Licht.

Verbond met Noach

Verbond met Noach

GENESIS 9:1-17 en HANDELINGEN 15:1-21

De eerste christelijke gemeente worstelde met de relatie tussen joden en niet-joden. Sommige christenen onder de joden wensen dat de niet-joden zich houden naan wet en profeten. Andere christenen zoals Paulus zijn van mening dat de joodse wet niet meer geldt voor de niet-joden zoals de besnijdenis. Het conflict is geboren. Zonder besnijdenis kun je niet behouden worden. Paulus bestrijdt dat. Er komt een vergadering in Jeruzalem waar dat conflict wordt besproken Petrus treedt op als bemiddelaar. Gods Geest is aan allen geschonken. De genade van Jezus redt ons allen. Vervolgens neemt Jacobus het woord. Hij bevestigt de woorden van Petrus. Hij citeert uit Amos. God zal de vervallen hut van David oprichten. Alle volken zullen de Heer zoeken .Over allen is de Naam van God uitgeroepen. Alleen zo stelt Jacobus blijft gelden voor allen:onthoud je van wat door afgoden is bezoedeld,van hoererij en bloed. Je moet je dus niet inlaten met afgoderij. Handelingen 15 wortelt in de geschiedenis van Noach. God heeft hem de zondvloed doen overleven. De schepping begint opnieuw. Ook nu komen de geboden:geen bloed eten. Bloed is namelijk drager van leven. Dat hoort bij God. Moord op medemensen is een aanslag op God. Je mag niet een medemens vermoorden,die naar Gods beeld is geschapen. De Noachitische geboden hebben betrekking op het niet vergieten van het bloed dat mens en dier van God hebben ontvangen. Bloed is leven. Vooral afgoderij wordt scherp afgewezen. God sluit een verbond met Noach en de mensheid na hem. God verplicht zich zelf geen zondvloed meer te veroorzaken. De regenboog is het teken van het verbond. God is als Schepper bij uitstek degene die handelt. God verbindt zich aan zijn belofte om de aarde niet meer te treffen met een vloed. In de geschiedenis van de natuur en mensheid ligt het onvoorwaardelijke “ja” van God tegenover zijn schepping. Gods belofte is van kracht zolang de aarde er is. In de Petrusbrief vertelt hij dat God door Jezus de mensen redt die ongehoorzaam waren getroffen werden door de zondvloed. God is lankmoedig .Hij wil niet dat sommige mensen verloren gaan. Hij wil alle mensen tot bekering brengen In de kerkgeschiedenis wordt dat de alverzoening genoemd. God wil geen mensen op geven maar allen redden. Het bewaren van de mensheid en van het leven ligt volkomen bij God. DE profeten uit het OT geloven dat God de rest van het volk zal behouden. God is uiteindelijk redder. God vergeeft en bewaart. Denk aan de lijdende knecht des Heren die zonde en ziekte op zich neemt. Deze knecht des Heren wordt zichtbaar in Jezus. Hij is de redder van de wereld. God bewijst opnieuw dat hij de mensen bewaart zolang de aarde bestaat. Jezus is wegwijzer in het leven. Jezus roept op God en de naaste lief te hebben. Hij ziet om naar arme en verdrukte. Eens bezocht ik Jerevan de hoofdstad van Armenie. Ik bewonderde de berg Ararat,de berg waar Noach arriveerde na de zondvloed. Ik herinnerde mij het verbond van God met Noach en al zijn mensen. Dit jaar gedenken wij het bloedvergieten onder de Armenen honderd jaar geleden. Deze massaslachtingen zijn later bestempeld als genocide(een woord dat later werd uitgevonden).Het is evident dat jonge Turken die de Balkan ontvluchten alleen nog maar geloofden in het recht van de sterkste Zij beraamden de moord op de Armenen. Een van de Turkse aanstichters werd later in Berlijn vermoord door een Armenier die liggend onder het lijk van zijn broer de slachting overleefde Hopelijk komt het nog eens tot en verzoening tussen Turken en Armeniers.Het bloedvergieten in de geschiedenis is nog altijd vreselijk. Het houdt niet op. God wordt getergd door het feit dat zijn evenbeeld wordt afgemaakt. Het lijkt wel alsof het verbond met Noach vergeefs was Gods genade houdt stand.Hij blijft vergevingsgezind. Zondvloedverhalen zijn mythologische verhalen die vele volken kennen. Het bijbelse zondvloedverhaal maakt duidelijk wie God is. Hij heeft er genoeg van maar laat toch de mensen niet aan hun lot over .De schepping gaat voort. God zelf is de interpretatie van het zondvloedverhaal. Hij wil het menselijk leven beschermen. Wie in Jezus gelooft weet dat liefde en genade doorslaggevend zijn. We zijn geroepen de mensheid te beschermen,ook het leven van hen die fout zijn. Het conflicht in de eerste christelijke gemeente is bijgelegd. Aan God de eer die de schepping heeft behouden. Hij blijft trouw aan de mensen zolang de aarde bestaat.

Geloven in zwijgende God

Geloven in zwijgende God

Zwi Kolitrz vangt zijn boekje aan met de woorden:ik geloof in de zon ook als deze niet schijnt,ik geloof in de liefde ook als ik deze niet voel, ik geloof in God ook als Hij zwijgt.

Het gaat om een stervende jood in het getto van Warschauw.Hij neemt deel aan een hopeloos gevecht met de Duitsers. Joden hebben zich verschanst in een woonblok dat ze te vuur en te zwaard verdedigen. In zijn blok zijn de meeste mensen gedood. Het gevecht is in de laatste fase. Hij zal ook sterven. Op de grond schrijft hij zijn testament dat hij straks zal stoppen in een flesje tussen de reeds geblakerde stenen. De dood zal voor hem een verlossing zijn. Hij heeft nog twee flesjes benzine die hij op de Duitse tanks kan gooien. Hij was met zijn gezin de bossen ingevlucht. De nachten waren goed. Maar overdag trokken de Nazi’s met hun spervuur door de bossen. Zijn gezin werd uitgemoord en hij zelf werd overgebracht naar het getto. De joodse man worstelt met God. Hij voelt zich als Job: naakt keer ik terug naar de aarde,naakt als de dag dat ik ben geboren. De joodse man gelooft in de God van Israel ook al heeft deze God alles gedaan om hem het geloof in God te ontnemen. Hij bemint de Thora.Dat is de echte levenswijze. Waar zijn de grenzen van Gods geduld. Hij houdt aan God vast. Nu het huizenblok aan flarden wordt geschoten lijkt het wel dat God alles doet om hem niet te laten geloven.. Hij komt te sterven. Eeuwig zij geloofd de God van de doden, De God van vergelding,de waarheid en gerechtigheid die binnenkort zijn gezicht aan de wereld zal laten zien en met zijn almachtige stem de funderingen van de wereld zal laten beven. SJEMA ISRAEL,hoor Israel :De Eeuwige is onze God,de Eeuwige is een, De Eeuwige is uniek. In jouw handen,God,leg ik mijn ziel. Wie is God. Geen afgod of noodlot. Nietr de god van Himmler die zijn toevlucht zocht in de Germaanse goden,die kracht moesten geven aan de Duitsers. Neen,wij spreken over de God die Zijn Naam heeft geschonken aan Mozes:IK ZAL ER VOOR U ZIJN. (vergelijk Exodus 3 en Deuteronomium 6) Dat is de grondslag van onze hoop die uitziet naar de toekomst. Ook als de nacht neerdaalt. Hoop impliceert dat het Licht zal overwinnen. Hoop op basis van Gods Naam geeft kracht. Deze hoop wordt niet weggestemd door alles wat gebeurt. Mozes gelooft in het beloofde land ook al moet hij 40 jaar in de woestijn rondzwerven. Jezus predikt het Koninkrijk van God dat deze aarde zal vervullen. Mozes verzet zich tegen oppositie.Hij biedt weerstand aan de afgoden en het noodlot. God draagt toch die Naam:IK ZAL ER VOOR U ZIJN. Maar de weg van God gaat door het lijden. Jezus ko mt van God om als rebel tekeer te gaan tegen hebzucht,machtswellust. Hij komt op voor armen en zieken. Het Koninkrijk van God komt nog niet.Hij wordt gekruizigd. Hij sterft in Godverlatenheid. God staat daar niet buiten. Ook God lijdt mee. Het is de opstanding die weer licht brengt. De discipelen worden uitgezonden om van het licht te getuigen. Sommigen worden gedood,gemarteld en gevangen gezet. Ook zij hebben ervaren dat God er niet altijd is. God zwijgt. Ook gelovigen ervaren :God waar ben je toch??? In de kanker,het geweld,in rampen. Een vliegtuig stort neer. Het lijkt wel alsof God slaapt. Is God dan toch een noodlot dat blindelings toeslaat. Neen,God is bij ons ook als het stik donker wordt. Hoor Israel,God de Eeuwige is EEN. Hij kiest voor de mensen maar dompelt zich ook in het lijden. Christus sterft maar staat op. De doden zullen leven. Getto’s waar de ruines worden opgeruimd verdwijnen. Het donker wijkt. Het Licht overwint. Blijf hopen tegen beter weten in.

De Calvinistische Familie

De Calvinistische Familie

Rom.3:9-30

We leven in een land met een diversiteit aan protestantse kerken. We kennen de PKN,De Hersteld Hervormden,de gereformeerde gemeenten.Ze behoren allemaal tot de Calvinistische familie Vandaag houden we ons bezig met familiezaken. Onze gesprekken vangen aan met de Romeinenbrief. Het Calvinisme is beroemd geworden door de leer van de praedestinatie. Ik kies voor God maar besef dat God gelijktijdig voor mij gekozen heeft. Ik verwerp God maar dat is niet mijn prestatie.Tegelijktijdig heeft God mij verworpen. Niemand is rechtvaardig. Mensen verkeren door eigen schuld in ellende. Ellendig is uitlandig,in ballingschap. Mensen zondigen. Ze missen de boot. Ze stellen God teleur. Het verhaal van Adam en Eva schildert de zonde. De mens daagt God uit door ook van de boom te eten. De mens wil als God zijn. Hier is sprake van een grensoverschrijding. Dat leidt tot een breuk tussen God en mensen. Mens zijn wordt zo een verloren zaak. Maar God laat Zijn Woord vlees worden in Jezus Christus. Hij wordt de middelaar.Jezus is God maar ook mens. Christus is radicaal. Hij maakt de wet van kracht. De mens wordt ontmaskerd als opstandeling tegen God en hater van zijn naste. Christus wordt middelaar tussen God en mensen. Christus is mens om plaatsvervangend de weg van het kruis te gaan. Paulus diept de betekenis van Jezus kruisdood uit. Jezus draagt de toorn van God.Hij wil de relatie met God repareren. Jezus voelt zich zelfs door God verlaten. Hij sterft en het voorhangsel van de tempel scheurt van boven naar beneden.Jezus voltoot de relatie tussen God en mens. Hij is nu de enige hoogepriester geworden. Jezus als middelaar voldoet aan Gods gerechtigheid. God wekt hem uit de dood. De opwekking uit de dood leidt tot een nieuwe schepping. Het is als met Abraham en Izaak. Op het kritieke moment zal God zich zelf een lam ten brandoffer voorzien. Christus heeft de rol vervuld als profeet,priester en koning. Paulus legt uit dat het geloof in Jezus Christus de basis is van de rechtvaardiging. Er geschiedt vergeving uit genade. Een nieuw verbond wordt opgericht. God en mens beginnen een nieuwe geschiedenis. Niemand is rechtvaardig.Niemand doet wat goed is. Door het geloof in Jezus Christus geschiedt rechtvaardiging. God ziet ons aan in Jezus Christus. Genade is het laatste woord. Paulus getuigt dat Gods genade genoeg is. De eerste vrouw van mijn vader overleed op jonge leeftijd aan kanker.Dat was zwaar maar ze vertelde dat ze woorden van Paulus gehoord had:Mijn genade is u genoeg. Geloof wordt ervaren in de ziel van de mens. Het gaat om bevinding,ondervinding,zekerheid. Niemand kent God alleen door het Woord.Maar hij moet God in zijn hart hebben door bevinding en erkenning. Zonde chaotiseert de schepping. God sprak :er zij licht mar de mens verkoos duisternis. Jezus als middelaar rechtvaardigt zich zelf tegenover God en mensen. Hij wordt tot weg,waarheid en leven. De kruisdood is verzoeningsvol.Dat impliceert een totale omwenteling. Heb je vijanden lief,overwin het kwade door het goede,wees barmhartig als de Samaritaan. Het familiegesprek gaat over zware onderwerpen. Maar de verschillen tussen al die groepen en kerken moeten niet overdreven worden. Calvijn heeft goed geluisterd naar Paulus. Niemand is rechtvaardig. Christus maakt ons bewust van onze zonde die hij heeft gedragen. Genade is en blijft het laatste woord. Maar er is nieuw leven.Wie geleid wordt door Christus geest kan goed doen. Vergeving en verzoening scheppen nieuw leven. Je behoeft niets te presteren.Je geloof alleen. Je kiest voor de middelaar.Dat rechtvaardigt je.God ziet jou in Christus aan. Het Woord is vlees geworden. In ons hart heerst de genade.Bevinding is belangrijk Hoe ervaar je het geloof in je binnenste.Dat schept harmonie.

Van landingsplaats naar vindplaats

Van landingsplaats naar vindplaats

Joh..20:19-23

Heel lang hebben we geloofd in het menselijk leven als landingsplaats voor God. Volgens verwachting zou God landen in onze werkelijkheid,We hebben gebeden om Gods landing in het geval van rampen en ziekten.Normandie was de landingsplaats vanwaar Europa van de Nazi’s werd bevrijd. God wordt geacht van buitenaf in te grijpen in geval van ziekte,dreiging,oorlog,dood en ander onheil. We verwachten God maar Hij komt niet. Hoe bestaat God eigenlijk?In zijn roman “De laatste tafel”legt Wim Kayzer uit dat God niet anders bestaat dan in de gedachten van ons mensen.De hersenonderzoeker Damasio legt uit dat God gevonden wordt in ons bewustzijn. Ons levensverhaal is niet langer landingsplaats van God maar een vindplaats. Wie God uitsluit geeft zich over aan blind toeval. Mensen zijn volgens Monod een zigeunerorkestje dat speelt in een uithoek van het heelal.Niemand luistert. Of toch God?Vertrouw op de God van Israel die zich doet kennen in Jezus Christus. Jezus is de man van smarten lijdend aan het kruis. Oscar Wilde worstelde met zijn homoseksualiteit waardoor hij zelfs in het gevang belandde. Door iedereen verlaten. Behalve door Jezus:die kan zich inleven in de ander.Deze koestert sympathie voor Oscar. Uit de diepten roep ik tot u o Heer.Ik wacht op God bij wie vergeving bestaat.
Vergeten ben ik,uit het hart van de mensen verdwenen,als een dode.Dood breekt alles af. Ik ben terechtgekomen in de situatie van joden en Palestijnen. Tussen hoop die nergens meer opgebaseerd kan worden en wanhoop die zich elk moment bewijst. Je wordt uitgesloten van anderen.In genocides speelt dat een grote rol. Groepen worden apartgezet en geliquideerd. Je kunt op niemand rekenen.De onverschilligen zijn niet onschuldig. Ze weten zoveel als ze willen weten.Wat ze niet weten willen ze niet wetenMaar dat betekent dat zij wel degelijk genoeg weten om te weten dat zij niet meer willen weten. Zij maken dat zij het niet weten.
Ons levens verhaal is de vindplaats van God in Jezus. Wij mensen hebben de moed om er te zijn. God manifesteert zich als laatste grond van ons bestaan. Ik durf het leven aan ondanks de onheilen. Ik heb moed die ik ervaar als geschenk. Wat Oscar Wilde voelde toen hij Jezus de man van smarten ontmoette. God is vaak onzegbaar en onbenoembaar.Geloven in God is door Jezus Christus aangesproken worden. Dat alles geschiedt door de werking van de Geest van God in onze geest.Gods aanwezigheid is als de wind. Je hoort zijn geluid maar je ziet hem niet. Je kunt God niet filmen in je binnenste. De Geest van God is een scheppende Geest.De Geest trekt sporen in de geschiedenis Die Geest leidt ook de zending en missie. Wat we aan vreugde beleven willen we ook graag delen met anderen(niet opdringen)God laat zich vinden in ons leven. God schakelt niet het verstand uit. In de vindplaats ontmoeten we de ratio en de emotie.De Geest trekt de mens uit het duister nar het licht. Wat buitengewoon is is dat de Geest liefde uitstraalt. Christus is de goede herder.In de kerkgeschiedenis wordt ook gesproken over het moederschap van de Geest. Het leven wordt geheiligd waar de geest van Christus woont. Onze vindplaats is door de Geest bezield: hoop en zin. De Geest is ook geboeid door het milieu.Mensen leven niet op zich zelf maar zijn met anderen afhankelijk van het milieu, Daarvoor dragen wij verantwoordelijkheid.We leven in een ingewikkelde wereld:er gebeurt van alles.Soms is dat angstwekkend en bedroevend. De Geest helpt ons te overleven. De Geest is ook de Geest van de opstanding. Er gebeuren tragische dingen in onze vindplaats. Een joodse meisje ontsnapt uit een bunker in Warschau.Met doodsangst in haar ogen rent ze naar een soldaat die ze omhelst. De commandant geeft opdracht het kind te doden. Dat doet de soldaat ook. Maar later in zijn leven heeft hij gezegd dat de ogen van het meisje hem levenslang achtervolgen. Op de vindplaats kan het ruig toegaan. Christus blijft present. Hij draagt smarten. Hij vergeeft zonden. Hij maakt een nieuw begin. Christus ademt Gods Geest. We kunnen ons daarvoor ontvankelijk maken.Laat de liefde van Christus in je leven regeren. Laat u door God vinden op uw zoektocht Houd moed om te leven. Wij leven,zijn en bewegen ons in God.Zijn Geest omringt ons.

Een beetje Spinoza kan geen kwaad

Een beetje Spinoza kan geen kwaad

Indrukwekkend..Een beetje Spinoza kan geen kwaad

n.a.v. Handelingen 16:22-28

Indrukwekkend is de rede van Paulus voor de Areopagus in Athene. Dat is een staaltje van zendingskunst. Het gaat allereerst om respect voor de mensen met andere religie en geloof. Hij introduceert de onbekende God die hij heeft aangetroffen in Athene. Het gaat Paulus om de God die leven en adem geeft. God laat zich vinden en mensen vinden Hem al tastend. God is niet ver van ons.In Hem levenwij,bewegen wij ons en zijn wij. Wij kunnen hiervan leren in een cultuur die God loslaat. Steeds minder mensen geloven in God. We begrijpen soms niet waarom onze kinderen God en kerk loslaten. Dat vraagt ook om een zendingskunst als bij Paulus. Damasio die ook gefascineerd werd door Spinoza leert ons dat onze gevoelens het theater van onze geest bevolken. Religie komt volgens hem voort uit onze gevoelens. Een beetje Spinoza blijft ons inspireren en doet ons geen kwaad. We leven in een oneindige werkelijkheid.Er is slechts een substantie. Buiten God bestaat niets en alles is vol van God. Alle dingen zijn in God en verblijven in God. Liefde tot God is liefde tot de wereld. God brengt alles noodzakelijkerwijs voort.Hoewel ik mij niet niet kan verenigen met de totale Spinoza stel ik toch een overeenkomst met Paulus vast.Wij zijn in God.God is in ons. Daarom geloven we in God als schepper. Door God zijn alle dingen geworden.God bepaalt alle dingen volgens natuurwetten.Daaraan onderwerpt hij zich zelf. Wij hebben de neiging God tot een tovenaar te maken,die natuurwetten kan uitschakelen. God moet ingrijpen naar het ons uitkomt. Maar zo zit God niet in elkaar. Wij zijn in God en God in ons. Van de oneindige macht van God in dit universum zij wij afhankelijk. God is oergrond van de stoffelijke en geestelijke werkelijkheid. God is het oerlicht.Ons verstand is een vonk van dat licht. Paul Tillich leerde ons dat God het zijn zelf is,de zijnsmacht. God is de scheppende natuur. Spinoza was zijn tijd ver vooruit.Laat ieder denken wat hij wil en zeggen wat hij denkt. In een gedicht van Gorter opgedragen aan Spinoza lezen wij:O God die in alle hemelen zijt,die op de bergen en in de valleien staat,die over de vlakte u spreidt.Gij die het zonnelicht des morgens opheft en het des avonds in de zeer begraaft.Gij die in het schemerlicht onder de starren zweeft.Gij die woont op de wangen van het kind en in de plooien van der moeder kleed.Gij die zijt in de verborgenste gedachten!
(vergelijk Henri Knop)
God de schepper en verlosser in ons.Christus die van God tot ons komt wil ook in ons zijn..In Christus zijn.Dat is het eeuwige leven. God behoeft niet bewezen te worden. God is met ons.Immanuel. Dat is troost en bemoediging. God tovert niet. Er zij onherroepelijke dingen zoals honger,oorlog,armoede ,dood en ziekte. God staat daar niet buiten maar nodigt ons uit onze taak te vervullen zoals we van Christus leerden. Een mens bestrijdt honger,schaft oorlog af,berust niet in armoede en ondersteunt de zieke. Zo wil Christus in ons zijn. Christus is het vleesgeworden Woord.Dat Woord gaat van God uit en keert niet ledig terug.Het volbrengt waartoe God dat Woord zendt. Dat garandeert niet altijd wat wij wensen. . Christus werd vermoord. Maar God wekte hem uit de dood. Voor de meeste Atheners is dat onacceptabel. Maar Paulus persisteert en wint zelfs enkele aanhangers. Wij leven in een immens universum.Wie zijn we eigenlijk?Raken we niet verdwaald?Neen,God is in ons,bij ons.Wij bewegen ons in Hem.God is in ons. Dat geeft rust. Ik kan de wereld aan. God is in en met alles. Wat er ook gebeurt.Alles gaat door.God begeleidt. Stelliger is zonde,onwil van mensen die niet gehoorzamen aan God en hun eigen gang gaan. We kunnen God ontkennen. Maar we houden vast aan Paulus,Spinoza en Tillich.Tillich schreef ens over de moed om te zijn. Dat hebben we te danken aan God waaraan de mens deel heeft.In het theater van mijn geest zing en bid ik tot God.Hij is de grond onder mijn voeten.Ik durf er tegen aan.

Thomaschristenen

Thomaschristenen

met dank aan Dr Jaap van Slageren  (De Thomaschristenen van India)

De bijbel vertelt ons ten dele over de zendingsactiviteiten van de apostelen na de opstanding van Jezus.We horen van Petrus,Johannes,Filippus en Paulus. Van de anderen geen berichten. Maar toch….Uit onderzoek is komen vast te staan dat Thomas of over land via Pakistan of per schip vanuit Arabie het Zuid Westelijkj kustgebied van India heeft bereikt nl Kerala.Thomas heeft hier zijn werk verricht.Hij wist de christelijke gemeente te koppelen aan de context van het Hindoeisme. Thomas deed net als Jezus wonderen en stichtte 7 kerken. Hij arriveerde in 52.Hij voelde zich verbonden met de Oost Syrische Kerk die joodse wortels had.In Kerala woonden ook joden. Thomas heeft wellicht een hebreeuwse versie van het Mattheusevangelie gebruikt.Vanuit de Oost Syrische Kerk in Edessa werden kerken gesticht in Irak,Iran en India.We beschikken over weinig overblijfselen uit die tijd..Er zijn koperen platen uit de eerste eeuwen. Thomas werkte met voorspoed gedurende 20 jaar.In 72 werd hij met een lans doodgestoken. Zijn graf wordt nog gevonden in Mylapore niet ver verwijderd van Madras. Zijn relieken zijn overgebracht naar Edessa. Thomas is niet de auteur van het Thomasevangelie. Dat is gnostisch van karakter en Thomas stond niet in de gnostische traditie. In het Thomasevangelie zijn uitspraken van Jezus overgeleverd maar de teksten zijn met gnosis vermengd.Kerala kende een tropisch klimaat en een stabiel gevestigde bevolking.Er was voldoende voedsel. Alleen de havens zijn verzand. De mensen leefden in harmonie met de Hindoes. Het aantal Thomaschristenen bedraagt 11 miljoen. In de Syrische liturgie is Jesaja 6:1-3 centraal.Heilig is de Here,de aarde is vol van Zijn uitstraling.Later in de geschiedenis stond de Thomaskerk onder invloed van Nestorius. Hij leerde dat Maria de moeder van Jezus is en niet van God(zoalsCyrillus leerde). De moslims konden Nestorius waarderen. Jezus is niet gelijk aan God. De Thomaskerk kende kloosters en gehuwde priesters. Later komen de Portugezen. Deze laten tot groot ongenoegen Fransciskanen en Jezuieten los op de Thomaschristenen en joden. De komst van Hollanders leidde tot meeer begrip.Deze stichten een oecumenische gemeente.Na de Hollanders kwamen de Engelsen die de religieuze situatie onveranderd lieten.In de liturgie van de Thomaskerk is de eucharistie belangrijk:je kun t God aanraken. Wij weten dat Thomas een discipel van Jezus was. In het Johannesevangelie duikt hij drie maal op.
a)in het verhaal over de opstanding van Lazarus(Johannes 11) wordt Jezus misverstaan. Thomas denkt dat Jezus zal sterven in Jeruzalem.Hij zegt dan tot zijn medediscipelen:laten wij ook gaan om met Hem te sterven. Hij is solidair met Jezus maar stierf pas 40 jaar later.
b)Thomas twijfelt soms en is ietwat zwaarmoedig. Jezus spreekt in Johannes 14 over de weg die hij gaat. Thomas reageert:we weten niet waar Gij heen gaat.Hoe weten wij dan de weg?Jezus antwoordt dan:ik ben de weg,de waarheid en het leven.
c)Thomas is niet present als de opgestane Jezus verschijnt. Hij heeft zijn aarzelingen en twijfels.In Johannes 20 wil Thomas een lichamelijk bevestging. Jezus voldoet aan zijn verzoek. Thomas gelooft en doet de uitspraak: Mijn Heer en mijn God.
Jezus weg leidt naar God. Jezus isvan God gekomen. In Jezus ontmoet je God. In de Syrische liturgie wordt God beleefd en ervaren in de eucharistie. Wie het brood eet en de wijn drinkt ervaart God zelf. Het is leuk dat we toch iets meer weten van Thomas.Hij ging naar verre landen en stichtte 7 gemeenten. Daar kunnen we nu fraaie kerkgebouwen bewonderen.We ontmoeten medegelovigen die aan Jezus vasthouden. Thomas blijft een intrigerend apostel. Nauw betrokken bij Jezus,soms wat aan de zware kant. Hij is getrrokken naar India.Fijn is het dat de Thomaschristenen in vrede leven met de Hindoes. De roeping van Jesaja blijft overeind:Heilig is de Here,de aarde is vol van zijn uitstraling. Jezus zelf is de uitstraling van God geworden. Hij is de weg, de waarheid en het leven. Dat is de weg die Thomas is gegaan.

Over Stikvallei en rampen

Over Stikvallei en rampen

Natuurrampen zijn soms onvoorspelbaar. Ze maken vele slachtoffers(stormrampen als bij ons in 1953, vulkaanuitbarstingen, overstromingen, aardbevingen) Op 21 augustus 1986 voltrok zich een natuurramp in de Nyosvallei in de Afrikaanse staat Kameroen. Alle levende dieren en 1700 mensen kwamen om het leven. Vermoedelijk gaat het om een vulkanische uitbarsting in het meer. Er kwamen giftige dampen vrij die mens en dier van hun leven beroofden. Frank Westerman heeft daarover een boek geschreven:STIKVALLEI. Vulkanologen hebben langdurig met elkaar gebakkeleid over de oorzaken. Er is ook de idee geopperd dat sprake zou zijn geweest van een Israelische kernproef. Er waren Israeliers gesignaleerd. De oorspronkelijke bewoners spraken over de straffende hand van de voorouders. Gelovige mensen (moslims,katholieken) speculeerden over een straf van God. Mensen zijn gevoelig voor mythologische verklaringen. De ramp werd ook toegeschreven aan de duivel. Westerman heeft ook gediscusseerd met missionarissen die ook worstelden met de vraag waarom God als Schepper soms de wereld zo slecht in elkaar gezet heeft. De watersnood van 1953 werd ook toegeschreven aan God, die mogelijk strafte en waarschuwde. Mensen inclusief de gelovigen blijven zoeken naar verklaringen. Uit mijn Indonesische tijd herinner ik me nog de gevolgen van een tsunami in het Tambu gebied(Westkust van Sulawesi).Ik bezocht de plek en ontwaarde in de oceaan de kruinen van duizenden palmbomen. Alle inwoners waren verdronken. Al vlot veronderstelden de mensen dat hier sprake was van een straf van God/Allah. De inwoners van Tambu zouden een slechte naam gehad hebben. Mensen willen altijd graag greep kunnen krijgen op een situatie. Ik denk ook nog terug aan verkeersrampen in het gebied van het nikkelconcern in het Sorowako gebied in Oost Sulawesi. Er vielen onnoemelijk veel slachtoffers in het verkeer. Een man droomde van de noodzaak om een kerbau te offeren om de goden gunstig te stemmen. Het nikkelconcern investeerde geld in een kerbau.Alle geestelijken werden uitgenodigd om het offer van de kerbau bij te wonen. Mijn gewaardeerde collega Peruge was tegen zijn zin present en sprak het gebed uit: Vader in de hemel,geef ons verantwoordelijkheid om niet onder invloed van sterke drank te rijden, geef dat wij wegen tijdig en goed repareren, voorkom vermoeidheid onder chauffeurs. Westerman heeft een boeiend boek geschreven en goed geluisterd naar geleerden,missionarissen,bewoners.
Toch schenkt hij niet altijd klare wijn. Alle verklaringen blijven betrekkelijk. Mensen lezen soms de werkelijkheid allegorisch. Maar hun verklarende parabels suggereren soms verbanden die er niet noodzakelijkerwijs zijn. Mensen kunnen geloven in voorouders,hechten aan de macht van God,vertrouwen op het gezonde verstand. Mensen kunnen ook boos worden en zich afvragen waarom God zo’n idioot gevaarlijke wereld heeft gemaakt. Hoewel er meer is dan het waarneembare kunnen mensen prioriteit toekennen aan rationaliteit. Ik herinner me een vulkaanuitbarsting. Asregens daalden neer op de plaats waar ik verbleef. Elektriciteitskabels braken, huizen werden beschadigd,er brak paniek uit. Vele mensen vluchtten de bergen in. Zelf was ik niet bang:ik dacht aan de grote afstand tussen de vulkaan en onze plaats. Ik beredeneerde alles zo rationeel mogelijk. In de late avond om 23.00 uur kwamen de gelovigen samen in de kerk. Mensen begroeten mij met de woorden:fijn dat u er ook bent,nu we ten ondergaan. Ik geloofde er niks van.
Wetenschappers weten soms acceptabele verklaringen te bedenken. Voor ons westerlingen met rationele inslag opent dat uitwegen. Maar niet alle mensen denken zo. Ik herinner me het verhaal over rijst die in beweging kwam. Iedereen was present:de bevolking,de burgemeester,de politie,de geestelijkheid. Bij mijn bezoek werd het gebeuren aan mij voorgelegd. Ik opperde:misschien was er wind. Maar ik besefte dat mijn rationele verklaringen ontoereikend waren. De mensen geloofden nog in de rijstziel die de beweging zou hebben kunnen veroorzaakt. Mij collega bedacht de verklaring:God geeft ons een teken want de man die deze rijst leverde had de slechtste kwaliteit geschonken. Twee zaken zijn van belang:1. Wetenschappelijke verklaringen ten aanzien van de vulkaan onder het meer. Gassen hebben het leven gedood. 2. de vraag hoe je het verband legt met geloof,voorouderverering etc.
Wat God ten diepste wil wordt manifest in het leven van Jezus. Hij redt mensen van ziekten,ellende,dood. God berust niet in het kwaad. Er is sprake van tekorten en onvolmaaktheden in de schepping. Nu de schuldvraag. Aan Jezus wordt een probleem voorgelegd. Mensen van Siloam werden dodelijk getroffen door een vallende toren. Waren deze schuldig??Jezus antwoordt met een volstrekt NEEN. Waren de mensen uit de Nyosvallei schuldig. NEEN,zou Jezus hebben kunnen zeggen. Een ordinair willekeurige ramp kan mensen treffen. Stellig de schepping zit soms idioot in elkaar. Mensen verdrinken bij overstromingen.,vulkanische uitbarstingen en zeebevingen. De wetenschap helpt ons rampen te voorspellen en te voorkomen. We zijn in staat humanitaire hulp op tijd aan te wenden.
Toch beseft ieder dat we dood kunnen gaan bij een kleine of grote ramp. Ik had onlangs pech met een defect remsysteem in mijn auto. De rem hield op. Ik wilde nog parkeren bij een jachthaven. Maar mijn auto reed door,ging de stoep en het gras in. Ik realiseerde me in enkele seconden dat ik te water zou gaan. k greep de handrem en kwam tot stilstand vlak voor het water. Het leven is vol rampmomenten. De schepping is niet toereikend. Al die rot ziekten,al die ongelukken,al die rampen. God blijft heelmeester,redder,bevrijder. Er is ook herschepping in aantocht. De mens is medeschepper. Hij beschikt over kennis en macht om rampen te bestrijden. We leven als gelovigen in een tussenstadium. We drukken dat uit door onze doop in water(symbool van dood).Met ons oude leven gaan we kopje onder in het doopwater maar we staan op uit het water en worden wakker in een nieuwe wereld. Paulus moest vaak het hoofd bieden aan rampen maar hij geloofde dat niet hij maar Christus in hem zou overleven. Hetzij wij leven of sterven,wij zijn bii Christus. In een ramp kunnen we sterven maar met Christus staan we op.

Jesaja 11:1-10

Jesaja 11:1-10

Tijdens de jaarlijkse actie “Nederland leest” verscheen dit jaar ERIK of het kleine insectenboek door Godfried Bomans. Bomans die leefde van 1913-1971 schreef dit boek in 1939. Hij ontving nooit een literaire prijs. In de oorlog bood hij onderdak aan twee joodse onderduikers. Na de oorlog werkte hij als journalist en in de jaren zestig ontpopte hij zich als TV artiest. De humor van deze moderne katholiek was lichtvoetig en ironisch. Erik is een jongen van 9 jaar. Hij ligt op bed. In zijn kamer hangen schilderijen die zijn grootvader en grootmoeder afbeelden .Bovendien hangt daar het schilderij Wollewei waar je witte schaapjes ziet grazen in een groene wei. Overal ontwaar je insecten:rupsen,vlinders,kevertjes,spinnen,mieren,wespen,bijen,slakken etc. Alle schilderijen komen in zijn droom tot leven. Grootmoeder moedigt hem met een reuzenzwaai terecht te komen in het zachte gras van Wollewei. Erik wordt nu een nietig mensje. Hij maakt allerlei avonturen mee met de insecten. De insecten vragen met wie hij praat tijdens het bidden. Erik vertelt dat hij praat met God die hem gemaakt heeft. Toch moet Erik vaststellen dat het rijk van de insecten gevaren en risico’s kent. Hij dreigt opgepeuseld te worden. Met een dennennaald moet hij zich verweren. Erik komt vast te zitten aan de kleverige vliegenlijm van een webdraad Maar deze kan hij gelukkig breken. Op een bepaald moment raakt Erik buiten westen en wordt hij wakker van de doodgravertjes die op het punt staan hem te begraven. Erik raakt betrokken in een oorlog tussen mieren. Hij wordt getroffen door mierenzuur dat hij wrijft uit zijn ogen. Dan wordt hij wakker in zijn eigen bed. De natuur is prachtig en indrukwekkend. Erik geniet ervan. De insecten zijn fascinerend. Maar de natuur is toch wreed. De een eet de ander op. Er is strijd,achtervolging en voortijdige dood. De wereld van mensen is niet veel beter
Ook op Darwin maakte de natuur aanvankelijk een vredige indruk. Alles leek gelukkig,harmonieus. De natuur leek op een uitgebalanceerd systeem dat diepe indruk maakte. Vogels zingen. De zon verschijnt aan een strak blauwe hemel. De natuur groei en bloeit. Maar onder het oppervlak overheerst een minder geruststellend beeld. Er vloeit bloed en er is geweld. Pijn en leed zijn resultaten van natuurwetten. Vogels vreten vlinders op, Vogels belagen elkaar. Honger is bedreigend. Dieren verscheuren elkaar. Een klaverbloem wordt bevrucht door hommels,die worden opgevreten door veldmuizen. Deze worden verslonden door de katachtigen. Darwin raakte meer en meer in twijfel over de rol van God. Darwin was verbijsterd door het feit dat de sluipwesp geboren wordt in het levende lichaam van een rups en deze vervolgens van binnenuit opvreet.
Jesaja 11 is in dit verband boeiend. De messiaanse vorst verschijnt ten tonele. Hij is begiftigd met Gods Geest,de Geest van wijsheid. De messias ziet om naar de onderdrukte,arme mens. Hij roeit het kwaad uit .Korruptie bant hij uit. De messiaanse vorst staat voor betrouwbaar bestuur. Hij beschermt de zwakken. Opvallend zijn de passages over vrede in de natuur. De wolf verkeert bij het schaap. De panter is bij het bokje. Kalf en jonge leeuw verkeren samen. Een klein jongetjes hoedt de wilde dieren. Koe en berin gaan samen. Een zuigeling speelt bij het hol van een adder. Elders in het Oude Testament bij Ezechiel,Jesaja en Leviticus komen we passages tegen waarin wilde dieren verwijderd worden. Geen verscheurende dieren meer. Wat elkaar bijt en opeet zal met elkaar in vrede verkeren. Ook in buitenbijbelse bronnen(Hammurabi,Ramses IV en Vergilius) komen we verhalen tegen over messiaanse gestalten die vrede stichten onder mensen en in de natuur.
De mens voelt zich soms als vreemdeling en vraagt zich af wat God te maken heeft met de wanorde onder mensen en in de natuur. Had God niet iets leukers of beters kunnen bedenken. Er is duisternis. Oceanen van water bulderen in de duisternis. Er heerst chaos. Volgens de verteller omvat de Geest van God het geheel. In de chaos gaat God scheppen. Scheppen is scheiden. Licht wordt gescheiden van duisternis. Dag wordt gescheiden van nacht. Aarde en water worden gescheiden. God maakt leven mogelijk in de chaos. In de mens ziet God zijn medewerker. Later bij voorbeeld in de middeleeuwen zullen monniken dijken opwerpen tegen het wassende water om droge aarde te beschermen. Dat Woord wordt belichaamd in Jezus Christus. In de chaos schept God orde door het Woord. De chaos wijkt niet .De aarde blijft vol van ziekten,rampen oorlogen en natuurgeweld. God is daar niet blij mee. Als schepper ontpopt hij zich ook als heelmeester. Jezus continueert deze rol. Hij geneest zieken en roeit onheil uit. Het is de verantwoordelijkheid van zijn volgelingen om ziekten,rampen,natuurgeweld en oorlogen te bestrijden. Daarin werken wij met God mee. Het scheppingsverhaal is een duiding van de werkelijkheid. Simone Weil heeft ons geleerd dat de werkelijkheid op zich zelf niet zo mooi en schoon is. Dieren en mensen kunnen elkaar afmaken.,Volgens Weil kan de mens de schoonheid van de werkelijkheid beleven als een tedere glimlach van het vlees geworden Woord in Jezus Christus door de werkelijkheid heen.

Jesaja 53

Jesaja 53

Onlangs…JESAJA 53

Onlangs moest ik de crematie leiden van een Indonesische vriend. Hij overleed aan kanker.Wel een geheimzinnige kanker:de herkomst van de kanker was onduidelijk maar het lichaam werd weggevaagd door de uitzaaiingen. Ik kende de man reeds jaren,een begaafd musicus. Hij was geen traditioneel gelovig mens.Zijn opvatting was dat God wreed is. Zijn ziekte was daarvan een bewijs. De werkelijkheid waarin wij leven is vol tegenstrijdigheden en bittere raadselen.Natuurrampen,ziekten,ongelukken en oorlogen. Tijdens zijn ziekte ontmoette hij een verpleegkundige die hem beetpakte,zijn hoofd vasthield en spontaan een gebed uitsprak. Mijn vriend vond dit een heel bijzondere ervaring van spiritualiteit.Tot zijn dood wilde hij met mij daarover spreken. Ik ging nu ook met hem bidden.Ik probeerde uit te leggen dat God barmhartig is en niet wreed zoals wij soms concluderen.Ik dacht erover na omdat ik zijn verzet tegen geloof begreep en aanvoelde dat hij bereid was naar een ander geluid te luisteren. Ik kwam terecht in Jesaja 53 waar het befaamde lied van de knecht des Heren staat beschreven. Ik ontdekte dat de evangelisten en apostelen het leven van Jezus beschrijven naar het model van deze knecht. Wie is toch deze knecht in wie Gods kracht verborgen is.Aan wie is de arm van God geopenbaard.De arm symboliseert Gods kracht. De knecht kann individueel of collektief verstaan worden. Mozes,koning Josia,Jeremia,koning Kores of het volk Israel. In elk geval wordt Jezus wellicht op basis van zijn eigen optreden geidentificeerd met de knecht.De knecht wordt vergeleken met een wortelscheut uit dorre aarde. Gewassen op waterarme gronden gedijen niet. De knecht straalt geen schoonheid uit. Dorre aarde is verstoken van leven. De aanblik van de knecht stoot af. Mensen laten de knecht links liggen.Hij is veracht.Hij wordt verguisd en geminacht. Hij lijdt en is vertrouwd met ziekten. Hij is fysiek en psychisch ziek. Hij is zwak en vereenzaamd. Misschien was hij melaats.Wat mijn vriend wreed vond in God zien wij nu werkelijkheid worden in de knecht,die onze ziekten draagt en ons lijden op zich nam. Hij was een slachtoffer van verstoting. Hij werd geslagen en vernederd.Door onze ziekten te dragen bracht de knecht vrede en genezing. De wreedheid moet tot een einde worden gebracht. Jesaja 53 leert ons dat de knecht plaatsvervangend lijdt. Het is begrijpelijk dat de evangelisten in Jezus de knecht hebben herkend. Jezus kwam om zijn leven te geven voor anderen . Dat wil zeggen dat zonde en ellende verband houden met het lijden van Jezus. Om onze zonden wordt de knecht doorboord(gestoken met wapentuig).Zijn leven dooft uit. Jezus wordt gebroken door onze wandaden.De striemen brengen ons genezing. Jezus zwijgt als het schaap dat naar de slachtbank wordt geleid. Er is geen bekommernis om het lot van de onschuldig vervolgde knecht. God doet het kwaad van ons op hem neerkomen. Dat betekent dat de kruisdood van Jezus niet alleen een bruut einde is in godverlatenheid maar ook de inzet van verzoening. De knecht wordt afgesneden uit het leven der levenden. Jezus gaat dood. Het zijn onze daden die leiden tot het noodlot van zijn dood. God wil de mens bevrijden en dat doet hij door profeten,koningen,de zending van de knecht en tenslotte door Jezus die uitgeroepen is tot de messiaanse koning die het lijden op zich neemt. Jesaja 53 leert ons Jezus lijden soteriologisch te verstaan. Ziekten zijn wreed van karakter,van kanker tot altzheimer. De God die zijn kracht openbaart in de knecht is ook de Schepper. Maar duidelijk is dat ziekten in de schepping indruisen tegen Gods bedoeling. Er zijn in onze werkelijkheid demonische,chaotische krachten die God tracht te begrenzen. God is heelmeester. Jezus genas zieken. In de wreedheid van ziekten wordt niet berust. Wij mensen hebben de strijd aangebonden met ziekten.Dat in navolging van Jezus. Ziekten worden gezien tegen de achtergrond van de manier waarop mensen leven. Hun zonden maken hen vaak ziek. Jezus neemt deze zonden op zich.Hij aanvaardt de dood als onschuldige met geduld en op basis van vrijwilligheid. Daarom verkrijgt zijn dood een verzoenend karakter. God zelf bewerkstelligt verzoening met ons in Jezus. De knecht draagt de wreedheid van ziekten tot in de dood. Vandaar dat God de schepping herschept en vernieuwt in Christus. De werkelijkheid zal worden vernieuwd.God doet dat van binnenuit.Deze God hebben wij ontmoet in het theater van onze geest en verbeeld naar wat de bijbel ons aanreikt. God draagt onze werkelijkheid,lijdt met de mens mee in ziekte en dood. Hij wil niet berusten in wat mensen kapot maakt. God inspireert ons om zonde en ziekte te bestrijden en uit te roeien. De gedode Jezus is opgestaan.

Bijna dood ervaringen

Bijna dood ervaringen

Over dit onderwerp is reeds veel geschreven en gesproken. Zelf heb ik nooit iets dergelijks meegemaakt. De enige keer dat ik na een verkeersongeluk per ambulance moest worden afgevoerd heb ik niets meegemaakt. Ik werd wakker en lag in een ziekenhuis. Uit Indonesie herinner ik me een vrouw die dood bloedde tijdens de bevalling. Er was toen daar geen transfusie mogelijkheid. De vrouw sloeg in het moment van haar bloedverlies liederlijke taal uit. Inmiddels zijn vele boeken verschenen waarin mensen mooi licht waarnemen,door tunnels trekken op weg naar licht. Ze ontmoeten overleden familieleden en arriveren zelfs aan de grens van de hemel. Onlangs heb ik het boek De Bijna dood ervaring van Maureen Venselaar gelezen nadat ik een lezing van haar had beluisterd. Allemaal indrukwekkende verhalen maar ik geloof er eigenlijk niks van. Ik wil de ervaringen van medemensen serieus nemen. Bijna dood ervaringen worden geregistreerd door onze hersenen die in de crisis van de dood geraken. De mens ondergaat bijzondere ervaringen die zich voordoen in een kritieke toestand. IK HERINNER MIJ DE VROUW DIE NA EEN VERKEERSONGELUK MOEST WORDEN UITGEZAAGD. Ze OVERLEEFDE HET ONGELUK EN KWAM IN HET ZIEKENHUIS..De volgende dag kwam de brandweerman die haar had uitgezaagd. Zij vroeg hem:heb jij ook dat mooie licht gezien. Neen,antwoordde de man. Het kan zijn dat mensen bij naderende dood lichten waarnemen en soms de ervaring hebben het lichaam te verlaten. Maar hoe wij het ook wenden of keren:het blijven ervaringen van onze hersenen. Onze hersenen koordineren onze levensregulering. Ons bewustzijn is gekoppeld aan onze hersenen. Wij kunnen niet bestaan buiten ons lichaam. Geest,ziel(onze identiteit) en lichaam zijn een eenheid. Ik geloof niet in de scheiding van geest,ziel en lichaam. In de bij na dood ervaring wordt de dood soms verromantiseerd. Dood wordt dan gezien als huwelijk met de eeuwigheid. Mensen vertellen over hun ontmoeting met God voordat ze terugkeren in hun lichaam. Er is leven na de dood. Het humanistisch verbond maakt propaganda:er is alleen leven voor de dood. Wat dat betreft dachten de joden ook zo. . Dood markeert een scheiding. Mensen zijn er niet meer. Ze leven als schimmen. Het gaat om het leven nu. Job 14 maakt duidelijk dat in de dood de mens zich neerlegt en niet meer opstaat. Ze worden niet meer wakker en zullen niet uit hun slaap gewekt worden. Later zijn er gedachten over Gods macht tot in het schimmenrijk. Enkele profeten opperen de idee van opstanding uit de dood. De Makkabeeen boeken vertellen dat martelaars zullen opgewekt worden uit de dood. Jezus sluit zich daar later bij aan. Hij wordt gekruisigd en staat op uit de doden. Wat zullen wij van deze dingen zeggen?Paulus zegt: hetzij wij leven of sterven,we zijn bij de Heer. Het sterven maakt geen scheiding tussen de gelovige en Christus. Johannes is nog radicaler:wie in Jezus gelooft zal leven ook als hij sterft. Wie gelooft in Jezus neemt nu reeds deel aan het eeuwige leven. Het geloof in Jezus schept een verbondenheid met God. In Jezus die door het sterven niet ongedaan wordt ge maakt. Jezus is nu het Licht van de wereld. Reeds nu voor de dood ervaren wij dat Licht. Paulus stelt: niets kan ons scheiden van de Liefde van God die zichtbaar is geworden in Jezus. Dood noch leven,engelen noch machten,heden noch toekomst,hoogte noch diepte,of wat er ook maar is,niets van dat alles zal ons scheiden van de liefde van God Ik bezocht een goede vriend in het ziekenhuis. Hij kondigde zijn levenseinde aan. Hij ging sterven. Ik moest dat aanvaarden. Hij bedankte mij voor de vriendschap. Wat is dood?Ja zei ik:ik weet er niet veel van maar ik geloof dat in leven en sterven de verbondenheid met Jezus blijft. Ons leven rust in Gods hand. Dat is ons vertrouwen. Meer heb ik vandaag niet te zeggen. Onze ziel is onze identiteit. Wat wij ten diepste zijn. Dat maakt ons uniek als mens .De ziel hoort bij het lichaam en vertrekt niet bij de dood. Het sterven is een onherroepelijk gebeuren. Onze hersenen vallen uit. Het leven wijkt. Ik stond onlangs nog bij de kist met de overledene om afscheid te nemen. De man was dood. Het lichaam moet nog verdwijnen. Geest en ziel kunnen niet meer functioneren. Maar de verbondenheid met God en Christus gaat niet verloren. God bewaart onze identiteit die hij ons reeds had gegeven. God bewaart ons in ons hart. We hebben allerlei voorstellingen ontwikkeld:Vader,Bondgenoot,Licht van de wereld, Jezus. De geloofsband gaat door:als we sterven blijven we bij Christus. Niets kan ons scheiden van Gods liefde in Christus. We besluiten met een gedicht.

 

We gingen aan boord van het schip dat ons wegbracht. We voeren over de spiegel van wateren die inmens lijden bedekt houden. We zijn stervende. Er werd in schmering gevaren,voortgedreven door wisselende winden.Er wertd gezwegen en gepraat zoals dat bij sterven gaat. We passeerden nog vele hopeloze bochten. Herstel komt er niet meer. Maar plots waren we de dood voorbij.Voorbij de dood….We konden dat als levenden niet doorgronden.

 

De dood voorbij, ons leven rust bij God.

Valerie gedoopt

Valerie gedoopt

Valerie betekent krachtig en dapper. De naam wordt ontleend aan keizer Valerianus. Later in de geschiedenis worden bisschoppen en ,martelaren naar hem vernoemd. Amy Winehouse heeft de naam Valerie met haar song onstervelijk gemaakt. De afgelopen zomer was het spannend rondom Valerie. Ze was ingewikkeld ziek en kwam terecht in het ziekenhuis Ik dacht bij mijzelf: ze zal toch niet dood gaan. Ik raakte verdwaald in het ziekenhuis totdat ik een verpleegkundige vond die zich inspande om voor mij Valerie te vinden. Ik zag haar in het bedje met sondevoeding. Dat kind mag toch niet doodgaan. Ik heb haar toen stilletjes op mijn manier gedoopt en gezegend. Vandaag nog een keer. We zijn dankbaar dat Valerie is hersteld. Doop betekent dat we met elkaar verbonden zijn met Jezus. Doop is een teken van Gods barmhartigheid,hij doet ons delen in dood en opstanding van Jezus. Doop draagt een symbolische betekenis. Jezus werd gedoopt in de rivier de Jordaan. Hij daalt af in het water van de Jordaan. Water is symbool van dood. Hij wordt gedoopt door Johannes en staat weer op uit het water. Dat betekent dat hij opstaat uit de dood. Er wordt altijd gedoopt in de Naam van de Vader,de Zoon en de Heilige Geest. God als Vader openbaart zich Jezus de Zoon.God geeft ons de inspiratie van de Heilige Geest. In de kerkgeschiedenis is vaak getwist over kinderdoop of volwassendoop. Wij weten nu dat in de beginne hele huisgezinnen inclusief de kinders gedoopt werden. Onze Valerie wordt thans gedoopt op basis van het geloof van haar ouders. Ouders zijn dankbaar voor het leven van hun kind. God kiest om niet voor het kind. Je moet je kind daarover later vertellen. Ik maakte eens de doop bij in een Oosters-Orthodoxe kerk in de Bulgaarse hoofdstad Sophia. Ik zag het kind afdalen in het doopvont.omringd door ikonen met afbeeldingen van profeten,apostelen,Jezus,Maria en andere heiligen. Ikonen verbinden hemel en aarde. Indrukwekkend is het gekus van de ikonen door de gelovigen. Zij komen zo in contact met de Eeuwig Betrouwbare God. Wij hopen en vertrouwen dat Valerie een dapper kind mag worden Jezus wil een inspirerend voorbeeld geven. De kerk kan tegenvallen. Sylvia Kirova schilderde eens een kerk. De ramen zijn donker. Een weggetje bereikt niet de ingang. Een hek blokkeert de weg. De kerk is geen hemel op aarde. Alles is zwart en grijs. Een afgesloten bolwerk. Toch hebben de Bulgaren een goed voorbeeld gegeven. De Bulgaarse kerk heeft zich als enige kerk in Europa verzet tegen de deportatie van de joden. Joden zijn ook Bulgaren die mogen niet apart behandeld worden. De patriarch van de kerk hield een felle toespraak tot de Duitsers. Deze hebben de deportatie zoals geplanned niet doorgezet. Jezus inspireert tot gedurfd handelen. Doop is een herinnering die je later niet bewust bent. God heeft voor je gekozen voordat je het besefte. Daarom heeft doop alleen zin als de ouders daarover vertellen. God is als een Vader of Moeder voor mensen. Hij is een bondgenoot. In Jezus is God met ons .Zijn leven liep van de kribbe naar het graf. Maar Jezus stond op van de dood.

 

 

De ZON als metgezellin

De ZON als metgezellin

Psalm 104 verheerlijkt de schepping

De ZON als metgezellin

Psalm 104 verheerlijkt de schepping. God schept met wijsheid. Psalm 1`04 vertoont overeenkomsten met de Echnaton hympe uit Egypte en andere scheppingsverhalen van het Nabije Oosten. Er is een uniek verschil. In de bijbel blijkt de zon schepsel te zijn en geen god(in).De zon fascineert altijd. Vooral toen ik werkte in Indonesie leerde ik de zon aanbidden. Als ik dan op verlof in Nederland was dan besefte ik dat de zon die ik aanschouwde de zelfde zon was als ik elders beleefde in de wereld. Ik verbleef meer dan 50 jaar geleden weer eens op het Griekse eiland Santorini.Op een bootje beleefde ik de zonsondergang.Een fantastische ervaring om de zon te zien wegzinken in de zee. Ik kreeg en mistieke ervaring.Ik geraakte in gesprek met de zon.We realiseerden ons dat we beiden schepsel zijn ,geen goden. De zon geeft warmte en licht,Als mens kan ik met mijn brein denken. Zo konden we elkaar verstaan. Alle dingen,natuur,dieren,vissen,ervaren de luister en macht van God. De zon beleef ik als medeschepsel.Ze is een gezellin voor mij. Psalm 104 ademt het klimaat van haar dagen. God beweegt zich voort op de vleugels van de wind. God zet de aarde vast en bepaalt de grenzen,God levert strijd met de oerwateren. God beteugelt de chaotische kracht van de wateren.God geeft ons gras,graan,wijn en olie. De maan is gemaakt voor vaste tijden. De zon kent de tijd van haar ondergang. Leviathan,het oermonster in de zee wordt door God uitgeroepen tiot speelgoed. God houdt de chaos in toom. Natuurlijk er is nog altijd chaos(wateren en duisternis). Maar deze zijn beteugeld. God wil ons mensen laten genieten van het aardse geluk.

Maar ons wereldbeeld is ingrijpend veranderd.Dat heeft ook gevolgen voor ons godsbeeld. Scheppingsverhalen zijn getuigenissen en geen natuurkunde of biologie. De aarde draait als planeet om de zon. De zon is er tijdelijk en zal eens over miljoenen jaren doven. Wij hebben gehoord van de oerknal,de Big Bang. Het uitdijende universum ontstond. Dat heeft gevolgen voor onze geloofsbeleving. Niet langer verblijft God achter het uitspansel in de hemel vanwaar hij ingrijpt in onze werkelijkheid. In wat wij kennen en kunnen mogen we God vinden. Wij dragen God en de wereld in ons zelf. God is de grond van onze werkelijkheid. Wij dragen onze eigen verantwoordelijkheid en mogen God geen rollen toekennen die ons uitkomen. God is een principe van contrast Wij horen van Gods Koninkrijk dwz de door God gewenste werkelijkheid. Daar heerst gerechtigheid. We beseffen dat deze wereld daarvan afwijkt. We worden wakker geschud. Wij geloven dat God deze wereld heeft bedacht. Hij is de schepper. God en wereld kunnen we niet verklaren. Maar deze wereld maakt ons ontvankelijk voor de ontzagwekkende majesteit van alle dingen. Wij mensen,,zo zei Sthephen Could,zijn een klein twijgje aan een onwaarschijnlijke loot van een toevallige tak van een gelukkige boom. Wij zijn er bij toeval.De Dinosaurussen kwamen door meteorieteninslagen aan het einde van hun bestaan. Er was nu leefruimte voor de mens.God maakt deel uit van onze werkelijkheid. Alle dingen bestaan uit de zelfde bouwstenen van de ene werkelijkheid. Paulus zei het reeds:wij, leven,bewegen ons en zijn in God. Zoals een papier een tekening draagt zo draagt God onze werkelijkheid. Wij mensen zijn brein. Wij ontdekten God niet als onszelf maar als bondgenoot en metgezel, God wil ons mensen als medescheppers.Wij mensen beschikken over genetische en culturele informatie. Wij kennen betekeniskaders toe aan alle dingen. Jezus is een mutatie in onze evolutie.Niet langer gaat het meer om de slimste,de sterkste maar het gaat om compassie en invoelingsvermogen. God schildert ons zijn gewenste werkelijkheid. Wij zijn er samen en voor God.Mensen rusten in God als dragende grond.Wij zijn het spel van God. Ook als de zon dooft dan geldt dat ons einde het begin is nl Godzelf. God is anders,de Andere.De wereld is nog vol ellende,kanker,ongelukken,gestoordheden. De door God gewenste wereld maakt daar een einde aan. Er is duisternis maar God schept licht. Gods Geest vernieuwt het gelaat van de aardbodem.. Het kwaad wordt overwonnen.

Om deze wereld

Om deze wereld

n.a.v.Johannes 20:19-23

De opstanding van Jezus uit de dood wordt eigenlijk voltooid in de gave en zending van de Geest(de inspiratie Van Godswege)aan zijn volgelingen. Geest schept leven en maakt levendig. De opgestane Jezus zendt zijn volgelingen uit om zijn werk voort te zetten. Het draait in onze tekst uit Johannes om de vergeving der zonden. Dat vinden we een afgezaagd onderwerp. Maar hoe je het wendt of keert:Jezus is gekomen om mensen te verlossen,te bevrijden. Mensen zijn door de zonde verstrikt geraakt. Maar wat is zonde eigenlijk??Dat zijn daden die voortvloeien uit onze wil. Er worden verkeerde keuzes gemaakt die de mens fataal worden.:leugen,corruptie,oneerlijkheid,geweld,moord,doodslag,ontvreemding,egoisme,hebzucht,heerszucht. Dat alles verziekt de wereld. Verlossing betekent dat we van deze ziekte van de zonde bevrijd worden. Zand er over,een nieuw begin. Jezus wil dat de mens weer het beeld van God wordt. Dat wil zeggen dat de mens weer met God samenwerkt. De mens is ten diepste bedoeld als medeschepper naast God in deze wereld. We denken in deze wereld vanuit het einde. Het Rijk van God(de door God gewenste toestand in de wereld) is onze horizon. Het is onze roeping om met de kracht van Gods inspiratie dat Rijk van God te verweven met onze werkelijkheid. Het gaat uiteindelijk om deze wereld. In het christendom zijn verschillende stromingen. De aanhangers van de gnostiek staan bloot aan de verleiding om boven het historische uit te stijgen,het draait om geestelijke kennis van de diepste waarheid achter de waarheid. Verlossing gaat alleen om je eigen ziel. Onze wereld raakt nu uit zicht. Er zijn ook enthousiaste christenen die deze oude wereld verwerpen en vervuld raken van een nieuwe wereld. Zij z etten alles in om deze nieuwe wereld te realiseren. We konstateren dat deze wereld nu achter de horizon verdwijnt. De grote theoloog Karl Barth zag deze wereld alleen met het oog op het verbond gebaseerd op genade. Indrukwekkende gedachte met Jezus als zin van de geschiedenis. Maar toch verdwijnt ook hier de wereld. De Katholieken zoeken de bestemming van deze wereld in het bovennatuurrlijke. Christus is daartoe de weg. Maar weer doet zich de vraag voor:waar is onze wereld?. De reformatorische christenen hebben het meest consekwent vastgehouden aan deze wereld. Christus verlost deze wereld van zonde en schuld. God heeft deze wereld lief,daartoe verschijnt Jezus.

Gods inspriratie maakt een nieuwe start mogelijk.. Jezus komt om te verlossen. De Geest helpt ons de verlossing om te zetten in werkelijkheid. Voor schuld door zonde kom je uit. Dat noemen we belijden van schuld. .Beleden schuld wordt verzoend. Verzoening maakt de wereld weer toegankelijk en beleefbaar. Mensen kunnen genieten van het bestaan op deze aarde. Mensen kunnen zich verheugen. Deze aarde kan beleefd worden als Rijk van God. Wij proberen nu met de leiding van de Geest het Rijk van God te verweven met deze wereld. Daartoe kiezen we voor dialoog,verzoening,gesprek,inperking van geweld,beteugeling van de Mammon. We leren omzien naar de armen. Dat noemen wij nn de theologie de heiliging van het leven. Dat wil dus zeggen dat heil,heelheid,redding,bevrijding en verzoening worden omgezet in werkelijkheid. In het gesprek met Nicodemus waarin Jezus verhaalt van Gods liefde voor de wereld wordt gesproken over wedergeboorte. Daarover gaat het ook in ons schriftgedeelte. We laten God toe in ons hart en in ons brein. Het is jouw eigen beslissing Maar de wedergeboorte door de Geest van God omvat ook cultuur,politiek en wereld.

Wij mensen hadden er ook niet kunnen zijn. Wij mensen worden geroepen,gekend en gewild. We mogen volop genieten van deze wereld in staat van verlossing. Hier in West Europa hebben we al lang geen oorlog meer,we genieten welvaart,we verheugen ons in gezondheidszorg. Stellig er zijn nog vele tekorten:armoede,geweld en ziekten. God heft deze wereld gewild en ons daarin gezet om zijn werk voort te zetten en te verbeteren. Wij hebben in de evolutie in ons brein toevallig God gevonden. God heeft ons gewild,We zijn er zo maar,voor de grap zo leerde ons vroeger Prof A.A.van Ruler. Het is leuk om er te zijn. Mensen vragen zich altijd af: waarom is er iets en waarom is er niet niets. Maar let wel:we leven niet alleen op deze aarde. We zijn er met onze naasten. In onze naaste kunnen we God en Christus ontmoeten. De opgestane Jezus wil dat Gods Geest bij ons inwoont. Wij mogen God toelaten. God dramt niet de deur van ons hart open Wij openen ons hart voor God. Wij geven God een plaats in ons brein. Deze wereld is verlost en bevrijd. We gaan er tegen aan .We werken aan de verbetering,opbouw en instandhouding van deze wereld. De eerste christenen in de eerste eeuw richtten in Alexandrie het eerste ziekenhuisje op. Ze vonden dat zieke mensen verzorgd dienen te worden. We doen dat alles met elkaar samen We genieten van de aarde en bekommeren ons om onze naaste. De wereld is nog niet voltooid en volmaakt. Je doet met God mee om van deze wereld het Rijk van God te maken. Wie gelooft in Jezus heeft het eeuwige leven, dat is de verbondenheid met God als Schepper van deze aarde. Zoals een papier een tekening draagt,zo draagt de Eeuwig Betrouwbare God ons bestaan. We beseffen dat wij niet slecht zijn maar het slechte willen en daarmee de zaak in de wereld verstieren. Jezus bevrijdt ons daarvan. Van deze wereld maken we iets moois.Op basis van verzoening continueren we het werk van God.. Uiteindelijk zal God bij ons wonen.

23

Wat is dat toch: Koninkrijk van God

Wat is dat toch: Koninkrijk van God

Toespraak gehouden in Scots Internationsal Church in Rotterdam op 10 juli 2011
Wat is het Koninkrijk van God? Wij kennen het Koninkrijk der Nederlanden onder aanvoering van Beatrix. Deze beide Koninkrijken vallen moeilijk met elkaar te vergelijken. Het Koninkrijk van God heeft  een joodse achtergrond in het Oude Testament.  Het verwijst naar het bestuur van de gemeenschap van mensen door God. Het verwijst meer naar theocratie: God is soeverein. Het Koninkrijk van God is gebaseerd op de Thora .Dat zijn alle verhalen die betrekking hebben op de naleving of schending van de Tien Geboden. Deze thora is van kracht geworden, is vervuld in Jezus Christus. Het koninkrijk van God schiet wortel in het leven en werk van Jezus. Jezus maakt duidelijk wat de betekenis is  van het Koninkrijk van God.  Jullie hebben gehoord :  oog om oog en tand om tand. Maar ik zeg jullie de boze niet te weerstaan. Wanner iemand je een slag geeft op de linker wang keer hem dan de rechter toe. Het gebod dat geldt voor het Koninkrijk van God luidt:heb je vijanden lief, bid voor wie je vervolgen.  Jezus  helpt arme mensen en geneest zieken. Jezus bewijst solidariteit met de lijdende mensen. Hij zei: ik was hongerig en je hebt mij te eten gegeven, ik was dorstig en je hebt drinken gegeven, ik was een vreemdeling en je hebt mij verwelkomd, ik was naakt en je gaf mij kleding, ik was ziek en je hebt mij opgezocht, ik was in de gevangenis en je kwam bij mij. Jezus vereenzelvigt zich met al deze mensen. Het koninkrijk van God betekent een herschepping. God  vernieuwt de wereld. In Mattheus 13:31 benadrukt Jezus het contrast tussen een klein mosterdzaadje en de grote struik die daaruit voortkomt  Het mosterzaadje is  de gelijkenis van de groei. Het accent ligt op de zekerheid en betekenis van de komst van Gods Koninkrijk.  De vraag is nu:wat is de betekenis van het Koninkrijk van God voor ons. Wij leven in een democratische rechtsstaat  .We zijn woonachtig in verstedelijkte gebieden. De stad  is voortgekomen uit de markt. Geld is van enorme betekenis voor ons leven(we worden voortdurend geinformeerd over de waarde van de euro,de financiele krises,de pensioenen etc.). Het Koninkrijk van God is de orde van zaken die belangrijk is voor ons in de samenleving. Wij ontvangen inspiratie van Godswege  om te doen wat  overeenstemt met de boodschap van Jezus.  Christenen weten dat zij aandacht moeten schenken aan arme en zieke mensen. Liefde voor de vijand impliceert dat je de  dialoog  aangaat met anders gelovigen en anders denkenden. Christenen leven in de gemeenschap van een kerk. De kerk is een sociale beweging van mensen die haar betekenis ontleent aan het koninkrijk van God. Koninkrijk betekent dat je verantwoordelijkheid op je neemt voor de samenleving. Onze leefwereld is een sociaal netwerk waarin we onze rol vervullen.  Christenen zijn geroepen solidariteit te betrachten met de outcasts in onze samenleving (illegalen,asielzoekers die op zee verdrinken op weg naar Europa, mensen dichtbij die in de  war zijn door ziekten,mensen die niet meer meetellen). Het Koninkrijk van God verwijst naar goddelijk bestuur over de totaliteit van onze existentie. Van de eerste christenen wordt verteld dat ze alles met elkaar deelden. Ze verkochten hun eigendommen en verdeelden dat onder hen die daaraan behoefte hadden. Christenen  proberen mogelijkheden te scheppen voor de groei van Gods Koninkrijk. Je werkt mee aan de door God gewenste orde van zaken.  Israel belijdt:Hoor Israel de Heer uw God is een,enig,uniek. Door deze belijdenis erken je Gods heerschappij en probeer je zijn geboden tot naasteliefde na te komen. Het gaat dan om genade,liefde,rechtvaardigheid en vrede. Wij zijn geroepen  om in vrede te leven met onze naaste dichtbij en ver weg.  We volgen de politieke gang van zaken kritisch. We promoten het proces van integratie in onze multiculturele samenleving. Autochthonen en allochthonen,Nederlanders en  nieuwkomers van buiten proberen  in de samenleving hun weg te vinden om het met elkaar naar de zin te hebben. Dat vraagt van allen aanpassingsvermogen (taal leren, respect hebben, culturele gewoonten taxeren,vrede houden met elkaar ). Ook wij Nederlanders integreren mee en verdiepen ons in andere culturen en religies. We leren met elkaar in debat te gaan. De multiculturele samenleving is een feit geworden. Het gaat met vallen en opstaan. Het leven in onze samenleving is een geschenk maar ook een opdracht. We dragen verantwoordelijkheid voor elkaar. Geld is dominerend van belang. Ook hier geldt dat we met elkaar leren delen. Griekenland is lid van de Europese club. Ze hebben niet correct gehandeld volgens de regels maar de Grieken blijven onze naasten. We delen met elkaar en houden onze knip niet dicht voor de Grieken. We horen dat de vogels zich nestelen in de grote struik die voortkomt uit het mosterdzaadje. Dat betekent dat alle volken geincorporeerd worden in het Koninkrijk van God. Er worden geen mensen, culturen, naties uitgesloten. God geeft  power om toekomst te ontwerpen. Wij mogen met God meedoen om ervoor te zorgen dat deze wereld Gods rijk wordt. De gelijkenis van het mosterdzaadje duidt op het kleine begin in Jezus naar de voltooiing van Gods Rijk in de toekomst. Jezus zei ook:indien je het geloof van een mosterdzaadje hebt kun je bergen verzetten. Vrede stichten met onze buren, stadsgenoten, mensen die extreem zijn als Taliban,de hongerigen in Afrika lijkt soms onmogelijk maar ook deze berg kan verzet worden. Wij weten dat het Koninkrijk van God een gewenste werkelijkheid is die ons handelen stuurt. Wij geloven in de groei van het mosterdzaadje. God is baas, de grond onder onze voeten, de zin van onze existentie. Wij  scheppen zijn orde van zaken in het prive leven,maatschappelijke en politieke bestel. Het gaat om genade, rechtvaardigheid, vrede en liefde.
Hans Visser

Psalm 44 in de context van Heyplaat in verzet

Psalm 44 in de context van Heyplaat in verzet

Psalm 44 beslaat drie delen: 1.De auteur klaagt over de huidige nood. Hij doet een beroep op Gods bevrijdend handelen in vroeger tijden. De God die ons vroeger verloste zal ons toch niet loslaten.

2. De auteur vraagt naar de oorzaak van het lijden. Hij zoekt de oorzaak niet in eigen schuld. Volgens hem laat God het afweten..

3. De auteur roept wanhopig om God. De auteur voelt zich als voorwerp van smaad..

Waar is God????? Slaapt hij soms???? Heeft God ons verstoten?????? Houdt God zich verborgen????? Is God ons vergeten??????

Wij zijn God niet vergeten. We beseffen dat de rechtvaardige moet lijden. God laat ons zitten. We worden gedood. Verlos ons , o God, om uw verbondstrouw.

Onlangs las ik het boek Heyplaat In Verzet. Het boek bevat oorlogsgetuigenissen uit het gebied van Rotterdam-Waalhaven. vlakbij Heyplaat gelegen.. Op Heyplaat bevond zich een qarantaine oord,dat voor de oorlog plaats bood aan vele joden uit Duitsland die asyl zochten. Wat de joden overkwam is onvoorstelbaar.Het passagiersschip St Louis vertrok circa 1939 naar Amerika/Cuba. De joden hoopten op asiel. Sommigen werden met mondjesmaat toegelaten. Het merendeel werd geweigerd en moest terugkeren naar Europa. Zij ontvingen geen asyl.Een aantal van hen is omgekomen in de concentratiekampen..

Adembenemend is het verhaal van het joodse meisje Hanna die in 1938 arriveerde op Heyplaat.. Zij hoopte vurig op asyl in Engeland.. Hanna wordt van het kastje naar de muur gestuurd. Ze lijkt overal buiten te vallen. De bureaucratie kan geen plek voor haar scheppen.. Met de jaren wordt zij pessimistischer. Het lijkt wel of alles in een doodskleed is gewikkeld.. Niemand weet het verder. Hanna bidt tot God om kracht. Ze vertrouwt er op dat God haar zal helpen. Maar er komt geen hulp.. Waar is God nou?Slaapt Hij?Heeft hij Hanna verstoten/ Heeft God zich verborgen? Heeft Hij Hanna vergeten? In 1942 wordt ze afgevoerd naarAuschwitz, waar ze na 2 maanden om het leven komt. Dit is een aangrijpend verhaal dat mij confronteert met de inhoud van Psalm 44. Je hoopt op God maar God zwijgt. Dat is een beproeving van ons geloof. Paulus is ook getroffen door Psalm 44(Romeinen brief). Hij heeft van alles meegemaakt:bedreiging,gevangenschap,geweld,verdrinking, etc. Maar zo zegt Paulus:Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus:verdrukking,benauwdheid,vervolging,honger,gevaar,geweld..

Wij worden gedood. We zijn als slachtschapen. Maar niets kan ons scheiden van de liefde van God’ Psalm 44:verlos ons door uw verbondstrouw.Door de dood van Auschwitz heen.Het leven van Hanna is vreselijk.Waar is God??Zij hoopt op God.Paulus is blijven hopen op God tot zijn eigen dood. Gods genade was de krachtbron. Niets scheidt ons van de liefde van God. In het uur van onze dood vallen wij in de handen van God.

Julia en Sophie

Julia en Sophie

Julia en Sophie zijn de doopnamen van het dochterje van Jan Hugo en Tessa. Bij de doop van haar heb ik een toespraakje gehouden waarin ik heb gefilosofeerd over de betekenis van beide namen. In de brief van Paulus aan de Romeinen laat hij Julia hartelijk groeten. Zij is lid van een huisgemeente,We weten niets van haar.We kennen alleen haar naam.Julia was een romeinse naam die door veel vrouwen werd gedragen. De beroemdste Julia uit de geschiedenis is Julia uit het toneelstuk van Shakespeare over ROMEO en JULIA. Beiden zijn afkomstig uit families die elkaar vijandig gezind zijn.Zij geraken verliefd op elkaar en besluiten met medewerking van een pater te trouwen. Er ontstaan krisessituaties waarin de pater besluit Julia schijndood te houden tot de komst van Romeo. Door een gruwelijk misverstand denkt de laatste dat Julia echt dood is en pleegt zelfmoord. Als Julia wakker wordt en het ontstellende nieuws over Romeo’s dood verneemt beeindigt zij ook haar leven.Een intens droevig en levensecht verhaal. Oprechte liefde kan verdwalen in de wir war van menselijke intriges. Sophie is afgeleid van een grieks woord dat wijsheid betekent. Ook Sophie is een beroemde naam geworden.Zo was er eens een Sophie die geld verdeelde onder de armen maarteen martelaarsdood moest sterven onder een Romeinse keizer. Mooie dingen doen en dan toch gedood worden. Het is met Julia en Sophie helaas droevig afgelopen. Maar er is een ongekende verrassing voor ons.Julia heeft zich in Rome laten inspireren door Jezus in wie de wijsheid van God manifest is geworden. Julia en Sophie horen bij elkaar. De Wijsheid speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van Israel. God heeft alles gemaakt met Zijn Wijsheid. Deze Wijsheid is voor ons mensen niet altijd te doorgronden. Gods Wijsheid wordt zelfs vergeleken met Gods troetelkind.. God is dol op zijn schepping. De schepping geniet van God.Zo hecht God aan de Wijsheid. Er is een oud verhaal uit de Talmoed dat vertelt over de gloed van Gods aanwezigheid temidden van dansende mensen die van wijn genieten. Het Woord van God en de Wijsheid van God zijn met elkaar verenigd door de Geest van God..,Jezus zelf wordt beleefd als de belichaming van Gods Woord, Gods Wijsheid, Gods liefde. De Wijsheid is de adem van God. Zij is de zuivere straling van de luister van de Almachtige. Gods Wijsheid duldt niet de dood.God gunt zijn mensen het leven. Maar er is nog meer verrassing.De Wijsheid is het vrouwelijk aspect van God. De Wijsheid is het vrouwelijk gezicht van God. Altijd wordt gedacht dat God alleen maar een mannenzaak is,Een deerlijke vergissing. Gods Wijsheid is de vrouwelijke dimensie in God. De wereld waarin we leven vindt haar bestand in Gods Wijsheid. De goddelijke wijsheid is ons nader dan onze eigen halsslagader.Zoals Paulus reeds zei: wij zijn en bewegen in God.Onze nieuwkomer in de wereld draagt de naam Julia Sophie. Deze namen zeggen wat over dit kind. Ze maakt Gods wijsheid zichtbaar. De joodse God heeft het vrouwelijke nooit afgestoten. Opvallend is dat Jezus dat ook deed. Jezus is ook de belichaming van Gods Wijsheid. God beademt zijn mensenkinderen met Zijn Wijsheid. Liefde is de vrucht van goddelijke wijsheid. Vandaag wordt Julia Sophie gedoopt. Liefde wordt in haar hart gegoten. Ze ademt de wijsheid van God. Dat stemt ons tot innige vreugde. God met en voor ons. SOPHIE

Jezus liefde voor kinderen en Michael Jackson

Jezus liefde voor kinderen en Michael Jackson

Michael Jackson aan wie wij ondermeer in dit relaas aandacht willen geven heeft eens gezegd dat hij sterk is aangesproken door Jezus liefde voor kinderen (Mattheus 18:1-5). De theoloog Karl Barth heeft in zijn laatste geschrift voor zijn dood veel interesse getoond voor deze passage uit het evangelie van Mattheus in verband met de kinderdoop.. Barth is geen voorstander van de kinderdoop. Volgens hem kent het Nieuwe Testament(NT) geen gebod of verbod voor het dopen van kinderen. Barth beroept zich op passages uit het boek Handelingen 22:16.Hier is sprake van uitnodiging om zich te laten dopen,het wegwassen van zonde en het aanroepen van de Naam van Jezus. We krijgen toch vaak de indruk dat wanneer huisgenoten gedoopt werden kinderen meegerekend werden. Kinderen werden gedoopt op basis van het geloof van de ouders. Toch zet Jezus kinderen als voorbeeld neer. Kinderen zijn nog onmondig,kwetsbaar,positief,harmonisch en hoopvol. De oproep is dus:word als de kinderen. In het gesprek met Nicodemus spreekt Jezus over wedergeboorte. Jezus is er voor de kinderen. Daarin had Michael Jackson gelijk. Jezus licht valt ook op kinderen. Jezus vereenzelvigt zich met de kinderen. Jezus staat niet toe om kinderen weg te sturen. Hij stelt ze ten voorbeeld. Hij zegent de kinderen. Jezus: zegt: verhindert de kinderen niet,houd ze niet tegen. Volgens een andere beroemde theoloog Oscar Cullmann is dat nu juist een dooptekst. Bij de intocht van Jezus in Jeruzalem zijn het de kinderen die zingen:Hosanna voor de Zoon van David. Als de kinderen dat niet zingen dan zullen de stenen het uitschreeuwen.

Michael Jackson was een toptalent. Hij maakte diepe indruk. Hij oogstte over al roem. Hij was kwetsbaar en een prooi van mensen. Hij moest worden afgeschermd. Als jong broertje moest hij met zijn broers optreden(Jackson 5). Michael verlangde naar echt leven. Eens zei hij “Ik zag de kinderen spelen in het park,ik begon te huilen,ik moest weer werken”. Michael kon geen kind zijn.. Hij wilde kind zijn,bewonderde kinderen. Dat wil zeggen dat hij door verdriet werd aangetast van binnen. Hij was gewond. Niemand reikte hem de hand.
Michael schiep een fantasiewereld. Hij wilde een plek hebben waar hij alles kon creeeren wat hij als kind niet had gehad. Hij beschikte over het talent om overtuigend blijdschap en verdriet te vertolken. Hij moest altijd in studio’s leven. Hij was niet in staat contact te leggen met leeftijdsgenoten.”Alle dingen die andere kinderen doen,doe jij niet,zoals vriendjes hebben en pyamafeestjes houden”. Zijn relatie met zijn vader was gespannen. Niet met zijn moeder.

Michael had talent,gratie,professionaliteit,toewijding. Hij introduceerde danspassen die bekend werden als moonwalk. Hij beschouwde zijn landgoed Neverland als een grote speeltuin voor(zieke) kinderen. Hij was gefascineerd van kinderen. Michael was eenzaam en perfectionist. Het bleken van zijn huid hield verband met een huidziekte. Zijn vriendschap met een dertien jarige jongen leidde tot de beschuldiging van kindermisbruik. Wellicht werd hij financieel misbruikt en kocht de aanklachten af.
Michael werd niet altijd goed geadviseerd. Een vrouw beweerde van hem een kind te hebben. Hij ontkende en bracht meteen de song uit”Billie Jean”. Hij zingt het uit: het kind is niet mijn zoon,Billie Jean is niet mijn geliefde “.
Michael was gehuwd met Lisa Mau Presley(dochter van Elvis Presley) en met Debbie Rowe(een verpleegkundige).De laatste schonk hem twee kinderen. Een derde kind verscheen via een draagmoeder. Michael vond het leuk zijn bed te delen met kinderen. Elkaars hand vasthouden. Er was geen sprake van sex..Zoals gezegd was hij getroffen door Jezus liefde voor kinderen.

Michael is een tragisch figuur. Beroemd maar kwetsbaar. Hunkerend om kind te zijn met de kinderen. Jezus hield toch ook van kinderen. De filmregisseur Polanski is ook een tragisch figuur,die ook een verhouding had met een dertienjarig meisje. Als jood belandde hij in het getto van Krakau. Hij ontsnapte,werd beschoten in zijn voet mar gelukkig opgevangen door een boer.Zijn moeder overleed in Auschwitz. Hij wordt filmmaker. Zijn vrouw Sharon Tate wordt vermoord. Hij geraakt depressief en heeft in 1974 een sexueel contact met een dertienjarig meisje. Achteraf niet zo handig door hem aangepakt. Een rechter speelt een onduidelijke rol. De zaak wordt niet juridisch afgewikkeld. Na 35 jaar moet dat dan alsnog gebeuren. Michael en Polanski zijn terecht gekomen in de wereld van pedofielen. We hebben besloten pedofilie tot psychiatrische stoornis te verklaren. Ook niet zo verstandig,pedo’s moeten maar gecastreerd worden of opgeborgen. Het ware beter pedofielen te leren omgaan met hun geaardheid. Relaties met boven twaalf jarigen moeten individueel bekeken worden.. Gezocht moet worden naar het smalle pad tussen volstrekte autonomie(mensen doen waarin ze zin hebben) en afwijzing(impliceert veroordeling,) Ik wil Michael Jackson en Polanski niet vaan de schandpaal.Zij hebben hun eigen tragische levensgeschiedenis. Jezus was duidelijk: houd van kinderen en heb respect voor ze.

Donderpreek

Donderpreek

Tilburg 12 april 2008 (over de stad)
De stad is gave en opgave.De stad is niet een noodlot dat de mensen overkomt.De stad is niet de hel.Paul Scheffer hanteert een negatief stadsbeeld.Woorden als vervreemding,desintegratie,konflikt,kriminaliteit ziijn niet van de lucht.Er is sprake van een multicultureel drama.De parlementaire commissie o.l.v. Blok kreeg met positievere stadsbeelden geen poot aan de grond. Ezra Park heeft de stad gefomuleerd als een state of mind.De cultuur van mensen maakt uit of een stad gemaakt of gebroken wordt.Wil en intuitie winnen het niet va n het intellekt,dat de stad doet sterven.(Spengler)..Fischer en Castells hebben ons duidelijk gemaakt dat mensen de omgeving naar hun hand zetten.Mensen zijn geen laboratoriumratten.In de stad participeert de mens in allerlei netwerken,die zijn overlevingskans verhogen.Mensen beschikken niet alleen over economisch kapitaal maar ook over sociaal en cultureel kapitaal. In de stad worden we tegenwoordig gek van veiligheid.De openbare ruimte wordt geprivatiseerd.Cameratoezicht en security overal.De stads bestuurders bedenken APV verordeningen,waarvan je broek afzakt.Ik hang tegen een muurtje en zie er sjovel uit.Ik word getrakteerd op een bekeuring i.v.m. het verblijf zonder redelijk doel in de openbare ruimte.Interventieteams trotseren de privacy.Mensen worden op straat gezet en dakloos gemaakt.Er moeten alom prestatiekontrakten geleverd worden.Management moet beheersing bevorderen.Repressie is in.Alle last is overlast Overlast is kriminaliteit.Gevangenissen lopen vol.Er wordt in onze samenleving een harde toon aangeslagen.Taboes moeten worden doorbroken.Gedoogcultuur en multiculturele tolerantie zijn vieze woorden geworden.Mensen genieten meer van de openbare ruimte in de social city waar mensen elkaar surveilleren en bewaken.De burger heeft zijn veiligheidsgevoel laten verzieken.Een burger voelt zich veilig als hij in veiligheid gelooft.Zijn subjektiviteit gaat uit boven de objektiviteit van veiligheidsbevorderende maatregelen.Het geloof in het strafrecht is dominant.Het strafrecht moet op de helling.De Talmoed leerde ons dat indien je dan iemand straft je hem tot je broeder maakt.Geschillen moeten worden beslecht met het oog op herstel en verzoening.Waar mogelijk moeten slachtoffers en daders onder begeleiding geraken tot oplossingen.Repressie werkt uiteindelijk niet.Beter is het om via counseling mensen met elkaar aan de praat te krijgen.Laten we ons toeleggen op de ontwikkeling van sociae vaardigheden(de skill ideeen van Henk Oosterling).Scholing is fantastisch.Wanneer scholen hun deuren openzetten kunnen gevangenissen gesloten worden Fransciskus van Assisi leerde ons:”en wie er ook komt,vriend of tegenstander,dief of bandiet,iedereen moet vriendelijk ontvangen wordenDe identiteit van mensen is nooit voltooid.Het is een levenslang proces.Identiteit geschiedt in interaktie en kontrast met anderen.Integratie wordt bevorderd door saamhorigheid.Herbergzaamheid is een kostbaar goed in de samenleving.Juist voor al die mensen,die zich vreemdeling voelen,die verdwaald zijn en bloot staan aan zelfdestruktie We betreden de leefwereld van de ander en stellen ons open voor hen.We oefenen ons door de bril van de ander te kijkenEen politieman of vrouw neemt de kleur aan van de omgeving waar ze werken. Natuurlijk zijn er ook de bedreigde gevoelens.Mijn baan wordt door vreemdelingen ingepikt.Ik heb niks meer te zeggen.Mijn eigen cultuur wordt onderuit gehaald.Ik profiteer niet meer van sociale kohesie De straat waar ik woon is niet meer van ons.In de jaren 80 toen de CentrumPartij opkwam wilde ik in Rotterdam debatten over deze materie organiseren.Dat werd krachtig door de overheid tegengewerkt en alle mogelijke aktiegroepen.Vele tientallen jaren later bespelen Wilders en Verdonk deze bedreigde gevoelens om daar politieke munt uit te slaan. We willen thans aandacht schenken aan de kriminaliteit in de gehele stad en aan de situatie van getto,s en achterbuurten. In de westerse stad is het doen van kwaad iets aantrekkelijks.Emoties van opwinding vergezellen het misdrijf.Winkeldiefstal leidt tot een hedonistische explosie.Druggebruik kan triggeren.De voetbalhooligan beleeft zijn eigen genoegen.We dienen ons te realiseren dat de mens een hang naar orde kent maar ook een hang naar chaos heeft.In een samenleving moet je streven naar een balans.De mensen worden soms geplaagd door onveiligheid en onzekerheid.Er vindt kontroleverlies plaats De menselijke identiteit staat op de tocht.In onze samenleving is het hebben in de plaats van het zijn gekomen.(Keith J.Hayward)Dat wakkert de konsumptiekultuur aan.Telkens worden onze gevoelens van verlangen bespeeld.”Ik shop daarom ben ik er “Aan de ene kant hecht de staat aan rationalisering maar tegelijk roept ze hiermee emoties op. De mentalitei t groeit:wij wensen vrij te zijn in het doen wat wij wensen te doenVideo boodschappen,reklame etc wakkeren onze verlangens aanDe filosofie van het hebben inspireert tot het pikken,roven,toeeigenen.Deze problematiek treft de totale stedelijke samenleving.Jonge mensen zijn het meest kwetsbaar.Vorming,scholing onderwijs zijn deugdelijke middelen om de shopcultuur kritisch aan de orde te stellen.Vooral het aspekt van opgewonden raken door het hebben van bepaalde goederen vraagt de aandacht. We komen nu tenslotte te spreken over de getto,s,achterbuurten,Vogelaarwijken.Er is een diepgaand verschil tussen de Amerikaanse gettoisering en de Europese.In de Amerikaanse getto,s is sprake van homogene ellende(kleur zwart).In Europa is de ellende heterogeen.Ook de blanken delen inde misere.In Amerika is de staat afwezig.Veiligheid ontbreekt.In Europa voelt de staat zich verantwoordelijk.De veiligheid is matig.In Amerika heerst meer het racisme.In Europa ontwaren wij xenophoop populisme. Kenmerken van alle achterstands wijken zijn werkeloosheid,stigmatisering van de buurt,informele economie.Charitatieve instellingen organiseren opvangmogelijkheden en soepkeukens.Er worden gunsten verleend aan mensen,Daarvan worden zij weer afhankelijk.De gunstverleners maken de dienst uit.Daarom is het noodzakelijk om door politisering gunsten te verheffen tot door de overheid gegarandeerde rechten.In Ameriksaanse getto,s heerst wetteloosheid.Politie is afwezig.Een jongere verklaart:niemand helpt me uit de shit.Overal reageert de overheid met repressief beleid en bouw van gevangenissen.Dat wakkert het geweld aan de basis aan.Alle onderdrukking van bovenaf werkt kontraproduktief.In Amerika zijn meer no go areas,Je kunt niet zomaar in een park slapen Huizen worden soms fortenDe buurten zijn kind onvriendelijk.De economie wordt verkriminaliseerd.Drugshandel floreert.In Amerika zijn de lijnen van kleur en ras scherper.Het onderwijs lijdt onder achterstand.In Amerikaanse getto,s ontbreken vaak het sociale en culturele kapitaal die in Europa nog voorhanden zijn Ernstiger kan het worden als noties van goed en kwaad geen invloed meer hebben.De voortschrijdende eenzijdigheid in bevolking brengt ellende.Jongeren in achterstandswijken worden beleefd als ooorzaken van wanorde,delinquentie,onveiligheid.Een jongere zegt:wij bestaan niet,niemand ziet ons.Ze behandelen ons als ratten. Wat mij opvalt is dat in de grote steden waar deze achterstandswijken te vinden zijn migranten vaak nog onzeker zijn over hun toekomst.Hun identiteit staat op de tocht.Het kapitalisme wakkert de ongelijkheid aan.Dat zal ellende veroorzaken die nu nog voor ons ligt.De globalisering van de ekonomie geeft zegen af voor de rijken.De armen zien toe.Zij kunnen vluchten in drugshandel,nationalisme en fundamentalisme.Het kapitalisme zal zich tegen ons keren.Lokaal moeten we anticulturen ontwikkelen die recht doen aan de gemarginaliseerden.Sociale bewegingen moeten de krachten bundelen in het gevecht om een rechtvaardige samenleving(Castells)Loic Wacquant stelt voor om een keer te brengen in de lotgevallen van de mensen in de wijken van achterstand.: 1. Een basisloon voor ieder 2,opgang brengen van opleidi ngen 3.jobtrainingen 4.betere huisvesting 5.transport mogelijkheden verbeteren 6. meer aandacht voor gezondheidszorg De donderpreek loopt ten einde.We hebben getracht helderheid te verschaffen over de stad die ons dierbaar is.We houden van diversiteit.We hebben geen behoefte aan van bovenaf opgelegd burgermansfatsoen.We beminnen een stad waar breed overlegd wordt op alle nivo’s
Hans Visser