Over God onze vader | Jan Muis
De hoogleraar Jan Muis schreef een boek over God Onze Vader. Het is een omvangrijk boek met veel diepgang maar soms is het vermoeiend lezen. Muis kan pagina’s oreren zonder te boeien. Het wordt dan saai. Maar toch houdt hij vol om God tot een goed einde te brengen. Soms mis ik node de inbreng van geleerden als Wim Drees, Joop de Jong en Breukelman. We maken een wandeling door het boek en staan stil bij punten van belang.
Muis wil het geloof verwoorden in termen van een hedendaagse werkelijkheidsopvatting, waarin de resultaten van de moderne wetenschap zijn verdisconteerd. Daarom mis ik zo Joop de Jong en Wim Drees. Muis is van mening dat christelijk spreken over God onlosmakelijk verbonden is met het geloof in Jezus Christus. Deze verenging tot Christus is nadelig voor de dialoog met de grote godsdiensten als Islam, Hindoeïsme en Boeddhisme. Zijn boek munt niet uit in een hartelijke dialoog met de Islam.
Volgens Muis komt de eigen aard van het christelijk spreken over God in het bidden van het Onze Vader helder aan het licht. Muis citeert van Ruler als het gaat om onze bestemming die niet een terugkeer naar het begin is maar maar naar het einde van de geschiedenis: de komst van het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid.
In de naams woorden Vader, Naam, Koning en Schepper is het christelijk spreken over God samengevat. De term Vader duidt op een persoonlijke relatie. De Vader wordt verbonden met zorgzaamheid en barmhartigheid. Voor bijbels besef wordt de Naam gebruikt als wisselbegrip voor de persoon die deze naam draagt Persoon en zijn eigennaam vormen een onverbrekelijke eenheid. De Naam luidt: ”Ik zal bij je zijn”. Jezus is koning, hij heerst, regeert met God. Koning is een politieke functie, een koning regeert over andere mensen in een koninkrijk. De koning spreekt recht en ziet om naar de armen. God wil de machten van de chaos overwinnen. In tegenstelling met van Ruler speelt God niet met de chaos. Dat vind ik jammer. Psalm 104 bespreekt het spel van God met Leviathan. Dat is niet naar de zin van Muis. Wij vragen God om ons dagelijks brood God schept dwz Hij schenkt leven. Alles is geschapen om in vreugde voor Gods aangezicht te bestaan en te delen in zijn liefde. Deze wereld is niet noodzakelijk maar contingent. De wereld, de mensen, ik zelf, wij hadden er ook niet kunnen zijn. Het wezen van God die zich aan ons openbaart in zijn heilshandelen in Jezus Christus, is liefde Johannes zegt dat God liefde is. Liefde van God wordt genoemd als het diepste motief voor de verkiezing van Israël en de bevrijding uit de slavernij in Egypte. Deze liefde is een vrije keuze van God en berust niet op een bijzondere waarde of verdienste van Israël. God is niet alleen altijd anders maar is totaal anders dan al het andere. Heiligheid van God kan omschreven worden als ontoegankelijke, onschendbare en onveranderlijke zuiverheid en schoonheid die God zelf eigen is, die hem onderscheidt van alle dingen buiten hem en die in de wereld uitstraalt als zijn heerlijkheid. Gods eeuwigheid is zijn leven in een oneindig en onvergankelijk heden met verschillende momenten, maar zonder verleden en toekomst.