Ds. Hans Visser

Dit boek is warrrig. De auteur doet aan zerlfverdediging. Je komt er niet uit.

Voorhoeves uitspraak bevestigde dat politici en hun militaire adviseurs niet hebben willen inzien dat een militaire entiteit die mentaal en operationeel op een Peace keeping senario werd voorbereid in mentaal opzicht geen Peace Enforcing eenheid is. Vermoedelijk denkt Voorhoeve dan aan tanks, vuurmonden, wegversperringsmaterieek, brisant granaten, mijnen etc., wanneer hij de term zwaarder uit de pen laat vloeien.

In Bosnië was sprake van een burgeroorlog met alle negatieve aspecten die daaraan verbonden waren. Militairen die hun taken onder die omstandigheden moesten uitvoeren, konden er rekening mee houden dat provocaties, pogingen tot omkoping, afpersing en confrontaties met zwarte markt praktijken aan de orde van de dag zouden zijn. Het probleem was de politieke UN hiërarchie.  Bouitros Gali dacht dat de UN politieke controle kon hebben over een operatie die door de NATO zou worden uitgevoerd. Dat bleek een misvatting. Zo bleek achteraf. Bovendien werd die omissie nog versterkt door het gebrek aan directe communicatie tussen Boutros Cali en verantwoordelijke NATO bevelhebber en de onevenredige invloed van Niet Nato eenheden in de commandolijn. Wrang genoeg hebben ontwikkelingen rond het luchtsteunverhaal waarop de UN zijn hoop had gevestigd om partijen aan de onderhandelingstafel te dwingen en te houden, geleid tot het Sebrenica debacle. Nederland was op een rijdende trein gestapt en afstappen was helaas geen optie meer. De media maakten eind 1993 tot begin 1994 duidelijk dat in Bosnië een burgeroorlog woedde; het einde daarvan nog lang niet in zicht was en Bosnische Serven tor contempotaine Nazis waren. De militairen gingen naar Sebrenkica om de humanitaire hulpverlening te steunen en uit te voeren. In een geïsoleerde omgeving, een open gevangenis, met wanhopige mensen binnen en op wraak beluste personen buiten de vage confrontatie lijnen en een logistieke wurgketting die naar believen werd aangetrokken en werd versoepeld.

Stephen Hawking schreef het boek “De antwoorden op de grote vragen”. Een zeldzaam boeiend boek. Zijn laatste werk.

De aarde wordt vanuit zoveel hoeken bedreigd dat ik moeilijk positief kan blijven. De bedreigingen zijn te groot en te talrijk. Ten eerste wordt de aarde te klein voor ons. Onze natuurlijke hulpbronnen worden met alarmerende snelheid leeggezogen. We hebben onze planeet de vernietigende klimaatverandering gegeven. Stijgende temperaturen, smeltend poolijs, ontbossing, overbevolking, ziekte, oorlog, voedselgebrek, watergebrek en decimering van het aantal diersoorten. Al deze problemen zijn oplosbaar maar geen ervan is opgelost. Wij voorzien groot gevaar als regeringen en samenlevingen op dit moment geen actie ondernemen om kernwapens overbodig te maken en verdere klimaatverandering te voorkomen. Het gevaar bestaat dat de opwarming van de aarde zich zelf in stand gaat houden. De smeltende ijskappen reduceert de fractie van de zonne-energie die naar de ruimte wordt teruggekaatst, waardoor de temperatuur verder stijgt. De klimaatverandering zal een einde maken aan het Amazonewoud en andere regenwouden en zo een einde maken aan een van de voornaamste manieren waarop kooldioxine uit de atmosfeer wordt gehaald. Deze verschijnselen zullen het broeikaseffect doen toenemen en daarmee de opwarming van de aarde versterken. Beide effecten kunnen ervoor zorgen dat ons klimaat gaat lijken op das van Venus: een kokend hete regen van zwavelzuur maar met een temperatuur van wel 250 graden Celsius. Het heelal is een plaats vol geweld, sterren verslinden planeten, supernova’s vuren dodelijke stralen de ruimte in planetoïden razen rond met een snelheid van honderden kilometers per seconde. Een botsing met een planetoïde is iets waartegen we helemaal niets zouden kunnen doen. De laatste keer dat een planetoïde op de aarde insloeg is een 70 miljoen jaar geleden. Het einde van alle dinosaurussen.

Volgens mij gaan we met roekeloze onverschilligheid om met de toekomst van de planeet aarde. Ik ben ervan overtuigd dat de mens de aarde moet verlaten. Blijven draagt het risico van de totale vernietiging in zich. Intelligentie is het belangrijkste aspect van wat het betekent mens te zijn. DNA geeft de blauwdruk van het leven door aan de volgende generatie. Intelligentie wordt gekenmerkt door het vermogen om te veranderen. Het menselijk brein is een ongelooflijk fenomeen. Ieder brein heeft een vonk nodig om volledig tot wasdom te komen, de vonk van nieuwsgierigheid en verwondering.

De aarde is te klein voor ons aan het worden. Onze natuurlijke hulpbronnen raken in alarmerend tempo uitgeput.

Ik ben zo optimistisch om te denken dat we uiteindelijk leefbare habitats op andere planeten zullen scheppen waar de mens kan leven. We zullen opstijgen van de aarde en leren in de ruimte te overleven.

Misschien vergis ik me, maar ik geloof dat je aan de lach de mens kunt herkennen, en als je de lach van iemand die je helemaal niet kent al bij de eerste ontmoeting prettig vindt, dan kun je met een gerust hart zeggen dat het een goed mens is.

Het boek handelt over langdurige gevangenschap. Hoe reageert een mens daarop. De omgang met medegevangenen. De vreugde, het begrip en de breuk. Alles wordt breedvoerig verhaald. Het blijft boeiend. Realiseer dat het dateert uit de eeuw tussen 1800 en 1900. Nog altijd is Rusland niet vrij van willekeur.

Fritsch was verantwoordelijk voor de liquidatie van de Russen. Hij wierp Zyklon B. in de cel en alle mannen stierven. Door de Duitsers was Kulmhof een groot succes: zo’n 150.000 joden zijn daar tussen 8 dec.1941 en 9 april 1943 gedood. Elie Wiesel sprak: Hoewel we weten dat God genadig is, smeken we God geen genade te hebben met de mensen die dit oord hebben geschapen.

In het boek: De laatste der rechtvaardigen beschreef Andr Schwarz Bart de dood van Erny Leviy.  Bij de confrontatie met de dood beleden zij: Hoor Israel, de Eeuwige onze God, de Eeuwige is Enig.

Het boek geeft inzicht in AUSCHWITZ, stad, fabriek en vernietigingskamp.

Puinruimen was niet ongevaarlijk, omdat steenmassa’s onverwacht konden verschuiven, kelders konden instorten, niet ontplofte bommen konden alsnog exploderen. En dan was er de stank van de lichamen die in ontbinding waren onder het puin en het ongedierte. Bijna alle grote en middelgrote steden waren beschadigd, soms totaal vernietigd. Met meer dan 400.000 vluchten zijn 150 Duitse steden soms een keer maar meestal vaker soms maanden achter elkaar gebombardeerd. Meer dan 600.000 slachtoffers en 7,5 miljoen mensen dakloos.

In de nieuwe steden moest worden voldaan aan menselijke behoeften: schoon water, voldoende licht, goed bereikbare werkgelegenheid, voorzieningen voor mobiliteit en mogelijkheden voor recreatie.

In alle Duitse steden is gekozen voor verbreding van straten en het slopen van de bebouwing in stegen en sloppen.

Gastvrijheid betekent een warm welkom voor wie zich meldt.

De wezenlijke vraag die ons al bezighouden is: wat wordt er allemaal met apocalyptische tijden in Bijbel en Koran in werkelijkheid bedoeld.

God heeft zichzelf barmhartigheid voorgeschreven. En wij hebben jou (Mohammed) slechts daarom met de openbaring gezonden om mensen in de wereld barmhartigheid te bewijzen. Dus de vroege volgelingen van Mohammed identificeerden zich in de eerste plaats als gelovigen, die zich waarachtig aan God hadden toevertrouwd, in die zin moslim waren en niet alleen maar het label moslim droegen. Islam betekent: overgave aan God, Hem toe te behoren. Abraham is het model waarop moslims, joden en christenen zich dienen te blijven oriënteren. De koran spreekt nadrukkelijk van God als de koning. Het gaat er in de Koran om: in een God te geloven en recht te doen.

Wie is de zoon des mensen? Het is in het Aramese taaleigen geen messiaanse titel, maar eenvoudigweg een aanduiding van een menselijke gestalte, eenvoud die het kenmerk van het ware is. Mensenzoon: is een Semitische uitdrukking, die op zich zelf genomen niets meer uitdrukt dan gewoon mens, iemand De mensenzoon ontvangt uit Gods hand de koninklijke heerschappij. Dus mensenzoon wil zeggen: elk mens, man of vrouw, is geschapen om plaatsbekleder van God op aarde te zijn.

Het doel van Gods vergelding is om de orde van zijn gerechtigheid te herstellen, te voltrekken. Het gaat niet om een oproep tot onredelijke wraak.
Barmhartigheid triomfeert over het oordeel.
Gods barmhartigheid betekent dat: Ik ben God en geen mens.

Platteland is vooral een heel ander gevoel dan stad. Een andere beleving. Het maakt uit of je veel buiten bent en weinig mensen ziet of juist veel binnen zit en veel mensen ziet. Je wordt daar iemand anders van, maar in welke zin? Dat is de vraag.
Het platteland is echt nog heel anders dan de stad, hoeveel kleiner de afstanden ook geworden zijn.

Alles rondom verandert en alles blijft het zelfde, zong de Griekse zanger Papazoglou.
Overal waar je de herinnering aanraakt doet ze pijn. Dat zei de griekse dichter Seferis.
In mijn Melancholiagedicht zeg ik: ik ongelovige, verlang naar een God. Om de verrijzenis doorgang te laten vinden.
Loslaten, dat klinkt altijd zo gemakkelijk. Je moet het loslaten. Ook zeggen mensen wel “leegmaken”. Maak je zelf leeg van binnen.
Bestaan is heel vreemd, onberekenbaar, geweldig en verschrikkelijk.

Dood van Beckman schreef Hoornik: Niet om de ideologie, die hij aanhing, noch om de overtuiging die hij beleed, was hij ons aller vriend, maar om zijn zielskracht, die ons sterkte, zijn karaktervastheid, en oprechte handelswijze, die eerbied afdwongen en om zijn talent en kennis, die ons verrijkte

Hoornik dichtte:

Die avond vielen vlokken
sneeuw in zijn korte haar
uit de barak, verbrokkreld
klonk het lied van een guitaar
Toen schoof hij zacht zijn arm
onder mij door
Zeg mij-zijn stem werd warm
aan wie ik toebehoor
Soms lezend in Homerus
leef ik buiten de tijd
Maar dan neemt weer de wereld
Mij binnen haar bereik
Het licht van een lantaren
Gleed over zijn gezocht
Stilstaande bleef hij staren
Ver ineen sneeuwen licht

In Dachau droeg hij een strofe op van Geerten Gossaerts:
Wijs is, wie zonder wederstreven
Gelaten zijn geluk ontzegt
Want wat het leven heeft gegeven
Ontneemt het naar zijn heilig recht
>Maar werwaarts het Lot te morgen
Ver in de wereld,dringt en drijft:
Al wat aan Liefde is geborgen
in s harten schatvertrek: dat blijft

Ed Hoornik beschreef zijn ontmoeting met Becknan (want Over Wiardi Beckman handelt dit boek) : Hij stond in de lange rij gevangenen, het etenspannetje onder de arm, ik kwam juist van de bibliotheek waar ik een roman van Mauriac had gehaald. Een minuut na onze vreugde volle kennismaking voerden we terwijl we in de overvolle slaapzaal, staande tussen de bedden, onze soep aten, een gesprek over den Fransen schrijver. De communist ROST raakte ontroerd door het gedicht dat Beckman voor zijn dochter Suze schreef en hem het liet lezen:
Mijn kind, zullen wij ooit nog verzen lezen
Je groeide allemver was je vader
Het zal iets goeds, innigs prachtigs wezen
Dat ik, ontroering mannend, voor je zeg
En als ik niet meer bij je terug mag keren
Dan heb je, kind, de verzen in je bloed
Het schoone woord, dat pijn noch dwang kan deeren
Dat soms mij troost, te vaak nog snikken doet

Eind februari 2019 zat iedereen in ons dorp buiten in de koesterende zon, alsof het juni was. De ijsbaan werd nog maar zelden gebruikt. Nog steeds kraakten ’s nachts, als het stormde, onze zolderbalken, maar het veilige en knusse gevoel dat die woeste geluiden vroeger bij me opriepen was vervangen door een vage onbestemdheid. Is er nog een weg terug? vroeg mijn vriend zich af. Of was alles aan het oplossen, verblekend als een vergeten foto.

Overal had daar angst de plaats ingenomen van vertrouwen: angst voor de ander, angst voor de toekomst en een fundamentele angst voor identiteitsverlies in een almaar complexere wereld.

Volgens Henry Kissinger in zijn boek Wereldorde(2014), zweefde Europa in het luchtledige tussen een verleden dat het wilde overwinnen en een toekomst waarvoor het nog altijd niet de lijnen had uitgezet, laat staan dat het de eigen rol daarin had bepaald. Stonden wij aan de vooravond van een tijdperk waarin de toekomst werd bepaald door krachten die buiten elke orde stonden? Het antwoord kon wel eens ja zijn.

Angst speelt een invloedrijke rol in het leven van alle mensen, zonder dat het abnormaal is. Angst is doorslaggevend bij onze beslissingen. Angst is de belangrijkste drijfveer van ons handelen. Maar ook van ons niet-handelen of anders handelen. Angst corrigeert dikwijls onze initiële impulsieve handelingen. In de filosofie wordt angst gezien als voorwaarde voor een zinvol leven. Tegenwoordig zijn we bang voor de zeldzaamste ziektes en de meest onwaarschijnlijke terroristische aanslagen. We leven in een angst cultuur waarin control hoogtij viert. Angst gaat over niets en vrees gaat over iets. Angst ontstaat door verbeelding maar verbeelding verzacht ook de angst.

De mens die het smalle pad aflegt van geboorte naar dood. De mens worstelt met het lot, opstand en verzoening. De mens is zich zelf een vraagstuk. De mens moet zich in de golven wagen, zich erin gooien,men moet zwemmen met open ogen en uit allemacht. Wat is de sterveling dat U God aan hem denkt. Pascal vroeg:wat is een mens in de oneindigheid. De mens is slechts een riet, het zwakste van de gehele natuur maar het is een denkend riet. Het beslissende is dat dit wezen de relatie tussen de wereld en zichzelf leert kennen. Volgens Pascal is de mens daar aangeland waar het beeld eindigt en zijn wereldbeeld nooit meer sluitend kan zijn. De visie van Spinoza betekent dat de astronomische oneindigheid tegelijker tijd zowel onvoorwaardelijk werd geaccepteerd als haar beangstigende kracht werd beroofd. Volgens Pascal: wat is een mens in de oneindigheid? Dat antwoord luit:een wezen waarin God zich zelf bemint. Volgens Spinoza behoeft de mens geen behuizing wanneer hij in staat is tot het begrijpen hoe God in hem zich zelf liefheeft Volgens Feuerbach is de mens als het hoogste objekt van de filosofie niet de persoonlijke mens als individu maar de mens in gemeenschap, de mens met de mens, de mens van de verbinding van Ik en Jij. Volgens Nietsche moet de mens geponeerd worden als werkelijk middelpunt. De mens is volgens hem een duistere en verborgen zaak. De mens is het nog niet te boek gestelde dier. De mens behoort zich zelf zijn zin te geven. Het leven is volgens Nietsche niets anders dan Wille zur Macht.

De mens ontdekte dat hij een verwekker van demonen is die hij niet de baas kan. Kierkegaards benadering van de antropologische vraag stoelt juist op een theologisch als een individualistisch existentialistisch fundament. Volgens Kierkegaard is existentie de overgang van de mogelijkheid in de geest tot de werkelijkheid in de totaliteit van de persoon. De levende mens staat in de samenhang van de zijnsrelatie die hem verbindt met het Absolute. Het Absolute treedt in deze relatie als persoon. Volgens Kierkegaard staat de mens in zijn zorg en angst alleen voor God. In de wereld van Kierkegaard bestaat zoiets als JIJ, een woord dat met heel het wezen, ja met hart en ziel, tot de andere mens wordt gesproken. De wezenlijke relatie tot God kent een strenge voorwaarde: het afstand doen van elke wezenlijke relatie tot iets anders, zowel wereld gemeenschap als medemens. Volgens Buber kan het Ik pas bestaan uit de verhouding tot het Jij.

Zouden mijn grootouders van het bestaan van Picasso hebben geweten? Is het leven te pakken? Lukt het mij het leven te pakken? Hoe precies moet je zijn? Een dagboek gaat over wat geweest is, terwijl je leven bestaat uit wat er allemaal gaat gebeuren en hoe je dat regelt.

Hij was een klein jongetje. Hij deed niemand kwaad. Het enige wat hij had was zijn energie en zijn fantasie en dat dingen van waarde zijn kan hij nu pas zien. Toen waren het dingen die men van hem af wilde nemen. Hij moest het ideale kind worden. Niets van wat hij was werd iets waard gevonden. Pijnlijk. Hij kon geen kant op.

Zoals dat jongetje doorgegaan met zijn leven. Al is het beter te zeggen dat het leven doorgegaan is met mij. De zee is altijd bij me. Is deel van me. Om in slaap te komen doe ik of mijn ademhaling de branding is op een zachte dag, golf na golf, ik loop door het zand en val in slaap, rustig als de zee.

>Worden wie je bent. Alles wat ik was en niet was, goed of slecht, werd bij elkaar geharkt, ondersteboven gegooid en vol leven geblazen, door iets wat me volkomen onverwachts maar midscheeps raakte.

Het boek is een handreiking voor gelovige transgender personen en werkers in de kerk. Een boeiend boek. Aan het einde van de vorige eeuw heb ik veel geschreven over deze materie. Ik behoorde nog tot minderheden. Maar het is beter geworden. De transgenders kunnen nu tevoorschijn treden. Het boek is welkom voor hun kringen. Simone de Beauvoir schreef eens: men wordt niet geboren als vrouw maar wordt tot vrouw gemaakt. De auteurs hebben ons een dienst bewezen met dit boek. Het boek kan van harte aanbevolen worden. Ik ben blij dat wat in de jaren tachtig nog onder veel onbegrip en verzet geschreven moest worden nu publiekelijk ten toon gespreid kan worden.

Van Agt kwam uiteindelijk op een nieuw standpunt tav de Palestijnen. Hij heeft zich grondig verdiept in de materie. Hij heeft partij gekozen voor de Palestijnen. Dat riep voor hem vervreemding op in eigen kring. Hij zal daarover verdriet hebben gehad. Hij heeft echter de Palestijnen recht gedaan. Zij worden nu weggedrukt in de geschiedenis. De Palestijnse verdeeldheid stemt tot droefenis. Daarom is het goed als oud politici hun stem laten horen. Het boek wordt warm aanbevolen.

Sonja was jarenlang een trouw medewerkster van de Pauluskerk. Ze schreef een boek over haar ervaringen binnen en buiten de kerk met druggebruikers. Het is een meelevend boek. Ze schreef vanuit haar ervaringen. Het draagt een persoonlijk karakter. Ik heb het boek in een ruk gelezen. Het is de moeite waard om vast te stellen hoe zij de wereld van verslaving verstaat. Ik waardeer haar zeer met dit boek. Ik kan het warm aanbevelen. Het was voor mij een genoegen haar presentatie van het boek bij te wonen.

Alle wereldgodsdiensten leren dat spiritualiteit niets wordt als zij niet uitloopt op daadwerkelijke compassie.

De nadruk op het persoonlijk geloof zou er toe bijdragen dat de waarheid steeds subjectiever werd; een kenmerk van de moderne westerse mentaliteit tot de doop van het kapitalistische arbeidsethos. Calvijn droeg bij tot de doop van het opkomende kapitalistische arbeidsethos door arbeid een heilige roeping te noemen.

De moslims ervoeren de moderne wereld als een vreemde macht die hun land binnendrong en die nauw verbonden was met de kolonisatie en de buitenlandse overheersing.

Het Chassidisme was een echt conservatieve hervormingsbeweging. Zijn spiritualiteit was mythisch van aard.  Deze was gebaseerd op de vonken van het goddelijke licht die tijdens oercatastrofe in de materie gevangen waren geraakt. Een vonk van het goddelijke was in absoluut alles te vinden. Er was geen plaats waar God niet was. God was altijd aanwezig en beschikbaar en kon worden ervaren terwijl de chassidiem bezig waren met eten, drinken vrijen of zakendoen. De chassidiem ervoeren een heilige aanwezigheid in alles. Hij die de Thora bestudeert communiceert met God, want God en Thora zijn een.

Er is en leegte in de kern van de moderne cultuur. Pascal schrok vol angst terug voor de leegte van de kosmos. Descartes had het menselijk wezen beschouwd als de enige levende bewoner van een trage wereld. Hobbes had zich voorgesteld dat God terug trad uit de wereld en Nietsche had verklaard dat God dood was. De mensheid was haar richting kwijt en raasde af op een eindeloos niets.

Laurence Rees schreef een boek over Auschwitz.
Himmler was een doorslaggevend figuur in het doden van joden. Hij had aandeel in alle vernietigingskampen van Auschwitz, Sobibor en Treblinka. Hij bedacht de moord door koolmonoxide uit zogenaamde douchekoppen. In de kleinere kampen werden 1,7 miljoen mensen vermoord. Oekraïense bewakers waren berucht om hun wreedheid. In Treblinka werden 312.500 mensen vermoord. In Auschwitz was dokter Josef Mengele berucht.Hij is ooit gepakt en wist te ontkomen nar Zuid Amerika. Ook Eichmann was berucht. Hij ontkwam maar Zuid Amerika en werd aangehouden door Israël. Hij onderging het doodvonnis in Israël. Uit de gaskamers werden stemmen gehoord van mensen die God God riepen.Naast de joden werden de Zigeuners slachtoffer.Een half miljoen van hen werd vermoord. De meerderheid van de moordenaars is niet gestrafd. DE meeste gevangenen zijn nooit schadeloos gesteld voor het leed dat zij ondergingen.

Franca Treur schreef het boek.  In de relatie gaan de ramen open. De buitenwereld komt binnen. Dat brengt lucht en verleiding.

Wie de plek had gemaakt moet bewust gewild hebben dat de mensen die daar opgesloten werden hun gezicht zouden verliezen. Hij moet gedacht hebben dat de weerstand van de mensen die in dat gebouw zware ondervragingen ondergingen sneller zou breken wanneer ze hun gezicht verloren. Wanneer hij het niet over het dorp had las hij de Koran of hij bad of hij mompelde alsof hij in zich zelf praatte: ik kan geen namen noemen, dat kan ik niemand aandoen. Het was plots komen te overlijden. Ik leefde maar het leven was dood. Terwijl ik dacht dat ik zou sterven en het leven door zou gaan, was het leven gestorven en was ik achtergebleven. Ik moest leren blazen in het leven te creëren, moest ik creëren met mijn eigen adem.

De auteur belandt levenslang in de gevangenis. Vreselijk voor hem Ahmet Altan. Nu leren we ook Erdohan kennen van wie we eens dachten dat hij de goede weg bewandelde. Hij raakte de weg kwijt. We hunkeren naar zijn einde.

Wat je wel ziet is de vlam, die eeuwige vlam uit de schoorsteen van het crematorium. Dag en nacht dat vuur. Altijd het bewustzijn dat daar mensen branden. Mensen als jij, met hersenen en een hart, dat het bloed voortpompt door een eindeloos net van bloedvaatkanalen, levend tot in het uiterste vezeltje, tot in het nietigste celletje. Gods wonderlijke schepping.

Rüdiger Vaas schreef Simpelweg EINSTEIN. De relativiteitstheorie is zowel door astronomische metingen als experimenten op aarde glansrijk bevestigd. Einstein heeft baanbrekend werk verricht in de microwereld. Hij bewees dat materie is opgebouwd uit megakleine deeltjes: atomen. Hij ontdekt ook dat licht bestaat uit kwantums, minuscule hoeveelheden energie en dus geen continuum is. Hij was een van de grondleggers van de kwantumtheorie. Dit is de kern van de kwantumtheorie. Zijn eenheid is die van de werking, dus energie vermenigvuldigd met tijd. Einstein is van een ding overtuigd: “God dobbelt niet”. Einstein gaf lucht aan zijn onbehagen over het toeval en de zuiver statistische beschrijving in de nieuwe kwantumtheorie. God dobbelt niet De bijbel is een verzameling eerbare maar niettemin primitieve door en door kinderlijke legenden.

Snoecks viel dit jaar tegen. Er waren geen gedachten die mij aanspraken. Het is aan mij voorbij gegaan. Volgende keer beter.

Het gaat om een fraai boek van Jan Niessen over een belangrijk historisch persoon uit onze geschiedenis, die op jammerlijke wijze door onthoofding om het leven kwam. Hij was medeoprichter van de Verenigde Oost-Indische Compagnie(VOC). Alle steden met kapitaalkrachtige reders moesten op gelijke basis mee kunnen doen en delen in de winst. Ze kochten aandelen in deze onderneming die verhandeld konden worden. DE VOC kreeg een monopolie op de handel op Azie. De compagnie was meer dan alleen een handelsonderneming. Zij mocht verdragen sluiten namens Staten-Generaal. Zij bouwde forten langs de handelsroute, gebruikten geweld en spraken recht. In gevangenschap leest hij de psalmen. Maar hij wil niet schuld bekennen. De contra remonstranten olv Maurits hebben de overhand.

In westerse democratieën zien we extreem rechtse partijen inspelen op de lethargie en onvrede van een- groter wordende groep niet- stemmers.  De kern van her betoog van Heidegger is dat de mens een wezen is dat antwoordt op het zijn, de betekenisvolle wijze van zijn van alles en iedereen. Voor Arendt betekent de zorg voor de wereld van de mens nu juist dat hij de wereld met anderen deelt en daarom zijn handelen altijd afstemt op dat van de anderen. De dingen krijgen pas een waarde wanneer ze op de markt worden geruild. De ruilwaarde of markt waarde verandert wanneer er iets verandert in de verhouding van het ene artikel tot het ander. Of de mens zich in de metropool van de toekomst zal thuis voelen zal grotendeels van de makende mens afhangen. De mens is geboren om een begin te maken en te handelen. Elk mens wordt geboren voor een nieuw begin. Een daad krijgt pas betekenis door het gesproken woord waarmee we anderen uitleggen wat te doen en nog zullen doen. Politiek maken is pogen om met de opmaat van een plan of een strategie een bepaald doel te bereiken. Mensen als Mandela en Tutu beseften dat vergeving het enige alternatief was voor een lange periode van gewelddadige wraak jegens de onderdrukker. Wat de mensen bij introspectie gemeen hebben is niet de wereld maar de structuur van hun bewustzijn. Volgens Augustinus kan onze ziel een doel uitkiezen en zo over het gedrag van de mens beslissen. Mensen willen de wereld begrijpen om zich er thuis te kunnen voelen. De politieke crisissen van de 20^e eeuw hebben een totaal echec van onze moraal teweeg gebracht.

Een fraai boek in het slot van je leven. Ze zeggen dat God in de mens zit of sterker nog: God dat ben je zelf. Ik zie u God in dit stadium van mijn leven vooral in het mysterie van het mooiste, het beste, het diepste. Daar ben ik naar op zoek. Ik vind u in de liefde, in adembenemende kunst, in de onschuld van een kind, in eerbied voor het onbegrijpelijke. Voor God is iedere formulering of omschrijving per definitie gebrekkig en ontoereikend. We moeten afscheid nemen van alles wat vertrouwd is. In de vrijgekomen ruimte zal ik U uiteindelijk tegenkomen.